بهار نیوز - نگاهی به گزارشِ یک مقام رسمی

رضا صادقیان
سخنان تقی رستم‌وندی، معاون وزیر کشور و رئیس سازمان امور اجتماعی درباره شرایط اجتماعی کشور بیان بخشی از دغدغه‌ها و چالش‌های مهم پیش‌روی ساختار مدیریتی است. چالش‌هایی که گاه در گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و تحقیقات اساتید دانشگاه به آن اشاره شده، اما سابقه تکرار این مسائل از سوی مدیران ارشد سیاسی انگشت شمار بوده است.معاون وزیر کشور در دومین همایش ملی مواجه با آسیب‌های اجتماعی از دیدگاه اسلام به تبین شرایط اجتماعی کشور پرداخته و به عبارتی زنگ هشدار را برای سایر مدیران ارشد در بخش‌های مختلف مدیریت به صدا درآورده است. رستم‌وندی گفته: بررسی‌های سازمان او نشان می‌دهد که در ایران شاخص میل به اعتراض و شاخص‌ها میل به مهاجرت افزایش یافته و در عین حال تاب‌آوری مردم کاهش پیدا کرده است. او این یافته‌ها را تا حدود زیادی نگران‌کننده خوانده و همچنین اضافه کرده که شاخص‌های مختلف نشان می‌دهد که میل به ایجاد تغییرات اساسی در کشور در حال افزایش است و اگر به دلیل ناکارآمدی‌ها، نگرش مردم به این سمت برود که حکومت دینی در حل چالش‌ها موفق نیست و شاید حکومتی سکولار بتواند مشکلات را حل کند، زنگ خطر برایمان به صدا درمی‌آید.

بنیان سخنان معاون وزیر کشور، شرح دیدگاه شخصی، ارایه سخنان یک فرد و یا جریان سیاسی حاضر در ساختار قدرت نیست. او تمام تحلیل خود را براساس آمارهای به دست آمده تبیین می‌کند، از همین‌رو می‌توان در نحوه ارایه مطلب به ایشان و یا سایرین انتقاد داشت ولی در اصل اطلاعات جمع‌آوری شده خللی وارد نیست. آمارهای که او به آن اشاره می‌کند چنین است. 1. نگرش مثبت 27 درصد مردم به مصرف مواد مخدر 2. اقدام به خودکشی سالانه 100 هزار نفر در ایران 3. اعتقاد 50 درصد مردم به تحقق کم عدالت و برابری در جامعه 4. سکونت 11 الی 13 میلیون نفر در سکونت‌گاه‌های غیر رسمی 5. 300 تا 400 هزار آمار سالانه سقط جنین غیرقانونی 6. افزایش صیغه‌یابی در فضای مجازی 7. کاهش تاب آوری مردم ظرف سالیان اخیر و افزایش میل مردم به مهاجرت.

چنانچه به گزارش‌های منتشر شده در سال‌های اخیر دقت کنیم؛ مانند گزارش‌های دیده‌بان ایران در سال 97 و 98،‌ گزارش‌های مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری‌،‌ گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال 94-95 با تاکید به چالش‌های پیش‌روی کشور و آثاری مانند آسیب‌های اجتماعی و نابرابری ایران در دوجلد و کتاب گزارش وضعیت اجتماعی زنان در ایران 1380 – 1390 و... متوجه می‌شویم برخی از آسیب‌ها با نگاه تحقیق‌ محور و بدون در نظر داشتن حساسیت‌های نهاد سفارش دهنده مورد واکاوی قرار گرفته‌اند. اینکه تکرار همین وضعیت اجتماعی را از سوی معاون وزیر کشور شاهد باشیم، حکایت از آن دارد که برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته شده و سیاست‌های اجرا شده در طول سال‌های گذشته از سوی نهادهای سیاست‌گذار و مجریان طرح‌های فرهنگی و اجتماعی مفید فایده نبوده است. دیگر آنکه؛ چنانچه چالش‌های مانند افزایش طلاق، خودکشی، مهاجرت نخبگان و تحصیل‌کردگان، افزایش میل به زیست مجردی و کوچک شدن نهاد خانواده در مقایسه با دو دهه گذشته و میل به مصرف مواد مخدر و افزایش صیغه‌یابی در شبکه‌های اجتماعی و... از سوی مسئولان مربوطه پایش و به عنوان دغدغه‌ای اساسی مورد پیگیری قرار می‌گرفت، اکنون شاهد تکرار همین پدیده‌های اجتماعی از سوی معاون وزیر کشور نبودیم. به عبارتی نه تنها مسائل طرح شده در سال‌های گذشته از سوی نهادهای مختلف مرتفع و حل نشده است، بلکه در حال حاضر به یک چالش اساسی برای ساختار مدیریت کشور تغییر یافته است. چالش‌هایی که بدون تردید برای رفع و کاهش آنان نیازمند برنامه‌ریزی، اجرا و سنجش کمی آن هستیم.
مدیران ارشد، مسئولان سیاست‌گذار و آنان که دغدغه رفع دشواره‌های امروز را دارند می‌بایست گزارش معاون وزیر کشور را بارها و بارها مرور کنند و در جهت حل و مرتفع کردن چالش‌ها گام بردارند، در غیر اینصورت هر کدام از موارد هفتگانه‌ای که در گزارش مقام رسمی عنوان شده است برای به چالش کشیدن کلیت ساختار سیاسی یک کشور کفایت می‌کند.