بهار نیوز - دیپلماسی اقتصادی قدرتمندی نداریم

گروه اقتصادی:قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان با نام خط لوله IP در قالب خط لوله صلح ما بین شرکت ملی صادرات گاز ایران و شرکت ISGS پاکستان در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۰۹ (۱۵ خرداد ۸۸) به مدت ۲۵ سال منعقد شد، تاریخ آغاز تحویل گاز طبیعی به پاکستان ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ (دی ۹۳) و میزان حجم گاز طبیعی صادراتی ۸ میلیارد مترمکعب در سال (۲۱ میلیون متر مکعب در روز) تعیین شده بود. انعقاد قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان یک فرصت بزرگ برای ایران جهت توسعه بازار صادرات گاز خود بود که علاوه بر افزایش درآمد ارزی دولت موجب وابستگی سیاسی-اقتصادی پاکستان به ایران نیز می‌شد، اما با روی کار آمدن دولت یازدهم اجرای این قرارداد در سال ۹۲ به دلایلی نامعلوم متوقف شد. بیژن زنگنه وزیر وقت نفت درحالی اجرای این توافق را از دستور کار وزارت نفت خارج کرد که در دولت دهم، احداث خط لوله صادرات گاز به پاکستان تا ۲۰۰ کیلومتری مرز پاکستان انجام شده بود.با روی کار آمدن دولت سیزدهم رویکرد این دولت برمبنای تعامل با همسایگان قرار گرفت و دیپلماسی اقتصادی ایران وارد فاز دیگری قرار گرفت. در همین راستا برآن شدیم که با یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به گفتگو بنشینیم.

دیپلماسی اقتصادی قدرتمندی نداریم
احمد علیرضا بیگی نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در مورد موضوع یادشده اظهار کرد: ما کلا دیپلماسی اقتصادی قدرتمندی نداریم. البته نسبت به گذشته جای امیدواری دارد. مزیت کشور ما نفت و انرژی است ما باید بتوانیم نفت و انرژی را به ثروت تبدیل و آن را در کشور صرف امور زیر ساختی‌کنیم ولی عملا در دولت گذشته شاهد بودیم که در موضوع انتقال گاز به نحوی که ما بتوانیم تامین کننده انحصاری دو قدرت نو ظهور آسیا (چین و هند) باشیم. نتوانستیم امیدوارکننده عمل کنیم.

وی ادامه داد: در دولت آقای احمدی نژاد خط لوله گاز را تا پاکستان بردیم. زیرا رهبر انقلاب سفارش کرده بودند که رضایت طرف پاکستانی را بگیرید که اگر باز هم خط لوله ارزان دارید خط لوله ارزان را به این ها بدهید که این خط لوله از پاکستان عبور کند و ما به هند و چین بتوانیم گاز بدهیم. زیرا وقتی این اتفاق بیفتد آن ها در قبال ثبات و امنیت کشور ما خودشان را مسئول می دانند. چون همه شریان حیاتی‌شان همین خط لوله خواهد شد. همانند اتفاقی که برای اروپا افتاده است به واسطه این که تامین انرژی‌شان از طریق روسیه به صورت انحصاری صورت می گیرد و در قبال این کشور در جنگ اوکراین نتوانسته اند کاری انجام دهند.

عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس شورای اسلامی بیان کرد: همه ما با ناباوری تمام دیدیم با وجود فشاری که آمریکا تحمیل می‌کرد پاکستان پذیرفته بود که این خط لوله را عبور دهد. اما آقای زنگنه در استانبول زیر میز مذاکره می زند و اعلام می کند ما حاظر نیستیم گاز را با این قیمت به اسلام آباد بدهیم.
علیرضابیگی اظهار کرد: اتفاقا آمریکا به خواسته اش می رسد و مانع از فعال شدن این خط لوله می‌شود در حالی که در قراردادشان منعقد شده بود که این خط لوله را منتقل کند امروز ما اندک تحرکاتی در این زمینه شاهد هستیم. سوآپ گازی ترکمنستان و آذربایجان و کارهای ابتکاری جدیدی رخ داده است ولی کافی نیست. وقتی ما توانستیم کشور را در تولید بنزین به خودکفایی برسانیم، می توانیم این بنزین را در دریای کاراییب با طلا معاوضه کنیم. ما می توانیم محصولات و مشتقات نفتی را در منطقه با همسایگان مان به اشتراک بگذاریم و مشکلات این کشور را حل کنیم.

ضعف اساسی در صادرات محصولات کشاورزی
نماینده دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی ادامه داد: محصولات کشاورزی ما در ارومیه و آذربایجان شرقی مورد نیاز کشورهای مختلف آسیایی است ولی عملا ما در حوزه دیپلماسی اقتصادی تحرکی مشاهده نمی‌کنیم. آیا کیوی شمال و پرتقال مازندران در بازارهای جهانی راه پیدا می کند؟ پسته راه پیدا می کند؟ این ها همه نشان می دهد که ما در این خصوص مشکلات قابل توجهی داریم . و شاهد هستیم که محصولات سال گذشته کشاورزان را از سردخانه ها بیرون آورده اند و دور ریخته اند.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که راهکار حل این مشکل در چیست، اظهار کرد: مسئول دیپلماسی اقتصادی، وزارت امورخارجه است. امروز اگر به ما بگویند در سفارتخانه‌های حساسی که در ارتباط با دیپلماسی اقتصادی می‌توانند موثر واقع شوند ما چند نفر رایزن اقتصادی داریم؟ تشکیلات اقتصادی ترکیه را ببینید که کشوری است که به جهات مختلف می‌تواند با ما در یک تراز قرار بگیرد ولی سفارت ترکیه در ایران چه تعداد کارشناس اقتصادی دارد روسیه چه تعداد کارشناس اقتصادی دارد چین چه تعداد کارشناس اقتصادی دارد آیا ما در این کشورها اصلا این ها را داریم من تصور می کنم حتی در روسیه هم که در واقع بیشترین روابط اقتصادی ما با این کشور صورت می‌گیرد تعداد کارشناس اقتصادی ما از یکی دونفر فراتر نرفته باشد و سوال این است چه کسی این ها را طراحی و تغذیه می کند و راه را نشانشان می دهد؟