وضعیت رکود در بازار مسکن برقرار است

گروه اقتصادی:  قیمت مسکن یکی از چالش‌ برانگیزترین مشکلات خانواده‌های امروزی است که شاخص طول دوره انتظار برای خانه‌دار شدن را از  ۱۵ سال به ۳۱ سال و حالا به ۶۶ سال افزایش داده است.براساس گزارش های رسمی وزارت راه و شهرسازی کاهش تولید سالیانه مسکن از متوسط ٧٧٠ هزار واحد در سال ١٣٩٢ به متوسط سالیانه حدود ۴٠٠ هزار واحد جای بسی تأمل دارد و لذا همین موضوع عدم تأمین نیاز سالانه حدود یک‌میلیون واحد مسکونی  طی سال های ۹۶  تاکنون چالش‌برانگیز شده است.

از طرفی کاهش پوشش‌دهی تسهیلات بانکی از هزینه مسکن، افزایش سهم مسکن از سبد هزینه خانوار از ۲۸ درصد به ۳٧ درصد و افزایش قیمت مواد مصرفی در این حوزه همگی دست به دست هم داده تا گره خرید مسکن از گذشته کور‌تر شود.در حال حاضر بهبود وضعیت بازار اجاره و کاهش و یا حداقل تثبیت قیمت مسکن از مهم ترین دغدغه‌های حوزه مسکن برای بسیاری از خریداران خانه در کشور است. بازار مسکن یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور به شمار می‌رود که در چند سال گذشته با چالش‌های مهم و مشکلاتی از جمله کاهش تولید و افزایش قیمت روبه‌رو شده است و همین امر باعث شده قدرت خرید مسکن در بین بسیاری از متقاضیان بسیار کمتر شود.

اگر بخواهیم با نرخ پس‌انداز ۱۰ درصد خانواده‌های ایرانی را بسنجیم  افزون بر دو قرن طول می‌کشد تا آن‌ها بتوانند صاحب‌خانه شوند این در حالی است که بر اساس شاخص‌های جهانی اگر شاخص انتظار یک خانواده برای رسیدن به خانه و خرید آن در شهرها بیشتر از ۱۰ سال باشد در وضعیت بحرانی قرار دارند. بررسی‌های آماری درباره شاخص‌های بخش مسکن حاکی از این است که این بخش، سهم قابل توجهی در اقتصاد خانوار و شاخص‌های کلان اقتصادی دارد به گونه‌ای که حدود ۲۰ درصد از تولید ناخالص داخلی و حدود ۱۳ درصد از اشتغال کشور مربوط به بخش مسکن است.حال در ماه‌های پایانی سال با وجود اینکه بسیاری از مردم بنا بر وعده‌های دولت جدید به ارزانی و ثبات بازار مسکن چشم دوخته بودند اما نشانه ای از این ارزانی‌ها نمی‌یابند.

قیمت مسکن کاهش نمی‌یابد
ابراهیم حسینی فعال حوزه مسکن و رئیس هیأت مدیره یکی از شرکت های ساختمان‌سازی خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایلنا اظهار می‌کند: اگر تصور کنیم که قیمت مسکن سال آینده روند کاهشی خواهد داشت به نظرم سخت در اشتباهیم.این مهندس ساختمان ابراز می‌کند: متاسفانه قیمت مصالح به اوج خود رسیده است و نرخ زمین آنقدر در مشهد افزایش داشته که کاهش قیمت مسکن امری محال است. هم اکنون قیمت یک کارگر ساده به ۳۰۰ هزار تومان و یک بنا به ۵۰۰ هزار تومان رسیده است.

حسینی بابیان اینکه شما حتی اگر در روستاهای اطراف مشهد نیز بخواهید دست به ساخت‌ و ساز بزنید با پروانه‌های ۴۰۰ میلیون تومانی و زمین‌های متری پنج میلیون تومان روبرو هستید ابراز می‌کند: لذا وقتی در ابتدای کار مجبور هستید برای خرید یک زمین ۳۰۰ متری به همراه پروانه مبلغی معادل ۲ میلیارد بپردازید از آنجا که فقط دو طبقه پروانه کار در اطراف مشهد نیز بیشتر داده نمی شود لذا پول زمین و پروانه هر واحد آپارتمان یک میلیارد تومان تمام می شود.

