بهار نیوز - هشدار نسبت به افزایش کمبود دارو در کشور

گروه جامعه: دبیر انجمن داروسازان ایران گفت: در حال حاضر با کمبود بیش از ۱۰۰ قلم دارو در کشور مواجه هستیم.
جلیل سعیدلو، اظهار داشت: زنجیره تأمین دارو زنجیره‌ای به هم پیوسته است و هرگونه اختلال در این زنجیره می‌تواند منجر به کمبود دارو بشود. وقتی سهمیه ارزی تأمین کنندگان دارو و شرکت‌های دارویی تأمین نشد یک مقدار تعداد اقلام دارویی که کمبود دارد افزایش پیدا کرد. کمبود دارو در زمینه دارو‌های وارداتی بیشتر حس می‌شود، اما، چون قسمتی از مواد اولیه و مواد مؤثره دارو‌ها وارداتی است این کمبود به دارو‌های تولید داخل هم تعمیم پیدا کرده است. با توجه به استعلامی که از استان‌های مختلف گرفتیم، یکسری از اقلام دارویی واقعاً کم است. سعیدلو با بیان اینکه همیشه حدود ۳۰ تا ۴۰ قلم دارو کمبود داشته‌ایم، گفت: در حال حاضر به دلایل و علل مختلف رقم کمبود دارویی به بالای ۱۰۰ قلم رسیده است.

همچنین مدیر کل امور دارویی سازمان غذا و دارو هشدار داده بود: در حال حاضر در کشور حدود ۳۸ تا ۴۰ قلم کمبود دارو داریم که اگر تا آخر سال ارز مورد نیاز تامین نشود، کمبودهای دارویی ما به ۴۰۰ تا ۵۰۰ قلم دارو خواهد رسید.
حیدر محمدی درباره وضعیت بازار دارو در کشور، گفت: در سال‌های قبل استاندارد ذخایر استراتژیک دارو شش ماه بود و بر اساس استاندارد جدید در سال‌های اخیر استاندارد ذخایر سه ماه است که ذخایر برخی از اقلام دارویی ما مناسب نیست و میزان ذخیره آنها کمتر از سه ماه برآورد می‌شود. در سه ماه آینده حدود ۱۹۰ تا ۲۰۰ قلم کمبود دارو خواهیم داشت. همچنین در حال حاضر در کشور حدود ۳۸ تا ۴۰ قلم کمبود دارو داریم که اگر تا آخر سال ارز مورد نیاز تامین نشود کمبودهای دارویی ما به ۴۰۰ تا ۵۰۰ قلم دارو خواهد رسید. وی با بیان اینکه سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت هم دغدغه تامین دارو و هم دغدغه قیمت دارو را دارد، گفت: در این بین برای ما مهم تامین دارو است تا کمبود دارویی نداشته باشیم و اگر ارز ترجیحی به وفور در اختیار ما قرار گیرد اقلام دارویی مورد نیاز، تجهیزات و شیر خشک‌های رژیمی مورد نیاز را تامین می‌کنیم.
محمدی با بیان اینکه ارز ترجیجی مانند سم و یک تومور برای سیستم دارویی است که نیاز به جراحی دارد و اگر این غده برداشته نشود، منابع ما را نابود می‌کند و موجب قاچاق معکوس دارو می‌شود، ادامه داد: اختلاف قیمت ارز ۴۲۰۰ تومانی با ارز ۲۸ هزار تومانی آنقدر زیاد است که موجب جذابیت تامین دارو فارغ از نیاز شده و برخی از مراکز دارویی و داروخانه‌ها و افراد سودجو فارغ از نیاز درخواست دارو دارند و مصرف برخی از داروها به شکل غیر منطقی بالا رفته است و برخی در سفرهای سیاحتی و زیارتی برخی داروها را برای فروش از کشور خارج می‌کنند.

