دکتر شهاب اولیایی  درباره عادات درست غذایی در ایام نوروز و مصرف انواع غذا‌ها و خوراکی‌ها برای سنین مختلف و افراد با بیماری‌های مختلف در این ایام، اظهار کرد: با توجه به اینکه ایام عید تعطیلات نسبتا طولانی را دربرمی‌گیرد و ممکن است به دلایل مختلف از جمله دید و بازدیدها، مسافرت‌ها یا اوقات فراغت بیشتر، تغییراتی را در سبک زندگی در زمینه تغذیه و تحرک بدنی شاهد باشیم، یکسری مشکلات را هم می‌تواند ایجاد کند. یکی از مشکلات بسیار مهم و رایج در روز‌های نوروز به‌هم خوردن وعده‌های غذایی است شاید برای همه ما تجربه شده باشد که اجبارا یا به نحوی که خودمان هم خیلی مایل نباشیم، اما این وعده‌ها به هم بخورند و ساعت غذا خوردن دچار اختلال می‌شود. اگر موردی و استثنا باشد اشکالی ندارد، اما اینکه هر روز بخواهد تکرار شود باعث مشکلاتی خواهد شد.

وی ادامه داد: حذف وعده‌های اصلی غذا یا عدم مصرف وعده‌های اصلی در ساعت مشخص می‌تواند باعث اختلال گوارشی مانند یبوست شود. یا اینکه تنقلات جایگزین وعده‌های غذایی اصلی شود که این قضیه می‌تواند باعث شود که قسمتی از نیاز‌های اصلی و مواد مغذی مورد نیاز ما تامین نشود، چون چیزی که از طریق مصرف تنقلاتی چون شیرینی و شکلات و امثال آن به بدن می‌رسد صرفا انرژی زیاد است، اما مواد مغذی لازم را برای بدن تامین نمی‌کند.

این متخصص تغذیه و رژیم درمان اضافه کرد: توصیه ما این است که در ایام نوروز هم به مانند دیگر روز‌های سال به اصول تغذیه توجه شود، تعادل، تنوع و تناسب؛ از همه گروه‌های غذایی به تناسب نیازمان به صورت متنوع و به صورت متعادل استفاده کنیم و به همه وعده‌های غذایی هم همچنان در ساعات معین خود که با اندکی تغییر قابل اغماض است، اهمیت دهیم. 

وعده صبحانه را در سفر حذف نکنید
دکتر اولیایی افزود: به صبحانه به عنوان مهمترین وعده توجه کنیم، مراقبت کنیم حذف نشود یا دیروقت و نزدیک به زمان مصرف نهار، خورده نشود و به تبع آن نهار را به تاخیر انداخته و در نهایت بخواهیم شام را هم دیر مصرف کنیم. باید دقت کنیم وعده‌های اصلی در زمان معین لحاظ شوند. سعی کنیم مصرف تنقلات در ایام نوروز به نحوی باشد که باعث نشود وعده‌های اصلی غذا دچار اختلال شود. بعضی‌ها هستند که تنقلات را به میزانی مصرف می‌کنند که وعده‌های غذایی را مصرف می‌کنند؛ این افراد در نهایت چاق می‌شوند. به خصوص اینکه در ایام عید غذا‌ها عمدتا چرب‌تر و پرنمک‌تر است، نوشیدنی‌های مضر هم معمولا وجود دارد مانند نوشابه‌های گازدار، سس‌های سالاد چرب، ژله‌ها و سرخ کردنی‌ها بیشتر مصرف می‌شود.

وی تاکید کرد: یکی از مشکلات دیگر در ایام نوروز که البته در بقیه ایام سال هم ممکن است رخ دهد تند غذاخوردن است. باید سعی کنیم این عادت را تغییر دهیم، به طوری که غذا را به اندازه کافی جویده تا باعث شود فرمان سیری از طرف مغز صادر و مانع پرخورد شود.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی خاطرنشان کرد: از دیگر مشکلات ایام نوروز مصرف تنقلاتی مانند شیرینی است، به خصوص برای کسانی که دچار چاقی هستند یا دچار بیماری‌های متابولیک مثل فشارخون، کبد چرب، چربی خون و بیماری دیابت و ... هستند. باید سعی کنیم به مصرف شیرینی‌ها در این ایام نظم دهیم. اشکال شیرینی این است که در حجم کم، انرژی زیادی را وارد بدن می‌کند و به عنوان یکی از متهمان اصلی چاق شدن در ایام نوروز مطرح است. مضرات دیگری هم دارد و می‌تواند باعث افزایش چربی خون و افزایش فشار خون و پوسیدگی دندان‌ها به خصوص در بچه‌ها شود.