وی با ذکر این مثال اذعان می‌کند: بر فرض که شما برای هر متر مربع هفت میلیون تومان هم بیشتر هزینه نکنید لذا با این احتساب یک آپارتمان ۱۰۰ متری در ۳۰ کیلومتری مشهد و در روستا یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان تمام می‌شود لذا چگونه وقتی این حداقل‌ها را باید پرداخت کنید می توان انتظار ارزان شدن ملک را داشته باشم.

این فعال صنعت ساختمان با طرح این پرسش که  آیا زمین ارزان می‌شود یا پروانه کار یا سایر ملزومات مانند میله‌گرد و آجر که بتوان قیمت تمام‌شده را ارزان درآورد؟ گفت:  این تازه وضعیت ساخت و ساز در یک روستاست و اگر فکر می کنید که در این رقم هایی که گفتم مبالغه ای صورت گرفته  سری به همین حصار سرخ بزنید و یا قیمت زمین های زشک و شاندیز را سئوال کنید.وی بیان می‌کند: در قسمت‌های میانی شهر نیز زمین‌های ۴۰۰ متری به قیمت‌های ۱۷ تا ۴۵ میلیارد تومان بسته به موقعیت مکانی معامله می‌شود لذا وقتی این پول را در تعداد واحدهای ساخته‌شده تقسیم کنیم سهم هر آپارتمان از زمین حداقل دو میلیارد تومان می شود.

وضعیت رکود در بازار مسکن برقرار است
رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی انبوه‌سازان خراسان رضوی نیز اذعان می‌کند: در حال حاضر نگاهی به آمار پروانه‌های منتشرشده توسط شهرداری به‌خوبی گواه این است که جنب‌وجوش زیادی در این بازار دیده نمی شود و شاهد ورود سرمایه‌های کلان و سرمایه‌گذاران بزرگ در این حوزه نیستیم.

محمد پژوم بابیان اینکه در یک کلام می‌توان گفت این بازار در وضعیت رکود به سر می‌برد، اذعان می‌کند: البته بخش از این بلاتکلیفی را می‌توان به مذاکرات برجام گره زد اما این تمام ماجرا  یا واقعیت نیست.وی در پاسخ به این سئوال که آیا نتیجه برجام و مذاکرات  و یا آغاز عملیات اجرایی مسکن ملی می تواند به رونق در بازارهای کشور از جمله صنعت ساختمان تحرکی ایجاد کند و یا به ارزانی نرخ مسکن تمام شود نیز پاسخ می‌دهد: بر عکس این موضوع نیز شاید مصداق داشته باشد یعنی با نتیجه نگرفتن از مذاکرات و تنگ‌تر شدن حلقه تحریم‌ها و هم‌چنین حذف ارز دولتی شاهد تورم بیشتری هم باشیم.

وی بابیان اینکه تمامی مشکلات و موانع سد راه اقتصاد را نباید به تحریم‌ها گره زد و مشکلات امروزی را فقط ناشی از تحریم دانست ابراز می‌کند: متاسفانه ساختارهای موجود در حوزه ساخت‌وساز مسکن بیمار است و وقتی مشکلات موجود در تمام زمینه‌ها از جمله صنعت، کشاورزی و مسکن  را مورد واکاوی قرار دهیم، به این نتیجه می‌رسیم که تنها مشکل موجود در این حوزه‌ها فقط مرتبط به تحریم‌ها نیست بلکه مشکلات و موانع داخلی نیز نقش پررنگی دارد که از آن‌ غافل شده‌ایم.

پژوم با تاکید بر بازنگری ساختارهای کلان بیان می‌کند: به هر صورت با مثبت بودن نتایج مذاکرات شاید قیمت‌های حبابی مسکن و ساختمان‌های لوکس کاهش پیدا کند اما بعید می‌دانیم سایر ساختمان‌ هایی که از درجه متوسط و خوبی برخوردار است، روند نزولی قیمت را طی کنند.

رئیس هیات مدیره انجمن صنفی انبوه‌سازان خراسان بابیان اینکه مشکل مسکن نیاز به بازنگری کارشناسانه دارد بیان می‌کند: تجربه مسکن مهر باید نقشه راه قرار داده شود و برای مسکن ملی با تمهیدات و بازنگری اصولی‌تری وارد شد زیرا تا زمانی که زیرساخت‌های لازم فراهم نشود ممکن است به مشکلات مسکن مهر گرفتارشده و عملاً مشکلی حل نشود.