افزایش قیمت‌نان با آزادسازی‌بیش از‌دو برابر است

گروه اقتصادی: در روزهای اخیر اظهارنظرهای متفاوتی درباره آینده یارانه قیمت گندم و نان به‌عنوان مهمترین قلم خوراکی کارگران و گروه‌های فرودست اجتماعی مطرح شده است. در شرایطی که براساس قانون بودجه ۱۴۰۱ قیمت خرید تضمینی گندم به ۱۱هزارتومان افزایش یافته است، قیمت نان در سال جاری تغییرات خاصی نسبت به گذشته نداشته به‌عبارت بهتر در زمانی که در سال ۹۶ قیمت خرید تضمینی هرکیلو گندم ۱ هزارتومان بود، قیمت یک عدد نان سنگک با آرد دولتی همان هزار تومان محاسبه می‌شد و اکنون که این نرخ در سال جاری همان ۳هزارتومان شده و رشد ۳برابری نسبت به سال ۹۶ داشته، قیمت گندم دولتی ۱۰برابر شده است. 

به گزارش ایلنا، این فاصله حدود ۷برابری بین میزان افزایش قیمت گندم دولتی و قیمت نان با آرد دولتی سبب شده است که گمانه‌زنی‌ها درباره افزایش قیمت نان بیشتر شود. این روند ادامه داشت تا اینکه چند روز قبل استاندار زنجان خبر از احتمال ارائه یارانه نان به‌صورت آزمایشی در این استان داد. 

مصطفی شریف (استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس اقتصاد کشاورزی) ضمن اشاره به صحبت‌های اخیر استاندار زنجان که از اجرای آزمایشی طرح آزادسازی قیمت نان و پرداخت یارانه خرید نان در شهرهای این استان خبر داده، گفت: در ضرب‌المثل‌ها می‌گویند انسان نباید از یک نقطه دوبار نیش بخورد؛ به‌نظر می‌رسد شواهد قیمتی و بحث افزایش قیمت خرید تضمینی گندم تا بیش از ۱۰هزارتومان و ادعاهای اخیر برخی مسئولان حاکی از احتمال افزایش قیمت نان و آزادسازی آن است.

این کارشناس اقتصاد کشاورزی با بیان اینکه «نحوه کارشناسی و عملکرد ما در رابطه با نان و گندم شبیه ماجرای بنزین شده است» افزود: به‌نظر نمی‌آید که در این زمینه کار کارشناسی جدی صورت گرفته باشد و تجربه نشان داده که این اقدامات نیاز به مطالعه گسترده دارد. اینکه ما چنین چیزی را صرفا از باب آزمایش در یک منطقه یا استان کوچک تست کنیم، نتایج مطلوب را از این آزمایش به ما نخواهد داد. 

وی با اشاره به این نکته که «در ماجرای بنزین نیز ابتدا گفته شد طرح در یکی از بنادر یا جزایر جنوبی اجرا می‌شود و اگر جواب داد به مرور مطرح می‌شود» اظهار کرد: اما به ناگهان بحث آن متوقف شد و پس از مدتی به صورت دفعی طرح اجرا شد. به همین علت ابتدا باید شفاف کنند که این اقدام با چه پشتوانه مطالعاتی و به چه نحوی اجرا خواهد شد؟ 

شریف با تاکید بر اینکه «سهم نان در سفره دهک‌های مختلف متفاوت است» اضافه کرد: اثر افزایش قیمت نان بر روی سفره‌های طبقات اجتماعی مختلف یکسان نیست و روی گروه‌های فرودست بیشترین فشار را می‌آورد و مشخص نیست که پرداخت مبلغ اندکی به نام یارانه نان بتواند آن را جبران کند، اما با تخمین‌های موجود تصور من این است که آزادسازی قیمت آرد و نان و حذف سوبسید دولتی از روی آن در ازای پرداخت یارانه نقدی نان، بیشتر از دوبرابر خواهد بود. البته بیشترین تغییر در قیمت نان سنتی است که نانوایی‌ها می‌توانند ارقام بیشتری را به اسم افزودن سبوس و کنجد و… بیافزایند و از یک طرف دیگر از وزن چانه و کیفیت نان بکاهند، اما این تغییر در نان‌های صنعتی کمتر دیده خواهد شد.