گروه علمی: ناسا ماموریت "اسیریس-رکس"(OSIRIS-Rex) را که برای نمونهبرداری از سیارک "بنو"(Bennu) راهی فضا شده است، برای بازدید از سیارک "آپوفیس"(Apophis) تمدید میکند.به گزارش ایسنا، فضاپیمای تاریخساز ناسا به تازگی ماموریت جدیدی دریافت کرده است. فضاپیمای "اُسیریس-رکس"(OSIRIS-Rex) که در حال حاضر با نمونههای سنگی از سیارک "بنو" در راه بازگشت به زمین است، اکنون ماموریت خود را برای بازدید از یک سیارک دیگر به نام "آپوفیس" تمدید خواهد کرد.
"اسیریس-رِکس " یک مأموریت برنامهریزی شده ناسا برای بررسی سیارک و بازگرداندن نمونه است. راهاندازی این پروژه در هشتم سپتامبر ۲۰۱۶ بدون تأخیر انجام شد. قرار بود کاوشگر"اسیریس-رکس" در این مأموریت، یک نمونه برگرفته از سیارک "بنو" که یک سیارک کربنی است را در سال ۲۰۲۳ برای تجزیه و تحلیل دقیق با خود به زمین بیاورد. انتظار میرود بررسی این مواد دانشمندان را قادر به یادگیری بیشتر در مورد زمان پیش از شکلگیری و تکامل منظومه شمسی، مراحل اولیه شکلگیری زمین و منبع ترکیبات آلی که منجر به پیدایش زندگی در زمین شده است، کند. انتظار میرود این مأموریت دانشمندان را در رسیدن به پاسخهای تازهای در مورد مراحل ابتدایی پیدایش و فرگشت یاری دهد.
"اسیریس-رکس" در صورت موفقیت، نخستین فضاپیمای ایالات متحده خواهد بود که مأموریت بازگرداندن نمونه از یک سیارک را انجام داده است.سرانجام در تاریخ ۲۰ اکتبر ۲۰۲۰، کاوشگر "اسیریس-رکس" با موفقیت بر سطح سیارک "بنو" فرود آمد و نمونهای از این سیارک را جمعآوری کرد و سفر ۲.۳ میلیارد کیلومتری خود را به زمین آغاز کرد و کپسول حاوی نمونهها در ماه سپتامبر سال ۲۰۲۳ در صحرای یوتا فرود خواهد آمد.
سیارک "بنو" با نام علمی "۱۰۱۹۵۵ بنو" یکی از "سیارکهای آپولو"(یک گروه از سیارکهای نزدیک به زمین) است که کشف آن توسط پروژه "لینیر" یا "بررسی سیارکهای نزدیک به زمین لینکلن"(LINEAR) در ۱۱ سپتامبر ۱۹۹۹ صورت گرفت. این سیارک به صورت بالقوه برای زمین یک سیارک برخوردی به حساب میآید.سیارک "بنو" دارای قطر متوسط حدود ۴۹۲ متر و به طور گسترده با رادار "رصدخانه آرسیبو" و رصدخانههای سیارهای و مرکز شبکه فضای دوردست گلداستون رصد میشود.
سیارک "آپوفیس" با نام علمی "۹۹۹۴۲ آپوفیس" نیز ۹۹ هزار و ۹۴۲اُمین سیارک کشف شده توسط بشر است که در تاریخ ۱۹ ژوئن ۲۰۰۴ کشف شد. این سیارک که قبلاً با نام موقت "۲۰۰۴ ام ان ۴" نامیده میشد، یک سیارک نزدیک به زمین است. دادههای اولیه نشان میداد که این سیارک در تاریخ ۱۳ آوریل ۲۰۲۹ با فاصله خطرناکی از کنار زمین خواهد گذشت یا با احتمال ۲.۷ درصد با زمین برخورد خواهد کرد. پیشبینیهای بعدی اما این برخورد را در تاریخ ۱۳ آوریل سال ۲۰۳۶ و با احتمال ضعیف یک به ۲۵۶ هزار بیان کرد.
