گروه بین الملل: در سایه جنگ اوکراین، رئیس جمهوری بلاروس دست به "همهپرسی" برای "اصلاح" قوانین به نفع افزایش قدرت خود زد. رسانههای روسی میگویند دو سوم شرکتکنندگان در این همه پرسی به پیشنهاد او برای تغییر قانون اساسی رأی مثبت دادند.
آلکساندر لوکاشنکو، میخواهد دست به تغییراتی در قوانین این کشور بزند که به او امکان نامزدی در دو دور دیگر ریاست جمهوری را بدهد. او این تغییرات را به همهپرسی گذاشته است.
خبرگزاریهای روسی به نقل از ایگور کارپنکو، رئیس کمیسیون مرکزی انتخابات بلاروس اعلام کردهاند که میزان مشارکت در این همهپرسی ۷۸،۶۳ درصد بوده و ۶۵،۱۶ درصد به "اصلاحیه" قانون اساسی جمهوری بلاروس رای مثبت دادهاند.آنها گزارش کردهاند که تنها ۱۰ درصد شرکت کنندگان در همه پرسی به این تغییرات رای منفی دادهاند.
تغییرات قانون اساسی به لوکاشنکو، که از سال ۱۹۹۴ در قدرت و در حال حاضر نزدیکترین متحد ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در جنگ علیه اوکراین است، اجازه میدهد تا نه فقط قدرت خود را گسترش دهد، بلکه پیوند این کشور را به عنوان یکی از جمهوریهای شوروی پیشین به روسیه محکمتر کند.تغییرات پیشنهادی لوکاشنکو شامل مصونیت مادام العمر برای روسای جمهور سابق و از میان برداشتن محدودیت دو دورهای ریاست جمهوری میشود. به این ترتیب دیکتاتور ۶۷ ساله بلاروس میتواند برای دو دور بعدی نیز نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود و در صورت پیروزی در آنها تا سال ۲۰۳۵ در قدرت بماند.طبق خواسته لوکاشنکو، قانون اساسی بلاروس باید به نحوی تغییر کند که در آینده نیروهای روسیه و سلاحهای هستهای این کشور به طور دائم در بلاروس مستقر شوند. روسیه در حال حاضر از بلاروس به عنوان منطقهای برای عملیات نیروهای مسلح خود استفاده و از آنجا به اوکراین حمله میکند.مخالفان لوکاشکو این همهپرسی را به رسمیت نمیشناسند. سوتلانا تیخانوفسکایا، از رهبران مخالفان که در تبعید زندگی میکند، این همهپرسی را غیرقانونی میداند و گفته است که رای واقعی مردم در شرایط سرکوب سیاسی و رسانههای غیرآزاد ناممکن است.اتحادیه اروپا نتایج انتخابات ریاست جمهوری دور قبل بلاروس (تابستان ۲۰۲۰) و ریاست جمهوری لوکاشنکو را به رسمیت نمیشناسد. اعتراضات گسترده مردم بلاروس علیه این نتایج با سرکوب شدید دولت روبرو شد و عده زیادی از مخالفان و چهرههای اصلی اپوزیسیون این کشور به زندان افتادند.
به گفته سازمانهای حقوق بشری این بار نیز صدها نفر در جریان همهپرسی جنجالی قانون اساسی دستگیر شدهاند. ویدیوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی بلاروس نشان میدهد که چگونه مردم توسط پلیس و نیروهای امنیتی که به تظاهرات آنها یورش میبرند، دستگیر میشوند.دولت گفته است که ۸۰۰ تن در جریان این اعتراضات بازداشت شدهاند. همزمان وزارت کشور بلاروس گفته است که هیچ تظاهرات بزرگی در آنجا رخ نداده است.