در آخرین روز‌های زمستان، هیاهو و جنب و جوش تمیزکاری در خانه‌های ایرانی دیده می‌شود. همه ساله با آغاز ماه اسفند، خانواده‌ها به ویژه زنان ایرانی به خانه تکانی می‌پردازند، این استقبال از نو شدن و تازگی، باعث شادابی روحیه همگان می‌شود، اما آنچه نباید از نظر دور داشت این است که گاهی در اثر رعایت نکردن نکات ایمنی و سلامت، خانه تکانی منجر به بروز حوادثی می‌شود که سلامت افراد را به خطر می‌اندازد.بسیاری از بانوان خانه دار از درد گردن، کمر، زانو، مچ و بی حسی و کرختی اندام‌ها شکایت دارند. عامل بسیاری از عوارض، رعایت نکردن اصول اِرگونومی در انجام امور مربوط به خانه و خانه تکانی است.

ضرورت رعایت اصول ساده ارگونومی

با رعایت بعضی از اصول ساده اِرگونومی، می‌توان از بروز عوارض مزبور پیشگیری کرد یا لااقل آن‌ها را کاهش داد. این اصول که در سلامت فرد موثرند عبارتند از مناسب سازی شرایط و وسایل کار با توان و شرایط فیزیکی فرد بطوریکه در اثر انجام کار‌های روزانه حداقل آسیب جسمی به شخص برسد که این الزام در زمان‌های خاصی مثل ماه آخر سال ضرورت بیشتری می‌یابد.

حتما خانم‌هایی که تا روز‌ها بعد از آغاز سال نو از بیماری‌های ریه، حنجره و تنفسی، گردن درد، مسمومیت‌های داخلی ناشی از استفاده‌ی مواد اسیدی و کمر درد و زانو درد و حتی درد انگشتان گلایه‌های بی امان دارند را دیده اید و یا کسانیکه را که در روند انجام خانه تکانی دچار آسیب‌های جدی و نیمه جدی شده اند.
به منظور جلوگیری از چنین عواقبی که در تعطیلات نوروز کام افراد را تلخ می‌کند باید با رعایت و در نظر داشتن نکات بسیار ساده و ابتدایی می‌توان ایمنی و تندرستی را حفظ کرده و بدون آن که به سلامتی فرد خدشه‌ای وارد شود، می‌توان به امور مورد نظر خود رسیدگی کرد.

مواد شوینده را بشناسیم

یکی از ضرر‌های خانه تکانی استفاده نادرست از مواد شوینده است. گزارشات نشان می‌دهد که استفاده از سفید کننده حتی یک بار در هفته خطر ابتلا به بیماری مزمن انسدادی ریوی را به یک سوم افزایش می‌دهد. مواد شیمایی از طریق پوست و یا هنگامی که در معرض استنشاق قرار گیرید جذب بدن می‌شوند. اثرات نامطلوبی مانند سردرد‌های میگرنی و حملات آسم برای افرادی که در معرض محصولات رایج پاک کننده مانند موادد سفید کننده، شوینده و خوش بو کننده هوا قرار می‌گیرند، بوجود می‌آید.محصولات تمیز کننده ترکیبات آلی فرار را تولید می‌کنند که می‌توانند راه‌های هوایی را تحریک و یا باعث ایجاد سرطان شوند. سفید کننده، پاک کننده‌های توالت و برخی از پاک کننده‌های شیشه‌ای باعث آسم می‌شوند.

مخلوط کردن مواد شیمیایی هرگز یک ایده خوب نیست

چرا که مخلوط نمودن سفید کننده‌ها با مواد حاوی آمونیاک باعث تولید گاز بسیار سمی می‌شود.برخی از عفونت‌های تنفسی نیز به علت گردگیری ایجاد می‌شود.

خانه تکانی و اثرات نامطلوب بر مفاصل

بهتر است قبل از شروع به انجام کار‌های خانه به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه با حرکات ورزشی، نرمشی و کششی اندام‌های فوقانی و تحتانی، بدن خود را گرم نماید همچنین پس از دو ساعت کار و فعالیت، چند حرکت نرمشی تخصصی فیزیوتراپی انجام شود تا حالت فنری کمر حفظ شود.