وی در ادامه در مورد گران شدن برخی اقلام دارو نیز گفت: در اردیبهشت سال گذشته به دلیل محدودیت منابع ارزی، منابع ارزی کل داروهای OTC نیمایی یعنی دلار ۲۷ هزار تومانی شد. در مورد داروهای MS نیز نمونه‌های داخلی تغییر قیمت نداشت و فقط قیمت نمونه‌های وارداتی ۵ برابر شد.محمدی، با تاکید بر اینکه وضعیت سازمان غذا و داروی کشور به گونه‌ای نیست که بتواند هم داروهای تولید داخل و هم داروهای وارداتی را با ارز دولتی تامین کند، گفت: معاون رئیس جمهور قول مساعد در مورد تخصیص ۷۰۰ میلیون دلار ارز تا پایان سال برای ثبت سفارش‌های موجود را داده است.با این حال، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با بیان اینکه میانگین کمبود اقلام دارویی از ابتدای امسال به ۴۰ قلم می‌رسد، گفته بود: اظهارنظرهای غیرمستند درمورد کمبودهای دارویی مصداق تشویش اذهان عمومی است و باعث دپوی دارو توسط مردم شده و به کمبودها دامن می زند.
سید حیدر محمدی با بیان اینکه سازمان غذا و دارو به صورت ماهانه تعداد کمبودهای دارویی را اعلام می کند، گفت: این عدد کاملا متغیر است، در سال گذشته تعداد کمبود اقلام دارویی به ۲۰۰ قلم و در سال ۹۶ به ۵۰۰ قلم می رسید، اما امسال میانگین کمبودها از ابتدای سال به ۴۰ قلم می‌رسد. موضوع کمبودهای دارویی ارتباط مستقیمی با موضوع ارز دارد زیرا بخش زیادی از داروهای کشور دارای یک جزء وارداتی هستند و موضوع ارز از دلایل اصلی کمبودهاست؛ امسال در شش ماهه اول سال تخصیص ارز به خوبی صورت گرفت، چنانچه اگر چالش های ارزی سال گذشته را امسال نیز داشتیم قطعاً کمبودهای ما بیشتر از این تعداد بود.

مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با اشاره به اظهارنظرهای اخیر در خصوص کمبودهای بی سابقه دارویی، عنوان کرد: این اظهارنظرها مصداق تشویش اذهان عمومی است زیرا وقتی عنوان می‌شود کمبودها در ۲۰ سال اخیر بی سابقه بوده یعنی سوابق کمبودها در ۲۰ سال اخیر هر قدر بوده این میزان بیشتر است، در حالی که در سال ۹۶ تعداد کمبودها به ۵۰۰ قلم نیز می رسید. حسب دستور وزیر بهداشت از افرادی که چنین اظهارنظرهایی را داشته اند می خواهیم که مدارک و مستندات خود را ارائه دهند و درصورت عدم ارائه مستندات لازم سازمان غذا و دارو نسبت به اقامه دعوی اقدام و مسیر از سوی نهادهای امنیتی نیز دنبال خواهد شد.
محمدی با تاکید بر اینکه اظهارنظرهای نسنجیده با اهداف مختلف باعث ترس مردم و دپوی دارو می شود، گفت: گاهی اوقات یک دارو به اندازه یک ماه موجود است و ممکن است تا یک سال مورد مصرف قرار گیرد، اما به محض اینکه در مورد کمبودها هشدار داده می شود مردم اقدام به دپو کرده و کمبودها تشدید می شود؛ چنانچه در مورد داروی رمدسیویر در برهه ای از زمان به اندازه ۶ ماه داروی بازار تامین شد اما در دو هفته مصرف شد همچنین درمورد داروی آمفوتریسین بی به اندازه نیاز سه ماه تامین و در یک هفته دارو به اتمام رسید. در مرداد ماه با کمبود سرم مواجه بودیم، همزمان واردات و تولید را افزایش دادیم، اما در شهریور ماه دیدیم که برخی مجموعه‌ها سرمهایی را عرضه می کردند که تنها یک ماه تاریخ مصرف داشت این یعنی سرم ها دپو شده بود؛ در مورد انسولین شرکتی به ما نامه زده است که از بهمن و اسفند سال گذشته انسولین قلمی موجود داریم که به فروش نمی رسد در حالی که تا خردادماه امسال با کمبود انسولین مواجه بودیم چگونه می شود که از بهمن و اسفند سال گذشته انسولین موجود داشته که به فروش نرفته است؟؛ یعنی این دارو احتکار شده بود.

مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در پایان با اشاره به اینکه کمبودها همیشه وجود دارد، گفت: با نگاهی به سایت سازمان غذا و داروی کشورهای مختلف متوجه خواهید شد که کمبودها همیشه اعلام می شود و ممکن است به هر طریقی الگوی مصرف یک دارو تغییر کرده و کمبود ایجاد شود، ما نمی‌گوییم کمبود وجود ندارد اما تلاش می‌کنیم در مدت زمان کوتاه نسبت به تامین آن اقدام کنیم.