پژوهشگران "مؤسسه فناوری فدرال زوریخ"(ETH Zurich) در بررسی روی موش‌ها، مکانیسم جدیدی را نشان داده‌اند که آمینواسیدها به واسطه آن می‌توانند اشتها را محدود کنند. این مکانیسم به طور ویژه، آمینواسیدهای غیر ضروری را در بر دارد.در میان ۲۱ آمینواسیدی که بدن ما به آنها نیازمند است، ۹ اسید آمینه وجود دارد که بدن به تنهایی قادر به تولید آنها نیست. این گروه، آمینواسیدهای ضروری نامیده می‌شوند. از آنجا که ما باید این آمینواسیدها را از طریق رژیم غذایی خود به دست آوریم، آنها بسیار مورد توجه پژوهش‌های حوزه تغذیه بوده‌اند. ۱۲ آمینواسید دیگر، غیر ضروری در نظر گرفته می‌شوند و بدن می‌تواند آنها را با تغییر دادن سایر مولکول‌ها تولید کند.

مشخص شده است که آمینواسیدهای ضروری و غیر ضروری می‌توانند اشتها را سرکوب کنند. با وجود این، نحوه عملکرد آمینواسیدهای غیر ضروری هنوز در موجودات زنده نشان داده نشده بود.اکنون این گروه پژوهشی به سرپرستی "دنیس بورداکوف"(Denis Burdakov)، استاد علوم اعصاب مؤسسه فناوری فدرال زوریخ، برای نخستین بار در یک ارگانیسم زنده نشان داده‌اند که آمینواسیدهای غیر ضروری طوری بر مغز اثر می‌گذارند که اشتها محدود شود.

پژوهشگران ابتدا گروهی از موش‌ها را با مخلوطی از آمینواسیدهای غیر ضروری گوناگون و گروهی دیگر را با محلول قندی حاوی همان مقدار کالری تغذیه کردند. سپس به هر دو گروه موش اجازه داده شد تا یک میلک‌ شیک بنوشند که معمولا آن را دوست دارند.در حالی که گروه کنترل‌شده مقادیر زیادی از میلک‌ شیک را ‌نوشیدند، موش‌هایی که از آمینواسیدهای غیرضروری تغذیه کرده بودند، از نوشیدن اجتناب کردند. در عوض، آنها در جستجوی غذای جایگزین به محوطه اطراف خود رفتند.

تاریخ تکامل
پژوهشگران با آزمایش‌های بیشتر توانستند مکانیسم ورای این رفتار را رمزگشایی کنند که در آن، سلول‌های عصبی ویژه‌ای موسوم به نورون‌های "آرکسین"(Orexin) در مغز، نقش اصلی را بر عهده دارند.پروتئین‌هایی که موش‌ها از طریق غذا دریافت می‌کنند، در روده به آمینواسیدها تجزیه می‌شوند و سپس به جریان خون وارد می‌شوند. سپس، خون آنها را به مغز منتقل می‌کند.

نورون‌های آرکسین در هیپوتالاموس، گیرنده‌هایی دارند که آمینواسیدهای غیر ضروری را به طور ویژه تشخیص می‌دهند. آنها در واکنش به این موضوع، یک مدار عصبی را راه‌اندازی می‌کنند که تغییرات رفتاری توصیف‌شده را به همراه دارد.این مکانیسم احتمالا در تاریخ تکامل ریشه دارد. "پاولیوس ویسکایتیس"(Paulius Viskaitis)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: ما در حال حاضر به همه مواد مغذی دسترسی کافی داریم و زمان زیادی نیز برای خوردن در اختیار داریم. در دوران ماقبل تاریخ و زمانی که این مکانیسم توسعه یافت، احتمالا چنین نبود.

وی افزود: در آن زمان، برای انسانها بهتر بود که فقط مدت زمان کوتاهی را برای یک منبع غذایی حاوی از آمینواسیدهای غیر ضروری صرف کنند.اگر مصرف آمینواسیدهای غیر ضروری بتواند میل به حرکت را افزایش دهد، حیوان به دنبال منابع دیگری از غذا خواهد رفت که احتمالا حاوی مواد مغذی ضروری‌تری هستند و برای او اهمیت بیشتری دارند.

ویسکایتیس تأکید کرد که این نتایج قابل انتقال به انسان و سایر حیوانات هستند زیرا این مکانیسم بر ناحیه‌ای از مغز تأثیر می‌گذارد که از نظر تاریخچه تکاملی بسیار قدیمی است و به طور یکسان در همه پستانداران و بسیاری از مهره داران دیگر رخ می‌دهد.وی افزود: با وجود این، برای افرادی که می‌خواهند وزن کم کنند، نمی‌توان رژیمی را که مخصوصا حاوی بسیاری از آمینواسیدهای غیر ضروری است، توصیه کرد. توصیه‌های تغذیه‌ای باید به صورت فردی انجام شوند و همچنین، باید جنبه‌های بهداشتی را در بر داشته باشند.این پژوهش، در مجله "Current Biology" به چاپ رسید.

بهار نیوز