گروه بین الملل: «این زندگی من است». این حرف بسیاری از اینفلوئنسرهای روس است که پس از مسدود شدن دسترسی کاربران روس به اینستاگرام کسب و کار و مخاطبان خود را از دست داده اند.
برخی از شهروندان روس مشغول راه اندازی کانال در تلگرام و کوچ از اینستاگرام به آن رسانه اجتماعی هستند و برخی دیگر به دنبال یافتن راههایی برای فرار از ممنوعیت دسترسی به رسانههای اجتماعی بوده اند.
یک اینفلوئنسر روس در استوری خود نوشته است: «اینستاگرام زندگی و روح من است. این همان چیزی است که من در پنج سال گذشته با آن بیدار میشدم و میخوابیدم. اکنون ناراحت هستم و نمیتوانم شرایط تازه را بپذیرم».پس از آن که «متا» شرکت مادر اپلیکیشن اینستاگرام تایید کرد که سخت گیری در رویکرد درباره سخنان نفرت پراکنانه علیه ولادیمیر پوتین و سربازان روسیه را کاهش میدهد دسترسی به اینستاگرام در روسیه مسدود شد. صبح روز دوشنبه محبوبترین پلتفرم رسانههای اجتماعی (اینستاگرام) برای جوانان روس در دسترس نبود.
«کارینا ایستومینا» دی جی و اینفلوئنسر محبوب اینستاگرام با بیش از ۴۰۰ هزار دنبال کننده میگوید: «تقریبا نیمی از درآمد من از طریق تبلیغات اینستاگرام است. صادقانه بگویم من از این که صفحه خود را از دست میدهم کاملا متاثر شدم. من بیش از ده سال صفحه خود را مدیریت میکردم. به احتمال زیاد اکنون باید منبع درآمد تازهای پیدا کنم باید خودم را دوباره کشف کنم».
اقدام برای مسدود کردن اینستاگرام در حالی صورت گرفت که این برنامه به عنوان یکی از آخرین پلتفرمها بود که توسط روسها برای ابراز مخالفتشان با جنگ در اوکراین مورد استفاده قرار گرفت و هنرمندان، وبلاگ نویسان و ورزشکاران روس از این شبکه اجتماعی برای بیان مخالفتشان با جنگ استفاده کردند.
دولت روسیه پس تهاجم علیه اوکراین سرکوب گستردهای را علیه رسانههای مستقل و مخالفان ضد جنگ آغاز کرده است. مسکو پیش از آن که متا را به عنوان یک «سازمان افراطی» معرفی کند دسترسی به فیس بوک و توئیتر را در اوایل ماه جاری مسدود کرده بود و این دو پلتفرم را به نقض «حقوق و آزادیهای اتباع روسیه» متهم کرد. تنظیم کنندگان مقررات اینترنتی روسیه اعلام کردند که سرویس پیام رسان واتس آپ که متعلق به متا است تحت تاثیر مقررات تازه قرار نخواهد گرفت، زیرا «وسیلهای ارتباطی است و نه منبع اطلاعات».«یوری دوت» یکی از محبوبترین شخصیتهای رسانهای در روسیه در پستی که به طور گسترده به اشتراک گذاشته شد نوشته بود: «پوتین به یک کشور مستقل حمله کرده و در آنجا جنگی را به راه انداخته است. واضح است که پوتین مدت زمانی طولانی است که به مردم اهمیت نمیدهد». این پست بیش از ۱.۵ میلیون لایک دریافت کرده است.
با این وجود، برای بسیاری از صاحبان مشاغل خرد و متوسط روس اینستاگرام پلتفرمی پیشرو برای تبلیغات، سازماندهی فروش و برقراری ارتباط با مشتریان بود و اقدام برای مسدود کردن این برنامه احتمالا فضای کسب و کار در روسیه را تضعیف خواهد کرد.«دیلیارا مینراخمانووا» که برند پوشاک Outlaw را در مسکو اداره میکند میگوید: «اینستاگرام به خانه ما و پل ارتباطی ما با جهان خارج تبدیل شده بود. هفت سال پیش، از زمان آغاز به کارمان موفق شدیم جامعه بزرگی از همفکرانمان را گرد هم آوریم».
«مینراخمانووا» میافزاید: «فکر کردن به این که همه اینها را از دست خواهیم داد دردناک است. ۹۶ درصد از کل ترافیک رسانههای اجتماعی مرتبط با برنامههای متا است».
