تایوان؛ نقطه بحرانی رابطه چین و آمریکا

گروه بین الملل: گرچه رابطه آمریکا و چین سرشار از مناقشه است و تحلیلگران معتقدند که این رابطه قرن ۲۱ را تعریف خواهد کرد، اما تشدید تنش‌ها پیرامون تایوان، این رابطه را وخیم‌تر کرده است.
واشنگتن تاکنون تسلیحات زیادی به تایوان فرستاده تا این جزیره خودگردان از خود در برابر حمله احتمالی چین دفاع کند، زیرا پکن تایوان را بخشی از سرزمین اصلی چین می‌داند و گزینه اعمال فشار نظامی برای پس گرفتن آن را رد نکرده است. حال سفر احتمالی نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، به تنش‌های واشنگتن و پکن جانی تازه داده است.نیویورک‌تایمز گزارش داد که نانسی پلوسی آمریکا را به مقصد آسیا ترک کرده و ممکن است در تایوان نیز توقف داشته باشد.جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در سفر ماه مه خود به آسیا گفت، آمریکا نسبت به دفاع از تایوان تعهد نظامی دارد.
برخی تحلیلگران معتقدند که چین در حال مطالعه دقیق جنگ اوکراین و روسیه است تا ببیند حمله نظامی به تایوان تا چه حد "عاقلانه" است. پکن هشدار داده است که اگر پلوسی به تایوان سفر کند، با «عواقبی جدی» مواجه خواهد شد.اتخاذ یک موضع سفت و سخت می‌تواند به شی جینپینگ، رئیس‌جمهوری چین کمک کند تا در نشست بزرگ حزب کمونیست حاکم، مسیرش را برای راهیابی به سومین دوره ریاست‌جمهوری چین هموار کند.دولت بایدن، چین را تنها کشوری می‌داند که ممکن است نظام بین‌المللی را شدیدا تغییر دهد، به همین دلیل، مدتی است که واشنگتن سعی می‌کند قدرت پکن را کم کند.
بایدن در ماه مه گفت، اگر چین به تایوان حمله کند، آمریکا از این جزیره خودگران دفاع خواهد کرد. این سومین بار بود که بایدن به صورت علنی از حمایت نظامی آمریکا از تایوان سخن می‌گفت. البته هر بار، شخص بایدن یا مقامات دولتش تصریح کردند که در عین حال به سیاست «چین واحد» احترام می‌گذارند.بایدن و شی برای حفظ ارتباطات خود، هفته گذشته مکالمه‌ای حدودا سه ساعته داشتند، گفت‌وگویی تلفنی که شی در آن بر مخالفت شدید کشورش با استقلال تایوان تاکید کرد.گرچه نانسی پلوسی به بهانه مسائل امنیتی، برنامه سفر خود به آسیا را اعلام نکرده، اما چند تن از قانونگذاران آمریکایی می‌گویند که از آن‌ها برای همراهی پلوسی در تور آسیا دعوت شده و به احتمال توقف در تایوان نیز اشاره شده است.
اگر پلوسی به تایوان برود، ارشدترین مقام آمریکایی خواهد بود که از ۱۹۹۷ تاکنون وارد این جزیره خودگردان شده است.بایدن شخصا اعلام کرده است که با این سفر موافق نیست، اما بسیاری از مقامات دولت وی مکررا تاکید کرده‌اند که این تصمیم بر عهده شخص پلوسی است، چرا که او رئیس یک بخش مستقل و مجزا از حکمرانی آمریکاست.به هر حال، اگر پلوسی به تایوان نرود، اینطور به نظر خواهد رسید که آمریکا تسلیم فشارهای چین شده است و اگر به تایوان برود، احتمال دارد تنش‌ها میان دو کشور به وضعیتی بحرانی برسد.
این سفر احتمالی برای رهبران چین هم معانی و تفاسیر خود را دارد. شی جینپینگ می‌خواهد در آستانه نشست ماه اوت سران حزب کمونیست که پیش از جلسه کنگره این حزب در پاییز برگزار می‌شود، موضع سیاسی خود را تقویت کند. شی باور دارد که می‌تواند با پس گرفتن تایوان، جایگاهش در تاریخ را تحکیم کند.دولت بایدن تلاش می‌کند تا تنش‌های رابطه آمریکا و چین را در حد «رقابت» نگه داشته و نگذارد به «مناقشه» برسد.پکن شدت واکنش‌هایش را افزایش داده و تلویحا اشاره کرده است که اگر پلوسی به تایوان سفر کند، چین به گزینه اعمال فشار نظامی فکر خواهد کرد.
جان کربی، سخنگوی پیشین وزارت دفاع آمریکا که اخیرا فعالیتش را به عنوان «هماهنگ‌کننده ارتباطات استراتژیک» در شورای امنیت ملی کاخ سفید آغاز کرده، روز جمعه گفت، دولت آمریکا نشانه روشنی از احتمال وقوع یک پدیده نظامی از سوی چین نمی‌بیند. او چین را به دلیل «لفاظی‌های فتنه‌جویانه» مورد انتقاد قرار داد و بر گفت‌وگوی روز پنجشنبه بایدن و شی جینپینگ تاکید کرد. بایدن در این گفت‌وگو بار دیگر به همتای چینی خود اطمینان داد که موضع آمریکا در قبال تایوان تغییر نکرده است.