دلیل کند شدن نهضت ملی مسکن چیست؟

گروه اقتصادی: پروژه نهضت ملی مسکن که صرفا ۲۱۰ هزار واحد آن به مرحله کلنگ‌زنی رسیده بنا به گفته سازندگان و نمایندگان مجلس از برنامه زمان‌بندی عقب مانده و پیگیریهای ایسنا نشان می‌دهد با وجود دریافت مبالغی تا ۱۶۰ میلیون تومان از متقاضیان در بعضی مناطق از جمله شهر جدید پرند، کفگیر منابع به ته دیگ خورده و خبری از افزایش مبلغ وام تا سقف ۴۵۰ میلیون تومان نیست؛ مسئولان هم در پاسخ به پایین بودن سرعت اجرای کار به ان شاءالله اکتفا می‌کنند.

به گزارش ایسنا، سرعت اجرای طرح ساخت دو میلیون واحد از پروژه چهار میلیون واحدی نهضت ملی مسکن در هفت ماهه ابتدای تصویب قانون آنطور که باید و شاید مطلوب نبوده است. بعد از آنکه انبوه سازان اعلام کردند تعامل مناسبی با آنها برای اجرای پروژه صورت نگرفته، حالا نمایندگان مجلس هم از عقب‌ماندگی برنامه سخن می‌گویند. البته در این بین نمی‌توان تنها وزارت راه و شهرسازی را مقصر دانست؛ چرا که به گفته رضایی کوچی ـ رییس کمیسیون عمران مجلس ـ دیگر دستگاهها از جمله شهرداری ها، بانکها، وزارت اقتصاد، وزارت صمت و غیره باید پای کار بیایند. اما بررسیها نشان می‌دهد موتور برخی از این دستگاهها هنوز روشن نشده است.

بانکها قرار بود در سال اول ۳۶۰ هزار میلیارد تومان به پروژه جهش تولید و تامین مسکن (نهضت ملی مسکن) اختصاص دهند اما گفته می شود به دلیل کمبود منابع این اتفاق رخ نداده و آنچه تا کنون پرداخت شده ۹۴۸ میلیارد تومان بوده است. وزارت صمت هم موظف به تامین مصالح ساختمانی ارزان قیمت و اعتباری است اما عملکرد چندانی در این زمینه ارایه نشده و هفت خوان صدور پروانه از سوی شهرداری‌ها کماکان به قوت خود باقی است؛ تا جایی که انبوه سازان می‌گویند روند صدور پروانه ساختمانی در ایران بعضا تا یک سال طول می‌کشد. در روزهای اخیر شهرداری تهران اقدام به تشکیل قرارگاه مسکن کرده و قول داده روند صدور پروانه ساخت را کوتاه کند.شورای عالی مسکن به ریاست رییس جمهور هر ماه تشکیل می‌شود که قطعا در این شورا مشکلات پروژه نهضت ملی مسکن به عنوان مهمترین برنامه دولت سیزدهم مورد بررسی قرار می‌گیرد. اما نمایندگان مجلس معتقدند بهتر است جلسات این شورا دو هفته یک بار برگزار شود.

فقط ۲۱۰ هزار واحد به مرحله کلنگ‌زنی رسیده است
طبق اعلام رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی ـ برای دو سال ابتدایی طرح نهضت ملی مسکن، ساخت دو میلیون واحد در دستور کار است و قرار شده تا پایان سال جاری ۸۰۰ هزار واحد به مرحله اجرا برسد. بررسیها نشان می دهد تا اوایل دی ماه برای ۷۶۰ هزار واحد زمین تامین شده و آماده آغاز عملیات اجرایی هستند. اما آنطور که وزارت راه و شهرسازی می گوید ممکن است تمام ۷۶۰ هزار وحد به مرحله اجرا نرسیده باشد. ظاهرا ۲۱۰ هزار واحد یا کلنگ‌زنی شده یا آماده کلنگی‌زنی است.