بسیاری از اینفلوئنسرها و صاحبان کسب و کارهایی مانند Outlaw در روز یکشنبه لینکهایی را به کانالهای تلگرام و VKontakte خود ارسال میکردند دو پلتفرم که در روسیه تاسیس شدهاند و از هجوم کاربران جدید استقبال میکنند. تلگرام اعلام کرده که حریم خصوصی و امنیت کاربران را در اولویت قرار میدهد.
این رسانه اجتماعی توسط «پاول دوروف» روس تبار در سال ۲۰۱۳ میلادی تاسیس شد و فلسفه اعتدال و میانه روی را در تعیین رویکرد خود حفظ کرده است. دوروف که پیشتر VKontakte بزرگترین شبکه اجتماعی روسیه را تاسیس کرده بود تحت فشار دولت روسیه کشورش را ترک کرد و به دبی رفت.
با توجه به اینکه بسیاری از منتقدان کرملین اکنون به تلگرام کوچ کردهاند کارشناسان معتقدند که این اپلیکیشن پیام رسان ممکن است به زودی توسط دولت روسیه مسدود شود. یک کاربر روس میگوید: «من دقیقا نمیدانم چرا تلگرام مسدود نشده است. یک توضیح میتواند این باشد که کرملین بر این باور است که میتواند از تلگرام برای اهداف تبلیغاتی خود استفاده کند.»
تلگرام به عنوان یک میدان نبرد اطلاعاتی در طول درگیری ظاهر شده است و کانالهای طرفدار دولت روسیه موفقیتهای نظامی احتمالی آن کشور را به اشتراک میگذارند در حالی که مقامهای اوکراینی برای انتشار فیلمها و عکسهایی که سربازان به اسارت گرفته شده روسیه را نشان میدهند به این اپلیکیشن مراجعه کردهاند.
«آندری سولداتوف» کارشناس فیلترینگ و تحلیل رایانه و اینترنت میگوید: «با شرایطی که در حال حاضر در روسیه ادامه یافته فکر نمیکنم این برنامه بتواند برای مدت زمان طولانیتری به این شکل باقی بماند».دوروف تاکنون تضمین کرده است که تلگرام مستقل باقی خواهد ماند و به کاربران اوکراینی اطمینان داده که دادههای آنان امن میماند. او اعلام کرده است: «من از کاربران تلگرام صرف نظر از هر چیزی حمایت میکنم. حق آنان برای حفظ حریم خصوصی برایم مقدس است اکنون بیش از همیشه».
روسیه در سال ۲۰۱۸ میلادی امکان دسترسی به تلگرام را محدود ساخت، اما دو سال بعد پس از ناکامی در خنثی کردن عملکرد برنامه آن رسانه اجتماعی پیام رسان که به طور گسترده مورد استفاده قرار میگرفت این ممنوعیت را لغو کرد.
با این وجود، منتقدان کرملین اخیرا تلگرام را متهم کردهاند که پس از مسدود کردن رباتی که به حامیان «آلکسی ناوالنی» چهره زندانی مخالف اپوزیسیون تعلق داشته در برابر دولت روسیه سر تعظیم فرود آورده است. ناوالنی با استفاده از آن ربات در تلگرام با هدف برکناری سیاستمداران همسو با کرملین در انتخابات پارلمانی سپتامبر ۲۰۲۱ میلادی اطلاعرسانی کرده بود.
روز یکشنبه، در حالی که برخی از روسها مشغول راه اندازی کانالهای جدید در تلگرام بودند برخی دیگر گفتند که هنوز برای رها کردن اینستاگرام آماده نیستند و به دنبال راههایی برای فرار از ممنوعیت رسانههای اجتماعی بودند.
به گفته Top۱۰VPN یک شرکت بریتانیایی که در زمینه رسانههای اجتماعی و خدمات شبکه خصوصی را پژوهشهایی را انجام داده جستجوهای اینترنتی برای خدمات VPN در روسیه در هفته گذشته در مقایسه با هفته پیش از آن رشدی تقریبا دو برابری داشته است".
«تانیا مینگالیموا» وبلاگنویسی با بیش از ۲۵۰۰۰۰ فالوئر در اینستاگرام بعد از ظهر یکشنبه نوشت: «برنامه من برای عصر این است که شام بخورم و سپس یک VPN نصب کنم».