نپتون در فاصله ۲.۸ میلیارد مایلی خورشید قرار دارد. به این ترتیب این سیاره به‌دلیل زمان بسیار طولانی مدار خود شناخته شده است. در واقع سفر آن به دور خورشید حدود ۱۶۵ سال زمینی طول می‌کشد. از آنجایی که این مدار بسیار طولانی است، فصول روی نپتون بیش از ۴۰ سال زمینی طول می‌کشد. در حال حاضر نیم‌کره جنوبی نپتون در میانه یک تابستان طولانی چهار دهه‌ای قرار دارد. با وجود آن سرد شدن بی‌سابقه در دمای نپتون دانشمندان را به فکر فرو برده است.

اخترشناسان تحقیق جدیدی در مورد این تغییرات منتشر کردند. در این تحقیق دانشمندان بیش از ۱۷ سال خوانش دمای نپتون را جمع‌آوری کردند. با این حال اخترشناسان متوجه شدند دما به جای گرم شدن بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۸ به‌ طور متوسط هشت درجه سانتی‌گراد کاهش یافته است.

مایکل رومن، دانشمند علوم سیاره‌ای از دانشگاه لستر در بریتانیا، گفت: این تغییر غیرمنتظره بود. از آنجایی که نپتون را در اوایل تابستان جنوبی رصد می‌کردیم، انتظار داشتیم دما به آرامی گرم‌تر شود و نه سردتر.البته جمع‌آوری داده‌ها در مورد دمای نپتون کار آسانی نیست. بخش بزرگی از آن به‌ دلیل دور بودن این سیاره از زمین است. علاوه بر این تکنیکی که ما برای تحقیق از آن استفاده می‌کنیم، تنها از اوایل قرن حاضر وجود داشته است. به این ترتیب مجموعه محدودی از داده‌ها برای توسعه داریم. در حال حاضر ستاره‌شناسان از طیف‌سنج و تصویرگر بسیار بزرگ(VLT) برای مادون قرمز با طول موج متوسط(VISIR) جهت جمع‌آوری اطلاعات مبتنی بر آب و هوای معتدل استفاده می‌کنند.

طیف‌سنج و تصویرگر بسیار بزرگ(VLT) برای مادون قرمز با طول موج متوسط(VISIR) یکی از ابزارهایی است که اخترشناسان برای مطالعه نور مادون قرمز اجرام آسمانی از آن استفاده می‌کنند. VISIR بخشی از تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا(VLT) است و دما را بر اساس میزان انتشار نور مادون قرمز می‌خواند.رومن و گروه تحقیقاتی وی حدود ۱۰۰ مشاهدات حرارتی را برای تعیین تغییرات دمایی نپتون مطالعه کردند. VISIR مسئول بسیاری از این خوانش‌هاست. دیگر مشاهدات از تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا به‌ دست آمد. در نهایت بعضی دیگر از اطلاعات نیز از تلسکوپ‌های زمینی به‌ دست آمد.  

چرا دما در حال نوسان است؟
در واقع این سوالی است که دانشمندان سعی دارند آن را پاسخ دهند. دما از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۸ کاهش یافت و از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ دمای نپتون به سرعت ۱۱ درجه سانتی‌گراد در قطب جنوبی سیاره افزایش یافت.از آنجایی که تغییرات دما بسیار شدید است، ستاره‌شناسان به راستی در مورد علت این نوسانات مطمئن نیستند. با این حال آنان می‌گویند که این امر می‌تواند به‌ دلیل تغییرات در شیمی استراتوسفر این سیاره باشد. الگوهای تصادفی آب و هوا یا حتی چرخه خورشیدی سیاره می‌تواند پشت این تغییرات باشد.متاسفانه دلایل احتمالی زیادی وجود دارد که دمای نپتون در نوسان بوده است. ستاره شناسان می‌گویند که اگر بخواهند پاسخ این سوال را پیدا کنند، در سال‌های آینده به رصد بیشتر این سیاره نیاز خواهند داشت.

بهار نیوز