آیا واریانت بعدی، بیماری شدید ایجاد خواهد کرد؟

گروه علمی: آمارهای رسمی نشان می‌دهد که پیک اُمیکرون، روزهای پایانی خود را در ایران سپری می‌کند. بررسی آمارهای ابتلای روزانه به کرونا نشان می‌دهد که بیشترین تعداد مبتلای روزانه در هفته سوم بهمن ماه ثبت شده که به بیش از ۳۹‌هزار نفر رسیده است. اما پس از آن از تعداد مبتلایان کاسته شده و در هفته دوم اسفند ماه به حدود ۶۵۰۰ نفر رسیده است. آمار فوتی‌های ثبت شده نیز روند نزولی را در پیش گرفته است.
علاوه براین، پس از عبور از سویه اُمیکرون سه سوال مهم مطرح است. اول؛ چه زمانی واریانت نگران‌‌‌کننده‌‌ بعدی پدیدار خواهد شد؟ دوم؛ آیا واریانت بعدی، بیماری شدید ایجاد خواهد کرد؟ و در نهایت، آیا واکسن‌ها ایمنی کامل در مقابل سویه‌های بعدی خواهند داد؟

چه زمانی واریانت نگران‌‌‌کننده‌‌ بعدی پدیدار خواهد شد؟
دانشمندان معتقدند هیچ راهی وجود ندارد که با اطمینان بدانیم چه زمانی یک واریانت غالب خواهد شد که ویژگی‌‌‌های جدید نگران‌‌‌کننده‌‌‌ای مانند گسترش سریع‌‌‌تر، ایجاد بیماری شدیدتر یا فرار از پاسخ‌‌‌های ایمنی داشته باشد. دانشمندان با توجه به بررسی داده‌های سویه دلتا و اُمیکرون معتقدند که یک واریانت جدید هر چند ماه به سرعت گسترش پیدا خواهد کرد. اما اینکه آیا آن واریانت در سطح یک واریانت نگران‌‌‌کننده ایجاد خواهد شد، یک پرسش بدون پاسخ است.

به عنوان مثال بررسی زیرسویه‌های اُمیکرون نشان می‌دهد که تغییر بزرگی در آنها ایجاد نشده است که این مساله در عامل‌های بیماری‌زای ویروسی شایع است. البته محققان تاکید دارند که جهان پیش از این، یک عفونت ویروسی را از نزدیک دنبال نکرده است و در نتیجه دانشمندان، جزئیات مهمی را از دست داده‌‌‌اند. از سوی دیگر به دلیل اینکه سویه اُمیکرون بیماری نسبتا خفیفی ایجاد می‌کرد، تعداد افرادی که برای آزمایش دادن مراجعه کردند کاهش پیدا کرد. در نهایت، این مساله تلاش‌‌‌های نظارت ژنومی ویروس SARS-CoV-2 را ضعیف خواهد کرد. به گفته دانشمندان، هنگامی که اُمیکرون کشف شد، زنگ خطر به سرعت زده شد، اما در آینده، هفته‌‌‌ها طول خواهد کشید تا پی ببریم که یک واریانت نگران‌‌‌کننده‌‌ جدید در کار است.

آیا واریانت بعدی، بیماری شدید ایجاد خواهد کرد؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد که اُمیکرون نسبت به واریانت‌های نگران‌کننده قبلی، با احتمال کمتری بیماری شدید ایجاد می‌کند، ویژگی که به کاهش سرعت افسارگسیخته‌‌ این واریانت کمک کرده است. هرچند دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که ویروس به سمتی حرکت کند که بیماری خفیفی ایجاد ‌‌‌کند، اما تاکید دارند که مسیر تکاملی ویروس SARS-CoV-2 همچنان نامشخص است.

از سوی دیگر محققان تاکید می‌کنند که تاکنون، سویه‌های جدید از سویه‌های قبلی نشات نگرفته‌اند، بنابراین تضمینی وجود ندارد که سویه غالب بعدی از شاخه‌‌ خفیف اُمیکرون جوانه بزند. حتی آنها این احتمال را که واریانت بعدی از سویه دلتا یا آلفا باشد را غیرممکن نمی‌دانند. همچنین پژوهشگران هنوز نمی‌‌‌دانند که میزان خفیف بودن نسبی اُمیکرون به دلیل شیوع ایمنی در برابر ویروس SARS-CoV-2 است یا به دلیل ویژگی‌‌‌های ذاتی خود ویروس.همچنین دانشمندان معتقدند که ویروس کرونا بسیار غیر‌قابل پیش‌بینی است و اگرچه اُمیکرون تاثیر کمی بر روی ریه‌ها داشت، اما نمی‌توان تضمین کرد که سویه‌های بعدی نیز اثرگذاری مشابهی داشته باشند.

آیا واکسن‌‌‌ها در برابر سویه‌های در حال پیدایش تاثیرگذارند؟
تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که واکسن به کاهش اثر‌گذاری اُمیکرون کمک کرده است. به گفته‌‌‌ دانشمندان، این مساله به خوبی نویدبخش تاب‌‌‌آوری و مقاومت ایمنی به واسطه واکسن در برابر واریانت‌‌‌های نگران‌‌‌کننده‌‌ آینده است.افراد ممکن است یکی از واکسن‌‌‌ها یا ترکیبی از واکسن‌‌‌ها را دریافت کرده باشند یا عفونت ناشی از یک یا چند سویه را، با یا بدون واکسیناسیون تجربه کرده باشند.

بررسی دانشمندان نشان می‌دهد مواجهه‌‌‌ها با ویروس SARS-CoV-2، یا از طریق واکسیناسیون یا عفونت، پاسخ‌‌‌های پادتن و همچنین پاسخ‌‌‌های ناشی از سلول‌‌‌های ایمنی به نام سلول‌‌‌های B را تقویت و بهتر می‌کند.
بنابراین، با مواجهه‌‌ بیشتر افراد با ویروس از طریق سازوکارهای مختلف، پیدایش سویه‌های نگران‌‌‌کننده‌‌ جدید ممکن است بار بیماری کمتری را تحمیل کند، هرچند که در آماده کردن بدن ما برای مبارزه و پیروز شدن با واریانت‌‌‌های جدید، برخی شکل‌‌‌های مواجهه ممکن است بهتر از سایر آنها باشد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد افرادی که واکسینه شده و سپس با اُمیکرون آلوده شدند، افزایش قابل‌توجهی در پادتن‌‌‌ها داشته‌اند.در نهایت، محققان تاکید دارند که داده‌‌‌ها همچنان به اهمیت واکسیناسیون اشاره می‌کنند. درواقع آنها تاکید دارند که مسائل زیادی است که در مورد جهش‌های ویروس کرونا نمی‌دانیم اما آنچه که تحت کنترل ماست تزریق واکسن است که احتمالا ایمنی برای سایر سویه‌های کرونا را افزایش می‌دهد.