گروه علمی:پژوهشی جدید نشان می دهد یکی از منابع مهم آب یخ زده روی ماه، فوران های آتشفشانی باستانی است. این فوران ها بخار آب و مونوکسید ایجاد کرده که طی سالیان روی سطح ماه یخ زده اند. سازمان فضایی چین با کمک کاوشگر «چانگ -۵» برای نخستین بار نشانه هایی از آب را به طور مستقیم روی سطح ماه ردیابی کرد. در اوایل ماه جاری میلادی مشخص شد تمام آب ماه مربوط به سطح آن نیست و مقداری از آن از اتمسفر زمین گرفته شده است.
اکنون پژوهشی جدید نشان می دهد فوران های آتشفشان باستانی یک منبع جدید و غیر منتظره آب روی سطح ماه هستند.تحقیق دانشگاه کلورادو در بولدر در ۱۷ می منتشر شد که در آن تخمین زده می شود ورقه های یخی که از فوران های آتشفشانی سرچشمه گرفته اند در قطب های ماه و مناطق دیگر وجود دارند که طول این گدازه ها به ۱۲ و حتی چند صدفوت می رسد.
اندرو ویلکاسکی محقق ارشد تحقیق جدید و فارغ التحصیل دانشگاه کلورادو بولدر در این باره می گوید: ما تصور می کنیم این گدازه ها روی ماه با گذر زمان یخ زده و تجمیع شده اند.محققان برای دستیابی به این نتایج روی شبیه سازی های رایانشی تمرکز کرده اند که برای بازسازی شرایط روی ماه و هنگام تشکیل منابع آبی استفاده شده اند. آنها متوجه شدند فوران های آتشفشانی ماه در دوران قدیم مقدار زیادی بخار آب ایجاد کرده که بعداً روی سطح و به شکل ذخایری از یخ در دهانه های ماه ایجاد شده اند.
پل هاین یکی دیگر از مولفان این پژوهش می نویسد: ممکن است ۵ یا ۱۰ متر زیر زمین ورقه های بزرگی از یخ وجود داشته باشد.البته هاین معتقد است احتمالاً میزان آب موجود در ماه بسیار بیشتر از تخمین های پیشین و از منابع مختلف است. او در این باره می افزاید: منابع آب احتمالی زیادی در حال حاضر وجود دارد، اما آتشفشان ها یکی از مهم ترین شان به حساب می آیند.
سیاره شناسان تخمین می زنند ۲تا ۴ میلیارد سال قبل، هزاران آتشفشان روی سطح ماه فوران کردند و در نتیجه رودخانه ها و دریاچه هایی از گدازه ها به وجود آمد. فوران های آتشفشانی در زمین در مقایسه با آنها بسیار ناچیز بوده اند.فوران های آتشفشانی به طور معمول ابرهایی از مونوکسید کربن و بخار آب منتشر می کردند که در اطراف ماه پراکنده می شدند و احتمالاً اتمسفری آب محور برای سیاره به وجود می آوردند. محققان معتقدند چنین اتمسفری به ایجاد یخ ها روی سطح ماه منجر شده است.طبق مدل های رایانشی حدود ۴۱ درصد از آب ماه از آتشفشان ها به وجود آمده است. ویلکاسکی در این باره می گوید: اتمسفرهای تشکیل شده از مونوکسید کربن و بخار آب حداقل هزار سال قبل خارج شدند و بنابراین فرصت زیادی برای تبدیل آن به حالت یخی وجود داشته است.