گروه اقتصادی: راههای متفاوتی برای رعایت رژیم غذایی وجود دارد؛ از کالریشمار و اپلیکیشنهای متفاوت گرفته تا مراجعه به متخصص تغذیه که هر کدام هزینه خاص خودشان را دارند اما متقاضیان، بیشتر بدنبال کاهش وزن هستند تا افزایش آن و همان کاهش وزن هم چندان ارزان تمام نمیشود.
برخی افراد عمل جراحی، ساکشن یا روشهای پرریسک را انتخاب میکنند و جانشان را هم میدهند. برخی دیگر هم رفتن به باشگاه ورزشی و برنامه غذایی مربی یا متخصص تغذیه را انتخاب میکنند که هر کدام هزینه خاص خودش را دارد و از همه پرهزینهتر رژیم ورزشکاران است که تهیه مکملها و پروتئینها خودش مبلغ زیادی میخواهد.
معمولا قبل از شروع رژیم، متخصص تغذیه چکاپ کامل مینویسد که هزینه آن با دفترچه مبلغی حدود ۵۳۰ هزار تومان و بدون دفترچه یک میلیون و ۹۰ هزار تومان میشود. هزینه ویزیت متخصص تغذیه هم ۱۵۰ هزار تومان است. بنابراین فردی که میخواهد رژیم بگیرد و دفترچه بیمه هم ندارد تا قبل از شروع برنامه مبلغی حدود یک میلیون و ۲۴۰ هزار تومان باید بپردازد.بسته به برنامهای که پزشک برای هر فرد مینویسد، هزینههای تهیه صبحانه، ناهار، شام، میانوعده و مکملهای غذایی متفاوت است.
«سعید» که رژیم غذایی ورزشکاری دارد مجبور است ماهی چهار و نیم کیلو مرغ و ماهی مصرف کند. او آخرین برنامه غذاییاش را ۳۰۰ هزار تومان گرفته، برای یک ماه باشگاه ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کرده و هزینه یک ماه رژیم حدودا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان برایش آب خورده است.
«سیمین» حدود پنج سالی میشود که رژیم میگیرد و در این مدت ۴۱ کیلو کم کرده است. او جدا از مبلغهایی که برای رژیمش هزینه کرده و حالا یادش نمیآید که در کل چقدر بوده، هر بار دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان برای استفاده از دستگاه چربیسوزی هزینه کرده است.
نسرین هم برای شروع یک رژیم مناسب به متخصص تغذیه مراجعه کرده و بعد از انجام آزمایشهای مربوطه رژیم خودش را شروع کرده، با اینکه برنامه رژیمیاش ساده بوده اما هزینه مکملهای غذایی که پزشک برای او تجویز کرده بالاست و هر بار هم مجبور است این مکملها را گرانتر از ماه قبل تهیه کند.امروزه رژیمهای متفاوتی مرسوم شده است و بسیاری از ورزشکاران در شبکههای اجتماعی رژیم مخصوص به خودشان را ترویج میدهند و دنبالهروهای خاص خود را دارند.
افراد زیادی به کار رژیمدرمانی مشغولند که حتی در شبکههای اجتماعی هم فعالیت میکنند و بسیاری از برنامههای غذایی را در همان شبکههای اجتماعی در اختیار متقاضیان خود قرار میدهند.اما اپلیکیشنهایی هم وجود دارند که اطلاعاتی درباره روش صحیح خوراک و سالمخواری منتشر میکنند. معمولا هزینههای رژیم این دورهها از ۹۰ هزار تومان شروع میشود و به ۳۳۰ هزار تومان میرسد و با دریافت مشخصاتی مثل سن، قد، وزن، گروه خونی و پرسشهایی در اینباره برنامه مخصوص به شما را در اختیارتان قرار میدهند. معمولا هزینه پشتیبان را هم بصورت جداگانه دریافت میکنند اما بعد از دریافت برنامه متوجه میشوید که یک رژیم ساده برای شما چندان ارزان هم در نمیآید و باید برای شروع سالمخواری یک خرید جانانه داشته باشید و ممکن است بخش زیادی از حقوق شما برای این کار صرف شود.