در سال ۲۰۱۳ براساس آخرین مطالعات صورت گرفته، احتمال برخورد "آپوفیس" با زمین رد شد. این سیارک قطری نزدیک به ۳۲۵ متر دارد که از "کمربند کویپر" به سمت زمین حرکت میکند و تاکنون نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا و روسیه به فکر منحرف کردن این سیارک افتادهاند.کاوشگر "اسیریس-رکس" پس از رسیدن به "بنو" در دسامبر ۲۰۱۸، بیش از دو سال را در نزدیکی با این سیارک گذراند و آن را مطالعه کرد و در نهایت نمونههایی از غبار و سنگ آن را جمعآوری کرد تا به زمین بیاورد. این کاوشگر در ماه مه ۲۰۲۱ سفر ۲.۵ ساله خود را به سوی زمین آغاز کرد تا این نمونهها را برای مطالعه دقیق دانشمندان تحویل دهد.
"اُسیریس-رکس" در سپتامبر ۲۰۲۳ با نزدیک شدن به زمین کپسول نمونه خود را به سمت زمین پرتاب میکند که وارد جو میشود و ناسا امیدوار است بدون مشکل در محل مورد نظر در یوتا فرود بیاید.طرح اولیه این بود که "اسیریس-رکس" پس از انجام این عملیات به مدار قبرستان خورشید، جایی بین عطارد و زهره پرواز کند، اما اکنون ناسا و دانشگاه آریزونا خبر از تمدید این ماموریت دادهاند.
ظاهراً هنوز مقدار زیادی سوخت در مخزن "اُسیریس-رکس" باقی مانده است، بنابراین برنامه جدید ناسا این است که "اُسیریس-رکس" پس از تخلیه محموله خود، به دیدار با سیارک دیگری به نام "آپوفیس" برود و وارد مرحله جدیدی با نام "کاوش اسیریس-آپوفیس" یا "اسیریس-اپکس"(OSIRIS-APEX) شود."دنی دلاگیستینا" که به زودی محقق اصلی ماموریت "اسیریس-اپکس" خواهد شد، گفت: "آپوفیس" یکی از بدنامترین سیارکها است. زمانی که این سیارک برای اولین بار در سال ۲۰۰۴ کشف شد، این نگرانی وجود داشت که در سال ۲۰۲۹ با زمین برخورد کند. این خطر پس از مشاهدات و مطالعات بعدی رد شد، اما نزدیکترین سیارک با این اندازه در ۵۰ سال اخیر است که ردیابی شده است. این سیارک در یک دهم فاصله بین زمین و ماه در طول عبور از نزدیکی زمین در سال ۲۰۲۹ قرار خواهد گرفت.
"اسیریس-رکس" ۳۰ روز پس از رها کردن نمونه به سمت زمین، اولین مانور خود را به سمت "آپوفیس" انجام خواهد داد."اسیریس-رکس" که در آن زمان دیگر به "اسیریس-اپکس" تغییر نام داده است، پس از رسیدن به مقصد جدید خود، همان قرار ملاقات طولانیمدت را که با "بنو" داشت، پشت سر خواهد گذاشت و به مدت ۱۸ ماه از نزدیک به مطالعه آن خواهد پرداخت.
سپس به سطح "آپوفیس" نزدیک میشود و پیشرانههای خود را به کار میاندازد تا گرد و غبار آن را بلند کند و درست مانند مطالعه "بنو"، گرد و غبار "آپوفیس" را نیز مطالعه کند. با این حال، این بار هیچ نمونهای جمعآوری نمیشود و در عوض، مانوری برای افشای مواد زیرسطحی آن طراحی شده است تا دانشمندان بتوانند درباره ترکیبات این سیارک و سایر خواص آن بیشتر بدانند.این تیم همچنین قصد دارد بررسی کند که کشش گرانشی زمین ممکن است در هنگام عبور این سیارک چه تأثیراتی بر آن داشته باشد. به عنوان مثال، این فرضیه وجود دارد که "آپوفیس" ممکن است با فشار کشش گرانشی زمین بر روی مواد سست آن، زمینلغزش را تجربه کند.