رعایت ایمنی نخستین شرط یک خانه تکانی موفق

اولین شرط برای شروع یک خانه تکانی موفق رعایت ایمنی خود و اطرافیان در انجام کارهاست، سقوط از ارتفاع و ضربات ناشی از آن ممکن است باعث بروز شکستگی‌ها و ضربات سخت در سر، تنه و اندام‌ها شود.هنگامیکه می‌خواهید راه پله‌ها را تمیز کنید از لیز نبودن سطح پله‌ها و همین طور محکم بودن نرده‌ها اطمینان حاصل کنید و یا زمانی که پنجره ها، شیشه‌ها و یا جایی که در ارتفاع نسبتا بلندی از کف منزل است را تمیز می‌کنید باید مطمئن باشید نردبانی که استفاده می‌شود محکم و دارای قفل ایمنی بوده (در نردبان‌های ۲ طرفه) یا تکیه گاه محکمی داشته باشد که از لیز خوردن آن جلوگیری کند.در هنگام شستشوی کف حمام یا سرویس‌های بهداشتی نیز حتما از دمپایی یا چکمه مناسب که لیز نخورد استفاده کنید و از دستکش، ماسک و مواد ضدعفونی کننده استاندارد استفاده کرده و هیچ گاه این مواد را با هم ترکیب نکنید.

ضرورت حفاظت از کمر در هنگام حمل وسایل سنگین

برای حمل و نقل و جا به جایی وسایل سنگین منزل از دیگران کمک بگیرید و هیچ گاه یک تنه وسایل حجیم و سنگین را بلند یا جابجا نکنید و از خم کردن و چرخش کمر به طرفین خودداری نمایید، چرا که این وضعیت فشار زیادی به ستون مهره‌ها و کمر وارد می‌کند.بهتر است هنگام بلند کردن وسایل در حالتی قرار بگیرید که زانو‌ها خم شده در حالیکه کمر راست و مستقیم است و تا حد ممکن آن جسم را به خود نزدیک کرده و سپس بلند نمایید و هنگام استفاده از جاروبرقی، دسته آن را طوری تنظیم کنید که مجبور به خم کردن کمر خود نشوید.

خطر درد مزمن شانه و چگونگی مراقبت از گردن

کار‌هایی مانند تمیز کردن دیوار یا سطوح واقع در ارتفاع بالا باعث می‌شوند دست‌ها در ارتفاع بالاتر از آرنج قرار بگیرند و در نتیجه، فشار زیادی به عضلات دست و مفصل شانه وارد شود و در درازمدت، درد مزمن شانه و محدودیت حرکت آن ایجاد خواهد شد، این نوع کار‌ها را با وسایل مخصوص خود یا با قرار گرفتن بر نردبان، صندلی یا زیر پایی ایمن انجام دهید.

خانه تکانی غیراصولی باعث بروز مشکلات فراوانی در گردن می‌شود، خم نگه داشتن طولانی گردن به پایین و بخصوص بالا برای نظافت سقف و لوسترها، آسیب عضلات و رباط‌های گردنی و حتی بیرون زدگی دیسک‌های ناحیه گردن را به دنبال دارد، به همین دلیل نباید در انجام بی وقفه کار‌هایی که نیازمند خم شدن گردن هستند اصرار بورزید.

اگزما شایع‌ترین بیماری پوستی پس از خانه تکانی

بسیاری از بانوان در روز‌های پایانی سال با بی توجهی به صورت طولانی مدت با مواد شوینده تماس خواهند داشت که اگزمای پوستی در درازمدت را به همراه خواهد داشت.خشکی پوست، خارش و سوزش نشانه‌های این بیماری هستند که استفاده از دستکش مهم‌ترین توصیه برای پیشگیری از این بیماری است. به گفته وی، از سوی دیگر استفاده از کرم‌های نرم کننده و حفاظتی توصیه می‌شود و باید تماس مستقیم با سایر پودر‌ها و مواد شوینده را به حداقل رساند.

بهار نیوز