در این بین رژیمهای جدیدی هم مرسوم شده که عوارض بالایی هم دارند. یکی از این رژیمها با عوارض بالا «کتوژنیک» یا همان «کتو» است که در حال حاضر طرفداران سفت و سختی هم پیدا کرده و بواسطه استفاده زیاد پروتئین چندان هم ارزان نیست.
طبق اطلاعات منتشرشده در سایت «انتشارات سلامت» دانشکده پزشکی هاروارد به رژیمهایی که عموما به برنامه غذایی کمکربوهیدرات با پروتئین و چربی بالا بنا شده «کتوژنیک» میگویند. این رژیم بیشتر به چربی اشباعشده تاکید دارد که ۹۰ درصد از کالری روزانه فرد را تامین میکند. این رژیم نه برای کمکردن وزن که برای کاهش دفعات تشنجهای صرع در کودکان مبتلا به این بیماری اختراع شد اما بعدها تبدیل به رژیمی برای کاهش وزن شد و بعضی از عوارض آن مورد مطالعه قرار گرفت.
دکتر «کتی مک مانوس» متخصص تغذیه و مدیر دپارتمان تغذیه بیمارستان «بریگام» وابسته به دانشگاه هاروارد هشدار داده که سلامت رژیم کتوژنیک هنوز در طولانیمدت ثابت نشده است. هدف رژیم کتوژنیک این است که بدن را وادار به استفاده از نوع دیگری سوخت کند. این رژیم به جای تکیه بر قند (گلوکز) که از کربوهیدراتها مثل غلات، حبوبات، سبزیجات و میوهها به دست میآید، روی خوراکیهای «کتون» تاکید میکند. کتون نوعی سوخت است که کبد انسان از ذخیره چربی بدن تولید میکند. سوزاندن چربی راه ایدهآلی برای کاهش وزن به نظر میرسد اما واداشتن کبد به ساخت اجسام کتون، دشوار و مستلزم این است که بدن را از کربوهیدرات محروم کنید. میزان مجاز مصرف کربو در رژیم کتو کمتر از ۲۰ تا ۵۰ گرم در روز است. در ثانی چند روز طول میکشد که به حالت کتوز برسد و کبد شروع به ساخت کتون کند. از طرفی خوردن بیش از حد پروتئین میتواند با کتوز تداخل داشته باشد.
این رژیم خطرات زیادی دارد و سرشار از چربیهای اشباعشده است در حالی که متخصصان تغذیه میگویند برای جلوگیری از مشکلات قلبی، این چربیها فقط باید هفت درصد از کالری روزانه ما را تامین کنند. رژیم کتو باعث افزایش کلسترول، سردرد، ایجاد مشکلات کبدی و مشکلات کلیوی و بسیاری از مشکلات دیگر میشود.
امروزه مراجعان بیشترین نیاز به مشاور تغذیه در جامعه را در خصوص مشکلات مربوط با کاهش وزن میدانند زیرا ارتباط مستقیم چاقی با بیماریهایی مثل قلب و عروق، دیابت، کبد چرب، فشار خون، افزایش پروفایلهای لیپیدی (چربیهای خون) و بسیاری از بیماریهای دیگر ثابت شده است.
از قدیم سیاست کلی نظام سلامت بر اساس تغییر سبک زندگی و کاهش وزن افراد در معرض خطر بوده و آگاهیهای زیادی هم در این زمینه وجود نداشته به همین دلیل امروزه اهمیت زیادی به این موضوع داده میشود. ولی مشکل بسیار مهمی که وجود دارد، سردرگمی و بیاطلاعی جامعه برای تشخیص افرادی است که صلاحیت و پیروی از یک دستورالعمل صحیح برای کنترل وزن ندارند.
بسیاری از برنامههای رژیمی هزینههای بسیاری دارند بویژه اگر آن برنامه مربوط به افزایش وزن باشد؛ هزینههایی که بسیاری از افراد آن را پرداخت میکنند اما بعد از مدتی آن برنامه را رها کرده و بعد از چند ماه دوباره سعی میکنند برنامه رژیمی جدیدی اما این بار پر هزینهتر از قبل شروع کنند.