تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۱۱/۲۹ ساعت ۱۴:۱۸
کد مطلب : ۳۲۷۷۲
پیش‌بینی شده این مذاکرات به مدت سه روز انجام شود.
آغاز مذاکرات ایران و 1+5 در مرحله نهایی
گروه سياسي: دور تازه مذاکرات ایران و 1+5 برای شروع گفت‌وگوها درباره گام نهایی راه‌حل جامع در وین آغاز شد.
مذاکرات ایران و 1+5 ساعت 11 و 15 دقیقه صبح روز سه‌شنبه 29 بهمن به وقت محلی با حضور محمد جواد ظریف و کاترین اشتون در مقر سازمان ملل در سطح معاونان وزیران خارجه 1+5 آغاز شد. پیش‌بینی شده است که این مذاکرات به مدت سه روز انجام شود. هم‌چنین قرار است این گفت‌وگوها در نوبت عصر به سرپرستی معاونان ظریف و اشتون برگزار شود و دو طرف چشم‌انداز‌های روبه رو برای رسیدن به راه‌حل جامع در چارچوب توافق ژنو را بررسی کنند.
هدف از مذاکرات هستهای ایران و 1+5 (که شش ماه گذشته در نیویورک و ژنو انجام شد) رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هستهای ایران کاملاً صلح‌آمیز باقی خواهد ماند. این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره‌گیری از انرژی هستهای برای اهداف صلح‌آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاح‌های هستهای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردار شود.
هم‌چنین این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی‌سازی با تعریف مشترک و محدودیت‌های عملی و اقدامات شفاف‌ساز به منظور تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی است. این راه‌حل جامع شامل یک فرایند متقابل و گام به گام است و به رفع همه جانبه تمامی تحریم‌های شورای امنیت، چندجانبه و ملی مربوط به برنامه هستهای ایران می‌انجامد.
هم‌چنین بنا بر اعلام هیات‌های مذاکره‌کننده ایران و 1+5 ، قرار است نشست عصر مذاکرات بعد از نشست صبح در سطح معاونان وزیران خارجه ایران و 1+5 به سرپرستی سیدعباس عراقچی و هلگا اشمید انجام شود. علاوه براین دیدار‌های دوجانبه و چندجانبه میان هیات‌های ایران و 1+5 انجام خواهد شود. در عین حال یک عضو تیم مذاکره‌کننده هستهای کشورمان درباره مذاکرات روز سه‌شنبه اظهار کرد که مهم‌ترین هدف و برنامه این دور از مذاکرات در وین رسیدن به دستور کار گفت‌وگوها درباره راه‌حل جامع است.
یک مقام آمریکایی نیز دوشنبه شب فهرست موضوعاتی که قرار است در چارچوب مذاکرات هستهای درباره گام نهایی مورد بررسی قرار گیرد را متنوع، زیاد و بسیار جزیی و پیچیده دانست. این مقام آمریکایی هم‌چنین درباره برنامه موشکی ایران در اظهاراتی مداخله جویانه گفت که ما درباره موشک‌های بالستیک که توانایی حمل کلاهک هستهای را دارند صحبت می‌کنیم.
اما محمد‌جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در واکنش به این اظهارنظرها روز دوشنبه تأکید کرد: موضوع گفت‌وگو با 1+5 فقط برنامه هستهای ایران است و هیچ موضوع دیگری از جمله توان نظامی ایران در این گفت‌وگوها نیست. ایران و 1+5 طی شش ماه گذشته و بعد از روی کار آمدن دولت "تدبیر و امید" مذاکرات هستهای را با رویکرد جدیدی از سر گرفتند و در این چارچوب مهم‌ترین و چالش‌برانگیز‌ترین موضوعات که در حدود یک دهه برنامه هستهای ایران را به عنوان بحران بین‌المللی درآورده بود در گام اول و توافق بر سر برنامه اقدام مشترک حل و فصل شد.
موضوع حق غنی‌سازی ایران در خاکش مهم‌ترین مساله‌ای بود که در چارچوب توافق ژنو در گام اول توافق دو طرف تاکنون از آن عبور کرده‌اند در عین حال که تعریف جامع و محدوده فعالیت‌های غنی‌سازی در گام نهایی مورد بحث جدی خواهد بود. مساله راکتور تحقیقاتی اراک، سایت غنی‌سازی فردو، نظارت‌های بیشتر آژانس و نیز ادعاهایی که از سوی آژانس درباره بخشی از فعالیت‌های نظامی متعارف ایران مطرح شده و آنها را به برنامه هستهای کشور مرتبط ساخته است همز‌مان در مذاکرات سیاسی و فنی مورد بحث جدی هستند.