مصرف مواد شیرینی می‌تواند باعث کم‌طاقتی و بی‌حوصلگی شود
دکتر اولیایی گفت: مصرف مواد شیرینی می‌تواند باعث کم‌طاقتی و بی‌حوصلگی شود و حتی با توجه به اینکه می‌تواند تحریک تحرک انسولین را ایجاد کند، باعث خواب آلودگی هم بشود. ممکن است حتی حس اعتیاد به شیرینی در ایام نوروز را ایجاد کند. شیرینی‌ها چون حاوی قند هستند مثل مواد مخدر می‌توانند در قسمتی از مغز که استعداد ایجاد اعتیاد را دارد، تحریک کنند. اعتیاد به شیرینی هم واقعی است و باعث می‌شود که فرد بعد از این تعطیلات هرچه بیشتر به سمت مصرف شیرینی سوق پیدا کند و این عادت برای فرد بماند و دچار مشکلاتی شود.

وی گفت: راه‌حل این است که در ایام نوروز مصرف معقول شیرینی‌ها را داشته باشیم. همچنین اینکه سعی کنیم برای پذیرایی هم از شیرینی‌های خیلی ریز و کوچک در حد لقمه کوچک استفاده کنیم تا با مصرف یک عدد، هوس شیرینی از سرمان بیافتد و تکرار نکنیم چون این مواد در این ایام و در دید و بازدید‌ها زیاد است و حتی برای میزبان‌ها، ممکن است مصرف‌شان زیاد باشد؛ بنابراین اگر شیرینی درشت باشد ممکن است مصرف آن زیاد شود، ولی اگر ریز باشد می‌تواند وضعیت بهتری را رقم بزند.

این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تصریح کرد: از دیگر مشکلات ایام نوروز مراجعه بیشتر به رستوران‌ها و فست فود فروشی‌هاست. هرچند در ایام عادی این وضعیت و مراجعه کم نیست، اما در ایام نوروز، چون اوقات فراغت بیشتر است ممکن است تردد‌ها هم بیشتر باشد و مراجعه به این رستوران‌ها هم بیشتر است، اما غذایی که در این مکان‌ها ارایه می‌شود از کیفیت لازم برخوردار نیست. بیشتر غذا‌های حاضر در منوی رستورانی از نظر کالری، قند و چربی بسیار بالاتر از حد استاندارد هستند و برای سلامتی می‌توانند مضر باشند، باعث چاقی و ابتلا به انواع بیماری‌های متابولیک مثل دیابت، فشار خون، قلب و عروق و چربی‌های خون و کبد چرب شوند. این غذا‌ها به صورت سرخ‌شده هستند و بدتر اینکه از روغن‌های بی‌کیفیت و روغن‌های جامد استفاده می‌شود که درصد اسید اشباع زیادی دارند و به عنوان اسید‌های چرب کشنده معروف هستند و می‌توانند در دیواره عروق و رگ‌ها رسوب کنند و باعث سکته‌های قلبی و مغزی شوند.

دکتر اولیایی اضافه کرد: از دیگر مشکلات می‌توان به استفاده از روغن‌های چند بار مصرف اشاره کرد. ترکیبات سوخته و باقی مانده در روغن‌های چند بار مصرف موجب اکسید شدن روغن شده و باعث تخریب آنتی اکسیدان‌ها می‌شوند و می‌توانند زمینه ابتلا به سرطان‌های را ایجاد کنند و باعث ابتلا به انواع و اقسام سرطان‌ها به خصوص سرطان‌های گوارشی شوند. همچنین طی فرآیند سرخ‌شدن همه ریزمغذی‌ها مانند ویتامین‌ها، املاح معدنی دستخوش تخریب یا تغییر می‌شوند. مانند ویتامین گروه B، C و D که تخریب می‌شوند، ویتامین A که پلیمریزه می‌شود و از بین می‌رود و آهن که می‌تواند از ماده غذایی خارج شده و باعث اکسید شدن روغن شود. همه این‌ها باعث مشکل خواهند شد و همچنین نشاسته‌ای که در روغن سرخ می‌شود می‌تواند به یک آکریلامید تبدیل شده و به عنوان یک ماده سرطان‌زا وارد بدن شود.

وی گفت: بنابراین غذایی که در فست‌فودفروشی‌ها سرخ می‌شود واقعا هیچ چیز نیست جز یک ماده غذایی پرخطر و سرطان‌زا. گا‌ها حتی از مواد اولیه خوب هم استفاده نمی‌کنند، مثلا سوسیس و کالباس‌هایی که پایه آن‌ها آشغال گوشت است که اگر خدای ناکرده در آن از مواد نگهدارنده مثل نیتریت و بنزوات استفاده کنند، می‌تواند باعث سرطان‌های سیستم گوارشی شود. نیتریت در سوسیس و کالباس به عنوان رنگ‌دهنده و بنزوات به عنوان نگهدارنده مطرح هستند و حساسیت، اسپاسم حنجره، حساسیت‌های پوستی، معده و کهیر همگی از عوارض موارد افزودنی غیرمجازی است که در این مواد غذایی وجود دارد.

بهار نیوز