گزارشهایی هم که از متقاضیان می‌رسد نشان می‌دهد اغلب پروژه ها یا آغاز نشده یا در مراحل اولیه متوقف مانده است. به طور مثال در شهر جدید پرند بعضی متقاضیان اعلام می‌کنند تا کنون ۱۲۰ میلیون تومان از آنها دریافت شده و پیامک واریز ۴۰ میلیون تومان دیگر نیز در روزهای اخیر برای آنها ارسال شده است؛ در حالی که پیشرفت پروژه حدود ۱۰ درصد عنوان می‌شود. تابستان سال ۱۳۹۹ هزینه ساخت پروژه نهضت ملی مسکن ۲.۷ میلیون تومان در هر متر مربع برآورد می‌شد که اخیرا علیرضا جعفری ـ سرپرست شرکت عمران شهرهای جدید ـ این رقم را با توجه به هزینه‌های موجود ۴.۷ میلیون تومان اعلام کرده است.

افزایش تسهیلات شاید وقتی دیگر
از احتمال کم‌کاری شرکت عمران شهر جدید پرند در اجرای  پروژه که بگذریم، به نظر می‌رسد با توجه به افزایش قیمت مصالح ساختمانی که انبوه سازان میزان رشد آن نسبت به سال گذشته را حدود ۵۰ درصد می‌دانند، دیگر نمی‌توان با مقدار آورده متقاضیان، طرح‌ها را جلو برد. قرار است به هریک از واحدهای نهضت ملی مسکن بین ۲۵۰ تا ۴۵۰ میلیون تومان (بر اساس منطقه و شهر مورد نظر) تسهیلات تعلق بگیرد؛ در حالی که به نظر می‌رسد هنوز مصوبه افزایش سقف تسهیلات از ۱۵۰ به ۴۵۰ میلیون تومان شکل اجرایی به خود نگرفته است.

"ان شاءالله" با افزایش وام فشار از روی مردم کم می‌شود
پیگیریها از علت کاهش سرعت اجرای پروژه نهضت ملی مسکن در پرند به آنجا ختم شد که محسن وطن‌خواهی ـ مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید پرند ـ پس از حدود یک سال خودداری از پاسخ به تماس خبرنگار ایسنا، شب گذشته درباره انتقاد متقاضیان به روند ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن در شهر جدید پرند با ارسال پیامکی به ایسنا نوشت «فکر می‌کنم با افزایش مبلغ وام فشار از روی مردم کم بشه ان‌شاءالله»!

در جریان فراخوان دو طرح «اقدام ملی مسکن»   و «نهضت ملی مسکن» مجموعا بیش از ۴ میلیون نفر ثبت نام کرده‌اند که از تقاضای بالای مسکن در کشور حکایت دارد. با این حال تجربه مسکن مهر نشان داده به دلیل عدم توانایی متقاضیان در پرداخت آورده، آمار متقاضیان واقعی بعد از مدتی دچار ریزش می‌شود. در حال حاضر ثبت نام از افراد مجرد بالای ۲۳ سال در این پروژه جریان دارد که تا ۲۰ بهمن ماه ادامه خواهد داشت. پس از آن بنا به گفته محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ امکان ویرایش اطلاعات متقاضیان فراهم می شود. به مرور نیز پالایش افراد و پیامک بارگذاری مدارک به آنها ارسال می‌شود.

در اجرای پروژه جهش تولید و تامین مسکن قرار است چینی‌ها و ترکها نیز مشارکت کنند. علت حضور آنها استفاده از تکنولوژی نوین اعلام شده که می‌تواند در سرعت اجرای پروژه موثر باشد. در حالی که آنچه عملا به کند شدن فرآیند ساخت منجر شده، طولانی بودن روند صدور پروانه، تورم نهاده‌های ساختمانی و کمبود منابع است که به دست‌اندازهای بزرگی در مسیر طرح تبدیل شده‌اند.