گروه اقتصادی: «عدالت در پرداخت»، کلیدواژهی تکراری مدیران و مسئولان سازمان امور استخدامی در روزها و هفتههای اخیر است. اما آیا در قالب معادلات مزدی فعلی، «عدالت در پرداخت» قابلیت تحقق دارد؟
علی اکبر عیوضی (عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان تهران) در این رابطه میگوید: با نگاهی به میزان مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی که ۶۵ درصد بازنشستگان و مستمری بگیران کشور را تشکیل میدهند، متوجه میشویم که عدالت در هیچ سطحی رعایت نشده است. این مساله به طریق مشابه در ارتباط با شاغلان کارگری نیز صادق است.
وی اضافه میکند: به جرات میتوان گفت بیشتر سقف بگیران، استحقاق دریافتی آن چنانی ندارند و فقط برخی مولفههای غیرعادلانه موجب شده که دریافتی آنها چندین برابر حداقل بگیران باشد؛ بازنشستگانی هستند که چند سال آخر خدمت توانستهاند با روابط خوب با کارفرمایان، سطح حقوق زمان اشتغال خود را بالا ببرند و گاهاً این اتفاق بدون برخورداری از صلاحیت یا تخصص کافی صورت گرفته است؛ این بازنشستگان امروز چند برابر حداقلبگیران دریافتی دارند؛ در مقابل بازنشستهای داریم که سالها در یک معدن یا محیط سخت و بسیار پرخطر کار کرده اما بعد از سالها کار کردن، به علت پیمانکاری بودن یا خصوصی سازی، حقوقش به شدت کاهش یافته؛ این بازنشسته امروز در زمان بازنشستگی، «مستمری عادلانه» دریافت نمیکند یا به عبارت بهتر، آنچه او پایان ماه میگیرد، بسیار کمتر از استحقاقش است.
به گفته عیوضی، تنها زمانی میتوانیم از عدالت در پرداخت صحبت کنیم که تا این اندازه تنوع در قراردادهای شغلی نداشته باشیم و کارگران بتوانند در زمان اشتغال از دستمزد عادلانه و مبتنی بر صلاحیت و تخصص خود بهرهمند شوند. تنوع قراردادهای شغلی و ناهمگونی محیط کار در زمان اشتغال، موجب شده که در پرداخت مستمری بازنشستگی نیز عدالت برقرار نباشد؛ وقتی حقوقهای زمان اشتغال عادلانه نباشد، بدیهی است که مستمریهای بازنشستگان نیز ناعادلانه خواهد بود.
این فعال صنفی ادامه میدهد: وقتی یک بازنشسته کارگری بعد از سالها جان کندن، فقط چهار میلیون تومان حقوق میگیرد و با این مستمری نمیتواند یک زندگی آبرومند فراهم یا یک مسکن مناسب اجاره کند، چگونه از «عدالت در پرداخت» سخن میگوییم؛ عدالت وقتی است که مستمری بگیران بالاتر از خط فقر حقوق بگیرند و با حقوقی که پایان هر ماه دریافت میکنند، بتوانند از پس هزینههای سبد معاش بربیایند؛ شرمنده خانواده و فرزندان خود نباشند.