وراثت، نقش اصلي را در وسواس دارد

اکرم مریمی، با اشاره به اینکه وسواس عبارت از تکرار افراطی و اجباری افکار و اعمال انسان است، اظهار کرد: در این اختلال، اگرچه فرد می‌داند، افکار و اعمال نامناسب و غیرعادی است، اما قادر به رهایی از آنها نیست که منجر به بروز اضطراب، پریشانی و اختلال در عملکرد روزانه او می‌شود. وی با اعلام اینکه وسواس، دارای دو نوع فکری و عملی است، افزود: وسواس‌های فکری شامل افکار، اندیشه‌ها و عقاید آزاد شده و مداومی هستند، که شخص قادر به کنترل و خودداری از آنها نیست.

مریمی، تصریح کرد: از جمله این افکار شامل مشغله‌های مکرر فکری در خصوص آلودگی‌ یا شک و دو‌دلی در انجام دادن‌ یا انجام ندادن یک عمل،‌ آسیب رساندن به اطرافیان و غیره است. این روانشناس وسواس عملی را شامل اعمال و رفتارهایی دانست‌ که با هدف پیشگیری‌ یا کاهش اضطراب فرد انجام می‌شود، ولی فرد از انجام آن هیچ رضایتی را بدست نمی‌آورد. به گفته مریمی، رفتارهایی که در آن فرد، فشار غیرقابل تحملی را برای انجام آنها در خود احساس می‌کند و این دسته از رفتارها را تکرار می‌کند، منجر به تشدید احساس وسواس در فرد می‌شود.

وی افزود: شایع‌ترین رفتارهای وسواسی شامل، شستن دست‌ها،‌ آبکشی اشیاء و ظروف، چک کردن برق، شیر آب و گاز و ... است. این مقام علمی، با ذکر این نکته که میزان بروز وسواس در بستگان درجه اول بیمار سه تا هفت درصد تأثیرگذار است، گفت: به طور کلی سخت‌گیری، شکاکی، باریک بینی، خشکی و پرخاشگری والدین در شیوه فرزندپروری آنها، کنترل، محافظت زیاد و تحمل نکردن خطاهای فرزند دیده می‌شود. این روانشناس، با اشاره به اینکه وسواس دارای چهار شکل شایع است، افزود: گاهی رفتار وسواسی به صورت پرهیز و اجتناب از اشیاء، گاهی به صورت تکرار عمل بی‌حاصل و بیهوده و در برخی موارد نیز فرد در انجام مسائل روزمره دچار شک و دودلی می‌شود که در درجه بعدی قدرت تصمیم گیری در امور را از او ساقط می‌کند.

وی، با بیان اینکه ترس مداوم، اضطراب، زمزمه با خود، لجاجت و حساسیت، مهم‌ترین حالات روانشناختی افراد وسواسی است، خاطرنشان کرد: پیشنهاد می‌شود‌ از لجاجت بیش از حد در انجام کارها و پذیرفتن درخواست‌هایی که فرد قادر به انجام دادن آن نیست، خودداری شود. مریمی تصریح کرد: شخصیت فرد، باید با توجه به خواب و استراحت کافی، به گونه‌ای که خود را تأثیرگذار و لایق بداند، تعریف شود، همچنین فرد با تمرین مداوم قدرت کنترل احساسات و هیجانات خود را تقویت کند. وی در پایان یادآور شد: مبتلایان به وسواس با مراجعه به روانشناس و متخصصین علوم رفتاری و با استفاده از روش‌های مختلف روان‌درمانی مانند رفتار تحلیل‌گری، رفتار درمانی، تکنیک های شناختی رفتاری و در برخی موارد دارو درمانی صورت می‌گیرد.