گروه علمی:محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) به رهبری دکتر مرتضی سرمدی، میکروذراتی را توسعه دادهاند که میتوانند دوزهایی از دارو را در زمانهای خاص در طول روز، هفته یا ماه آزاد کنند. این پلتفرم میتواند برای ایجاد آنچه که پژوهشگران «واکسن های خود تقویتکننده» (self-boosting vaccines) مینامند، مفید باشد.
واکسنها و سایر داروها را اغلب باید طی چندین دوز متعدد دریافت کرد، اما تزریق آنها در زمان بهینه ممکن است برای بسیاری از افرادی که دسترسی آسان به خدمات پزشکی ندارند، کار دشواری باشد.
پژوهشگران موسسه فناوری ماساچوست برای کمک به حل این مشکل، یک سیستم تحویل دارو ایجاد کردهاند که تنها یک بار تزریق میشود و پس از آن، دوزهای اضافی در زمان مورد نیاز آزاد میشوند.این سیستم از ریزذراتی تشکیل شده است که پژوهشگران آنها را مانند فنجانهای کوچک قهوه توصیف میکنند. این ذرات از پلیمر زیست سازگاری موسوم به PLGA ساخته شدهاند.ذرات دارو در یک محفظه بارگذاری میشوند و یک درپوش با استفاده از حرارت ملایم روی بخش بالایی آنها قرار میگیرد. در نهایت با تجزیه پلیمر در طول زمان، دارو را آزاد میشود.
این طراحی کلی برای چندین سال است که تحت آزمایش قرار گرفته، اما در این مطالعه جدید، محققان به طور دقیق نحوه کارکرد آن را بررسی کردند و روشهای جدیدی را برای افزایش تولید آن، ایجاد کردند. فهمیدن این که اندازه ذرات بر زمان انتشار دارو تأثیری ندارد باعث تعجب محققان شد. آنها دریافتند که همه چیز به نوع پلیمر مورد استفاده و نه اندازه ذرات برمیگردد.
پژوهشگران مشاهده کردند که PLGA به آرامی توسط آب شکافته میشود تا زمانی که درپوش آن باز شود و دارو به داخل بدن بریزد. ترکیبهای مختلف پلیمرها با سرعتهای متفاوتی تجزیه میشوند، که به دانشمندان این اجازه را میدهد تا تصمیم بگیرند که داروها پس از چند روز، چند هفته یا چند ماه در صورت نیاز آزاد شوند.
مرتضی سرمدی، محقق اصلی این تحقیقات، میگوید: اگر میخواهید ذره پس از شش ماه برای کاربرد خاصی آزاد شود، از یک پلیمر و اگر بخواهیم بعد از دو روز آزاد شود، از پلیمر متفاوت دیگری استفاده میکنیم. طیف گستردهای از کاربردها وجود دارد.
دکتر سرمدی مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه علم و صنعت و مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه شریف دریافت کرده است. این پژوهشگر اکنون در موسسه فناوری ماساچوست فعالیت میکند.پژوهشگران میگویند که این روش میتواند برای طیف وسیعی از انواع واکسنها، از جمله واکسنهایی که مبتنی بر دیانای (DNA)، آرانای (RNA) یا پروتئین های نوترکیب هستند، اعمال شود. اولین نمونه در حال توسعه از این موارد، واکسن فلج اطفال است که معمولاً به چهار دوره تزریق نیاز دارد و محققان در حال حاضر آن را روی حیوانات آزمایش میکنند.