ناکارآمدی مزمن نظام آموزشی

گروه سیاسی:روزنامه جمهوری اسلامی  نوشت: تغییر و تحولات پرشتاب سال‌های اخیر به ویژه مشکلات اقتصادی، کرونا و... بر روی نظام آموزشی کشور بیش از هر بخش دیگری اثرگذار بوده است. اگرچه بخشی از مشکلات ناشی از توقف آموزش‌های حضوری با آموزش‌های مجازی تا حدودی مهار شد، ولی تجربه نشان داد که آموزش مجازی هم به اندازه لازم و کافی نتوانسته جبران مافات کند. این مبحث لازم است در فرصت مناسبی به صورت جداگانه آسیب‌شناسی و درباره آن تصمیم‌سازی شود.
متاسفانه مجلسیان هم در این زمینه کار چندان مثبتی انجام نداده‌اند و گرهی از مشکلات پرتعداد آموزش و پرورش نگشوده‌اند. در جریان مذاکرات مجلس برای رای اعتماد به وزرای آموزش و پرورش در طول ۴ دهه اخیر یک فهرست طولانی از انتظارات مطرح، عنوان و ارائه شده، ولی تقریباً هیچگاه انتظارات با اختیارات و اعتبارات، هماهنگی و همخوانی نداشته‌اند. همین ناهماهنگی، ناکارآمدی نظام آموزشی را مزمن کرده است.
هنوز هم شاهد تکرار همیشگی مشکلات ریز و درشت آموزش و پرورش در سال‌های مختلف و مناسبت‌های گوناگون هستیم و کاملاً مشهود است که نظام آموزشی ما همواره درگیر مشکلات روزمره و تکراری بوده و هست. کمبود فضای آموزشی، کمبود معلم و دبیر، کمبود وسائل و تجهیزات کمک آموزشی، کمبود فضای مناسب ورزشی، به همراه طیف وسیعی از مسائل و مشکلاتی که به ساختار بنیادی آموزش و پرورش ازجمله ناکافی بودن دریافتی کادر آموزشی کشور، موقعیت نامطلوب و کم‌تاثیر آموزش‌های ضمن خدمت، موانع و مشکلات شغلی در نظام آموزشی کشور که نتوانسته انگیزه و رغبت چندانی برای ارتقاء شغلی متناسب با انتظارات آن‌ها ایجاد کند و... باعث دامن زدن به «ناکارآمدی مزمن» در نظام آموزشی کشور شد که البته زیبنده کشور ما نیست.
کاملاً آشکار است که قشر آموزگاران و دبیران و سایر کادر‌های آموزشی در هر رده از مسئولیت که هستند، اکثراً با اشتیاق و تلاش روزافزون برای حفظ و ارتقاء سطح آموزشی کشور به کار طاقت‌فرسای خود که «تربیت نسل آینده زمامداران» کشور است، در تکاپو هستند، ولی متاسفانه باید اعتراف کنیم که آموزش و پرورش به عنوان «وزارتخانه مادر» همواره مظلوم واقع شده و به تناسب انتظارات، شاید هیچگاه اختیارات و اعتبارات و بودجه دریافت نکرده تا امکانات لازم و کافی را در سطح وسیع مدارس کشور توزیع کند. مجلس و سایر مراکز تصمیم‌گیرنده باید این واقعیت را درک نمایند که با تغییر وزیر و تعهد شفاهی و کتبی گرفتن از این و آن برای بهبود و ارتقاء سطح آموزش کشور بدون تامین نیاز‌های بنیادی، نمی‌توان چنان انتظاراتی را محقق ساخت و انتظار معجزه داشت. اکنون که فصل بررسی بودجه سال آینده است و نمایندگان مجلس درصدد تصمیم‌گیری درباره لایحه بودجه تدوین شده توسط دولت و تبدیل ساختن آن به قانون هستند، زمان مناسبی برای توجه واقعی به بودجه آموزش و پرورش است. این توجه اگر اصولی و اساسی باشد، می‌تواند مبنائی شود برای ارتقاء همیشگی بودجه آموزش و پرورش و خارج ساختن آن از ناکارآمدی مزمنی که گرفتار آنست.