نقش مهم رمزارزها در اقتصاد تحریمی ایران

گروه اقتصادی: بیش از دو سال از رواج استفاده از رمزارز‌ها در ایران می‌گذرد. همزمانی این اتفاق با تشدید تحریم‌ها، بسیاری از تجار را به صرافت استفاده از رمز‌ها در تجارت انداخت.اما هیچ‌گاه در این رابطه قانونی وضع نشد. از این رو، هنوز استخراج و معامله ارز دیجیتال یک سرمایه‌گذاری پرریسک در ایران به حساب می‌آید.

دولت ایران به سنت «مقاومت در برابر استفاده از ابزار‌های جدید» در حوزه ارز دیجیتال هم پایبند ماند و هیچ‌گاه آن را قانونی ندانست.با این حال به نظر می‌رسد فشار تحریم‌ها سرانجام از سفره مردم به بودجه دولت هم رسید. زیرا فعلا مقاومت خود در برابر استفاده از رمزارز‌ها در تجارت را شکست.دولت ایران سال‌هاست که به دلیل تحریم‌ها توانایی انتقال ارز‌های حاصل از صادرات را به کشور ندارد. از این رو ابزار‌های مختلف را برای دورزدن این فشار‌های خارجی به امتحان می‌گذارد.

طی این سال‌ها تهاتر اصلی‌ترین ابزار دولت برای استفاده از عایدی صادرات خود بود. اما دریافت کالا‌های بی‌کیفیت در برابر نفت و کالا‌های غیرنفتی مسئولان کشور را هم به فکر چاره استفاده از فناوری بلاکچین انداخت.به‌ویژه در شرایط کنونی که نفت در آستانه ورود به کانال ۱۰۰ دلار قرار دارد، دولت به هر ترتیبی درصدد دریافت سهم صادراتی خود است.

سازوکار استفاده از رمزارز‌ها در تجارت
البته هنوز موضوع استفاده از رمزارز‌ها در تجارت در مرحله چانه‌زنی وزارت صمت و بانک مرکزی قرار دارد. با این حال بر اساس گفته‌های علیرضا پیمان‌پاک باید آن را نهایی‌شده بدانیم.طبق سازوکار درنظرگرفته‌شده در گام اول افراد با استفاده از رمزارز‌های ماین‌شده خود واردات انجام می‌دهند. در گام دوم نیز استفاده از طریق رمزارز غیر که ناشی از ماینر‌های قانونی داخلی است، کار واردات انجام شود.

صادرکنندگان نیز در این طرح می‌توانند با استفاده از ارز‌های دیجیتال اقدام به رفع تعهد ارزی کنند.با این اقدام دولت طبیعتا دریچه جدیدی به روی دنیای رمزارز‌ها در ایران باز می‌شود. چه بسا دولت و مجلس به وضع و تصویب قانونی، ماینر‌ها و معامله‌کنندگان ارز دیجیتال را زیر چتر حمایتی خود قرار دهند.البته برخی هم معتقدند که پس از بورس این بار نوبت به رمزارزهاست تا کسری بودجه سالانه دولت را جبران کند.

با این حال باید توجه داشت که تنها با تصویب یک قانون نمی‌توان به دورزدن تحریم‌ها امیدوار شد. لازم است قوانین به‌روز و غیرسختگیرانه‌ای در این رابطه وضع شود.اگر امروز چین بخشی از تجارت خود را توسط رمزارز‌ها انجام می‌دهد، در طرف دیگر اقدام به تولید رمزارز می‌کند. البته چندی پیش گمانه‌هایی در رابطه با تولید رمزریال مطرح شد که بعید است از حد ایده خارج شود.

همچنین آمریکا که توانست مبادلات ارزی ایران را دوقفله کند، طبیعتا راهی برای مسدودکردن رمزارز‌های تجاری هم پیدا می‌کند.مهم‌تر از آن چندسالی است که بسیاری از کشور‌ها به سمت استفاده از رمزارز‌ها در تجارت رفته‌اند؛ بنابراین ایران هم خواه ناخواه باید به این سمت برود تا بتواند خود را در بازار‌های جهانی حفظ کند.

راه شکست تحریم‌ها از وین می‌گذرد
درنهایت آنکه استفاده از ارز دیجیتال دورزدن تحریم را تضمین نمی‌کند. امروز دولت به جای دورزدن تحریم باید به فکر رفع کامل آن باشد. رفع تحریم نیز بدون احیای برجام امکان‌پذیر نیست. از این رو تنها راه رهایی از فشار‌های تحریم از وین می‌گذرد و تصور هر راه دیگری آدرس کاملا غلط است.