با این حال به نظر می‌آید آنچه بررسی و رسیدن به هرگونه نتیجه درباره موضوعات فوق را به گفته مقامات آمریکایی و ایرانی و نیز دیگر مقامات کشورهای عضو گروه 1+5 "دشوار" و سخت می‌کند، بی‌اعتمادی میان ایران و آمریکا با توجه به تنش در روابط سیاسی است است در 30 سال گذشته ایجاد شده است.
برخی کارشناسان معتقدند سایه بی‌اعتمادی سیاسی میان ایران و آمریکا اجازه نخواهد داد تا مذاکرات هستهای در گام نهایی به سرانجام برسد اما برخی دیگر از کارشناسان بر این نظرند که مذاکرات هستهای و دست یافتن به نتیجه می‌تواند در عین حال که دیوار بی‌اعتمادی میان دو طرف هم‌چنان کوتاه است، ادامه یافته و به نتیجه نیز برسد. چرا که در شرایط سیاسی فعلی که دو کشور قرار دارند و بسیاری از مسایل و موضوعات مربوط به 30 سال گذشته هم‌چنان در جای خود باقی است و تا زمینه حل آن مسایل به وجود نیاید هم‌چنان شاهد موضع‌گیری‌های تند مقامات دو کشور علیه یکدیگر خواهیم بود.
هم‌چنین به نظر می‌آید یکی از مهم‌ترین بخش مذاکرات روز 29 بهمن میان ایران و 1+5 به اظهارات اخیر مقامات آمریکایی علیه ایران خواهد پرداخت. محمد جواد ظریف پس از دیدار دوشنبه شب خود با کاترین اشتون در وین اظهار کرد که برخی از برخوردهایی که تا به حال صورت گرفته، کمکی به اعتمادسازی نکرده است بنابراین آنچه ضروری است این که از فرصت مذاکرات استفاده شود و در این‌باره گفت‌وگو شود. به گفته ظریف دستور کار مذاکرات روز سه‌شنبه ایران و 1+5 بحث درباره موضوعاتی است که دو طرف قبلا راجع به چارچوب و سازو کارها برای رسیدن به توافق بحث کرده‌اند.
به گفته یک مقام ارشد آمریکایی که در بالا به آن اشاره شد، پیشنهاداتی مطرح شده است مبنی براین‌که قرار است کارگروه‌هایی در زمینه رفع‌تحریم‌ها، نگرانی‌ها از برنامه صلح‌آمیز هسته‌آی ایران و نیز همکاری‌های ایران با آژانس وجامعه جهانی تشکیل شود چرا که در این چارچوب ها در گام نهایی جزییات کارشناسی، فنی و حقوقی بسیاری وجود دارد. به نظر می‌آید ایران با این پیشنهاد مخالفتی نداشته باشد.این پیشنهاد از سوی کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا مطرح شده است.
هدف از مذاکرات هستهای ایران و 1+5 (که شش ماه گذشته در نیویورک و ژنو انجام شد) رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هستهای ایران کاملاً صلح‌آمیز باقی خواهد ماند. این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره‌گیری از انرژی هستهای برای اهداف صلح‌آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاح‌های هستهای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردار شود.
هم‌چنین این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی‌سازی با تعریف مشترک و محدودیت‌های عملی و اقدامات شفاف‌ساز به منظور تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی است. این راه‌حل جامع شامل یک فرایند متقابل و گام به گام است و به رفع همه جانبه تمامی تحریم‌های شورای امنیت، چندجانبه و ملی مربوط به برنامه هستهای ایران می‌انجامد.
هم‌چنین بنا بر اعلام هیات‌های مذاکره‌کننده ایران و 1+5 ، قرار است نشست عصر مذاکرات بعد از نشست صبح در سطح معاونان وزیران خارجه ایران و 1+5 به سرپرستی سیدعباس عراقچی و هلگا اشمید انجام شود. علاوه براین دیدار‌های دوجانبه و چندجانبه میان هیات‌های ایران و 1+5 انجام خواهد شود. در عین حال یک عضو تیم مذاکره‌کننده هستهای کشورمان درباره مذاکرات روز سه‌شنبه اظهار کرد که مهم‌ترین هدف و برنامه این دور از مذاکرات در وین رسیدن به دستور کار گفت‌وگوها درباره راه‌حل جامع است.
یک مقام آمریکایی نیز دوشنبه شب فهرست موضوعاتی که قرار است در چارچوب مذاکرات هستهای درباره گام نهایی مورد بررسی قرار گیرد را متنوع، زیاد و بسیار جزیی و پیچیده دانست. این مقام آمریکایی هم‌چنین درباره برنامه موشکی ایران در اظهاراتی مداخله جویانه گفت که ما درباره موشک‌های بالستیک که توانایی حمل کلاهک هستهای را دارند صحبت می‌کنیم.
