معامله‌گران دلار در بازار ارز تهران این روزها به‌شدت اخبار مذاکرات هسته‌ای را دنبال می‌کنند. سیگنال رسیده از مقر مذاکرات وین حکایت از یک توافق دارد و به همین دلیل بازار ارز تهران به هم ریخته است. روز شنبه صدراعظم آلمان درباره مذاکرات گفت: لحظه واقعی برای توافق هسته‌ای ایران فرارسیده است. در این میان علی صالح‌آبادی، رییس کل بانک مرکزی، هفته گذشته در نشستی مطبوعاتی اعلام کرد: از نظر ورود ارز به کشور در شرایط بسیار خوبی هستیم و پیش‌بینی من این است که در آینده نزدیک اوضاع روبه‌بهبود خواهد رفت. وی در ادامه به بهترشدن شرایط بازار ارز در صورت ایجاد توافق جدید برجام نیز اشاره کرد. همچنین با ادامه‌دارشدن افت نرخ ارز طی روزهای گذشته مصطفی قمری‌وفا، مدیر روابط عمومی بانک مرکزی، در پیامی توییتری در صفحه مجازی خود نوشت: با آزادی ارزهای بلوکه‌شده ایران در کنار تامین ارزهای بیشتر، به‌زودی شرایط خوبی برای کشور رقم می‌خورد.

ورود دلار به کانال ۲۵ هزار تومانی در حالی رخ داده که حداقل ظرف شش ماه گذشته قیمت دلار به این محدوده نرسیده بود. حالا با نزدیک‌شدن به زمان پایان مذاکرات، کف قیمت دلار شکسته و در دو روز گذشته وارد محدوده قیمتی جدید شده است. اما کاهش قیمت دلار تا کجا ادامه دارد؟ در صورت تداوم این روند چقدر می‌توان به ارقام پایین‌تری برای نرخ دلار امیدوار بود؟ سید مرتضی افقه، اقتصاددان و عضو هیات‌ علمی دانشگاه چمران اهواز، در مورد اثر توافقات برجامی بر نرخ دلار معتقد است این موضوع که نرخ دلار پس از انتشار اخبار مثبت از برجام و نزدیک‌شدن به توافقات افت کند از قبل قابل انتظار بود و در حال حاضر نرخ ارز به‌شدت تحت‌ تاثیر نتیجه مذاکرات برجام قرار گرفته است و هر خبر مثبت یا منفی از این مذاکرات بلافاصله روی بازار ارز تاثیرگذار خواهد بود.

این اقتصاددان با بیان این که این افت قیمت‌ها در بازار ناشی از جو روانی در بازار است، خاطرنشان کرد: در صورتی که در روزهای آتی اعلام شود توافق بین ایران و غرب در وین صورت گرفته است - هر چند توافقی موقت هم باشد - این خبر می‌تواند باز هم روی نرخ ارز تاثیرگذار باشد و قیمت دلار را یک تا دو هزار تومان دیگر کاهش دهد اما با توجه به مجموعه شاخص‌های اقتصادی بعید به نظر می‌رسد قیمت دلار زیر ۲۳ یا ۲۴ هزار تومان برسد.

آیا فنر دلار برداشته شد؟
افقه با بیان این که نمی‌توان گفت فنر زیر دلار با این توافق برداشته می‌شود، تصریح کرد: قیمت دلار همچنان بالاست زیرا هیچ اتفاق واقعی در اقتصاد ایران هنوز رخ نداده است و این رقم باز هم ممکن است سیر صعودی داشته باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه چمران اهواز در ادامه گفت: البته آن چه در خبرها عنوان شده، در ابتدا قرار بر این است که ارزهای بلوکه‌شده آزاد شود و همین میزان نیز تا حدودی می‌تواند به خروج از تنگناهای دولت کمک کند.
افقه گفت: البته بنده چندان امیدی به اقدامات دولت ندارم که قادر باشد نرخ دلار را روی ۲۵ و ۲۴ هزار تومان نگه دارد؛ هر چند ممکن است کف قیمتی روی ۲۳ هزار تومان هم برسد که در این زمان معمولا بیشترین خرید از سوی صرافی‌ها انجام می‌شود اما در کل معتقدم نرخ دلار در میان‌مدت بین ۲۶ تا ۲۸ هزار تومان تثبیت خواهد شد.

این اقتصاددان در مورد تاثیر نرخ دلار و کاهش قیمت آن روی بازاری مانند بازار سرمایه و بورس نیز گفت: بازار طلا و ارز بازاری موازی برای بورس هستند و احتمال دارد هجوم مردم برای خرید ارز باعث شود مقداری از نقدینگی بورس وارد بازار ارز شود و بنابراین احتمال این که ریزش در بازار سرمایه رخ دهد وجود دارد.افقه تصریح کرد: البته در صورت حذف کامل تحریم‌ها هم بنده چندان امیدی به ریزش قیمت‌ها و این که دولت بتواند نرخ ارز را پایین نگه دارد و این بازار را ثبات بخشد، ندارم و تنها اثر فوری که برای این بازار می‌توان متصور بود این است که ارزهای بلوکه‌شده آزاد شوند.

پس از توافق اولیه توافق FATF در اولویت است
او افزود: این که فرض بر این باشد که جریان فروش نفت همانند گذشته به روال عادی بازگردد و ارزهای ناشی از فروش نفت و صادرات کالاهای غیر نفتی را وارد کشور کنیم به موارد دیگری نظیر FATF نیاز است که هنوز در بن‌بست قرار دارد و نهایی نشده است.

این اقتصاددان در ادامه افزود: به نظر می‌رسد پس از توافق اولیه به سمت توافق FATF پیش برویم اما در شرایط کنونی با توجه به تجربیاتی که در سه دهه گذشته از ناکارآمدی دولت‌ها و نظام اداری و اجرایی و نظام گزینش مدیران و کارکنان در کشور به دست آمده است باید گفت چندان نمی‌توان از پتانسیل‌های داخلی بهره برد.
این عضو هیات‌ علمی دانشگاه چمران اهواز خاطرنشان کرد: با توجه به این که در چهار سال گذشته تحریم‌ها کشور را در تنگنای شدیدی قرار داده است رفع همین تحریم‌هایی هم که اعلام شده وضع کشور را مسلما بدتر از آن چه به وجود آمده نخواهد کرد اما نمی‌توان امید داشت که شرایط بسیار بهتر از سال‌های قبل خواهد شد.
افقه در مورد شرایط سایر بازارها نیز گفت: در بازار مسکن به جز مساله رفع تحریم‌ها سایر موارد نظیر مسائل جمعیتی و مهاجرتی نیز مطرح است اما در بازار خودرو به نظر می‌رسد نرخ‌ها کمی تثبیت شوند و اگر هم کاهشی داشته باشد این کاهش قابل ملاحظه نیست و در حد پنج تا شش درصد خواهد بود و نمی‌توان چندان امیدی برای کاهش سایر کالاهایی که تاکنون افزایش قیمت داشته‌اند، داشت.»

بهار نیوز