بهار نیوز - بازار سیم‌کارت در انحصار سه اپراتور اصلی

گروه اقتصادی: چند سالی است که اپراتورهای مجازی توانسته‌اند مجوز ورود به بازار اپراتورها را دریافت کنند؛ اما تعداد کمی از آن‌ها عملیاتی شده‌اند و سیم‌کارت‌های‌ خود را به دست مصرف‌کنندگان رسانده‌اند. شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت، از علاقه‌مندان دریافت مجوز برای فعالیت به عنوان اپراتورهای مجازی به مشترکان هستند. آنها نقش پررنگی در این زمینه ایفا کرده‌اند و امیدوار بودند تا بتوانند سیم‌کارت خود را روانه بازار کنند.

مجوز ارائه اپراتور‌های مجازی (MVNO) در سال ۱۳۹۴ توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی صادر شد. علی اصغر عمیدیان رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وقت، اعلام کرد که تعداد مشترکان شبکه MVNO کشور در بازه ۱۰ ساله به ۱۲ میلیون مشترک می‌رسد. این عدد بالغ بر ۱۵ درصد مشترکان تلفن‌همراه کشور است.

اما پس از گذشت بیش از شش سال از آن روزها ، بررسی‌ها نشان می‌دهد سه اپراتور اصلی تلفن‌همراه در کشور همچنان حاکمان بلامنازع این بازار به شمار می‌آیند. بسیاری از افراد جامعه هنوز جز همراه اول، ایرانسل و رایتل سیم‌کارت دیگری را به رسمیت نمی‌شناسند و به طور کل با واژه اپراتور مجازی غریبه هستند. اما علت این موضوع چیست و چرا اپراتورهای مجازی نتوانستند سهم قابل قبولی از بازار سیم‌کارت‌ها را تصاحب کنند؟
بازاری که اشباع شده بودشاهین شیرمحمدی، کارشناس شبکه‌های مخابراتی درپاسخ به این پرسش به می‌گوید: زمانی که سیم‌کارت‌های MVNO اجازه فعالیت در کشور گرفتند، این بازار اشباع شد و دیگر ظرفیتی برای ورود اپراتور جدید وجود نداشت.

او ادامه می‌دهد: حتی سال‌ها قبل از آن نیز بازار توسط دو اپراتور بزرگ کشور یعنی همراه‌اول و ایرانسل تصاحب شده بود. اپراتور رایتل نیز جای چندانی در این بازار نداشت. باتوجه به وابستگی آن به دولت و سازمان تامین اجتماعی اما توانست سهمی هرچند ناچیز را به خود اختصاص دهد. حالا حدود سه درصد از این بازار را به خود اختصاص داده است.

بازار رقابتی نیست
شیرمحمدی می‌گوید: یکی از بزرگ‌ترین موانعی که باعث جذب نشدن مشترک توسط MVNOها شد، نبود فضای رقابتی در این بازار است. به طوریکه سیم‌کارت‌های جدید هیچ خدمات و مزیت جدیدی نسبت به سیم‌کارت‌های قدیمی ندارند و به همین دلیل مشترکان دلیلی برای خرید سیم‌کارت MVNO نمی‌بینند.این کارشناس اضافه می‌کند: وجود قوانین دست‌وپاگیر نیز بر این موضوع تاثیرگذار است. هنگامی که در بحث تعرفه‌گذاری خدمات، سازمان تنظیم مقررات کف و سقف نرخ‌ها را تعیین می‌کند، مسلم است که رقابتی صورت نمی‌گیرد و بازار در دست قدرتمندان این بخش، یعنی سه اپراتور اصلی قرار می‌گیرد.او اضافه می‌کند: از سوی دیگر خدمات جدیدی وجود ندارد که مجوز آن صادر شده باشد و سه اپراتور اصلی آن را ارائه ندهند. در نتیجه مجازی‌ها نمی‌توانند سرویس‌های منحصربه ‌فردی ارایه دهند تا مشترکان را با این هدف جذب خود کنند.

انصراف اپراتورهای مجازی از ارائه خدمات
او با بیان اینکه بیش از ۲۴ شرکت موفق به دریافت پروانه MVNO شدند، می‌گوید: هم‌اکنون کمتر از نیمی از این تعداد، خدمات ارائه می‌دهند و بیشتر آن‌ها یا از ارائه خدمات در همان ابتدای راه منصرف شدند یا به علت توانایی نداشتن در جذب مشترک، خدمات خود را متوقف کردند.شیرمحمدی ادامه می‌دهد: البته بعضی از این اپراتورها توانستند به مرحله خدمات‌دهی برسند. از میان آن‌ها تعدادی به ارائه خدمات منطقه‌ای و استانی مشغولند و به طور سراسری در کشور خدمات ارایه نمی‌دهند. MVNO به اپراتوری گفته می‌شود که خدمات خود را با امضای قرار دادای جهت استفاده از سیستم‌های زیرساختی اپراتورهای دیگر، به مشترکان خود ارائه می‌دهد و به طور عامیانه از سخت‌افزار اپراتورهای دیگر جهت ارائه خدمات نرم‌افزاری خود استفاده می‌کند.