اما محمد‌جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان در واکنش به این اظهارنظرها روز دوشنبه تأکید کرد: موضوع گفت‌وگو با 1+5 فقط برنامه هستهای ایران است و هیچ موضوع دیگری از جمله توان نظامی ایران در این گفت‌وگوها نیست. ایران و 1+5 طی شش ماه گذشته و بعد از روی کار آمدن دولت "تدبیر و امید" مذاکرات هستهای را با رویکرد جدیدی از سر گرفتند و در این چارچوب مهم‌ترین و چالش‌برانگیز‌ترین موضوعات که در حدود یک دهه برنامه هستهای ایران را به عنوان بحران بین‌المللی درآورده بود در گام اول و توافق بر سر برنامه اقدام مشترک حل و فصل شد.
موضوع حق غنی‌سازی ایران در خاکش مهم‌ترین مساله‌ای بود که در چارچوب توافق ژنو در گام اول توافق دو طرف تاکنون از آن عبور کرده‌اند در عین حال که تعریف جامع و محدوده فعالیت‌های غنی‌سازی در گام نهایی مورد بحث جدی خواهد بود. مساله راکتور تحقیقاتی اراک، سایت غنی‌سازی فردو، نظارت‌های بیشتر آژانس و نیز ادعاهایی که از سوی آژانس درباره بخشی از فعالیت‌های نظامی متعارف ایران مطرح شده و آنها را به برنامه هستهای کشور مرتبط ساخته است همز‌مان در مذاکرات سیاسی و فنی مورد بحث جدی هستند.
با این حال به نظر می‌آید آنچه بررسی و رسیدن به هرگونه نتیجه درباره موضوعات فوق را به گفته مقامات آمریکایی و ایرانی و نیز دیگر مقامات کشورهای عضو گروه 1+5 "دشوار" و سخت می‌کند، بی‌اعتمادی میان ایران و آمریکا با توجه به تنش در روابط سیاسی است است در 30 سال گذشته ایجاد شده است.
برخی کارشناسان معتقدند سایه بی‌اعتمادی سیاسی میان ایران و آمریکا اجازه نخواهد داد تا مذاکرات هستهای در گام نهایی به سرانجام برسد اما برخی دیگر از کارشناسان بر این نظرند که مذاکرات هستهای و دست یافتن به نتیجه می‌تواند در عین حال که دیوار بی‌اعتمادی میان دو طرف هم‌چنان کوتاه است، ادامه یافته و به نتیجه نیز برسد. چرا که در شرایط سیاسی فعلی که دو کشور قرار دارند و بسیاری از مسایل و موضوعات مربوط به 30 سال گذشته هم‌چنان در جای خود باقی است و تا زمینه حل آن مسایل به وجود نیاید هم‌چنان شاهد موضع‌گیری‌های تند مقامات دو کشور علیه یکدیگر خواهیم بود.
هم‌چنین به نظر می‌آید یکی از مهم‌ترین بخش مذاکرات روز 29 بهمن میان ایران و 1+5 به اظهارات اخیر مقامات آمریکایی علیه ایران خواهد پرداخت. محمد جواد ظریف پس از دیدار دوشنبه شب خود با کاترین اشتون در وین اظهار کرد که برخی از برخوردهایی که تا به حال صورت گرفته، کمکی به اعتمادسازی نکرده است بنابراین آنچه ضروری است این که از فرصت مذاکرات استفاده شود و در این‌باره گفت‌وگو شود. به گفته ظریف دستور کار مذاکرات روز سه‌شنبه ایران و 1+5 بحث درباره موضوعاتی است که دو طرف قبلا راجع به چارچوب و سازو کارها برای رسیدن به توافق بحث کرده‌اند.
به گفته یک مقام ارشد آمریکایی که در بالا به آن اشاره شد، پیشنهاداتی مطرح شده است مبنی براین‌که قرار است کارگروه‌هایی در زمینه رفع‌تحریم‌ها، نگرانی‌ها از برنامه صلح‌آمیز هسته‌آی ایران و نیز همکاری‌های ایران با آژانس وجامعه جهانی تشکیل شود چرا که در این چارچوب ها در گام نهایی جزییات کارشناسی، فنی و حقوقی بسیاری وجود دارد. به نظر می‌آید ایران با این پیشنهاد مخالفتی نداشته باشد.این پیشنهاد از سوی کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا مطرح شده است.
مرجع : ايسنا
