گروه بین الملل: تحقیقات روزنامه واشنگتن پست که برای ماهها ادامه داشته و در جریان آن به بررسی تحولاتی پرداخته که درنهایت منجر به وقوع جنگ در اوکراین شده است؛ همچنین انجام مصاحبهها با چندین مقام ارشد ایالات متحده، اوکراین، اروپا و ناتو نشان داده که واشنگتن از ماهها پیش از آغاز حملات، از وقوع آن مطمئن بوده و در همین راستا اقدامات بسیاری را به اجرا گذاشته است.
حاصل این تحقیقات، رسیدن به ۵ نکته کلیدی است که چکیدهای از آن در ادامه میآید:
۱. سرویسهای اطلاعاتی ایالات متحده که موفق به نفوذ در ساختار رهبری سیاسی، دستگاههای جاسوسی و ارتش روسیه شده بودند، از برنامۀ ولادیمیر پویتن برای تهاجم تمام عیار به اوکراین آگاهی یافتند و در اکتبر ۲۰۲۱ میلادی مشاوران ارشد سیاسی و امنیتی جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا این موضوع را در دفتر بیضی شکل کاخ سفید به اطلاع او رساندند.
سازمانهای اطلاعاتی به کمک تصاویر ماهوارهای، رهگیری ارتباطات و نیروهای نفوذی خود مطمئن شدند که پوتین در حال جمعآوری نیرو در امتداد مرز اوکراین با هدف تصرف بخش قابل توجهی از خاک این کشور و کییف پایتخت آن است و پوتین قصد دارد تنها یک استان در غرب اوکراین را باقی بگذارد.
ایالات متحده همچنین متوجه شد که پوتین بودجۀ انجام عملیات نظامی را بطور قابل توجهی افزایش داده؛ آنهم در حالی که روسیه با مشکل تامین بودجه برای مقابله با همهگیری ویروس کرونا روبرو بوده است.
در آن زمان ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک آمریکا به بایدن گفته بود: «ارزیابی ما این است که آنها قصد دارند یک حمله استراتژیک و مهم را از چند جهت علیه اوکراین انجام دهند.»
۲. هر تصمیمی برای تسلیح اوکراین باید با توجه به این نکته گرفته میشد که به روسیه بهانهای برای حمله به ایالات متحده و ناتو داده نشود.
بایدن در واکنش به اطلاعات دریافت شده مصمم به بسیج متحدان ناتو برای مواجهه با تهاجم قریب الوقوع شد؛ البته با این شرط که این کار باعث ایجاد درگیری مستقیم بین روسیه و ایالات متحده نشود. در آن زمان مهمترین مشکل این بوده است که «چگونه نظم بینالمللی مبتنی بر قوانین را علیه کشوری به اجرا بگذاریم که دارای قابلیت هستهای فوقالعاده است؛ آنهم بدون اینکه "جنگ جهانی سوم" رقم زده شود؟»
در آن زمان اگرچه هنوز جنگ آغاز نشده بود اما تسلیح اوکراین ضروری بود. با این وجود، هر تصمیمی برای تسلیح اوکراین باید بر این اساس گرفته میشد که بهانهای به دست روسیه برای تشدید وضعیت بحرانی حاکم ندهد. همین احتیاط کاریها نیز اغلب باعث ناراحتی مقامات اوکراینی میشد که ایالات متحده را برای ارسال سلاحهای بیشتر و قویتر تحت فشار گذاشته بودند.
۳. بایدن یک مقام ارشد اطلاعاتی خود را به همراه شواهدی از برنامهریزیهای روسیه برای جنگ، به مسکو فرستاد تا با پوتین دیدار کند.بر این اساس ویلیام جوزف برنز، رئیس سیا رهسپار مسکو شد تا این پیام را به پوتین برساند: «ما میدانیم که شما مشغول چه کاری هستید و اگر حمله کنید، با عواقب شدیدی روبرو خواهید شد.»
برنز همچنین حامل نامهای شخصی از بایدن برای پوتین بود و از دفتری در کرملین بصورت تلفنی با پوتین گفتگو کرد. در آن زمان پوتین به دلیل همهگیری ویروس کرونا و قرنطینه سراسری در مسکو، به شهر سوچی رفته بود.پوتین در جریان این گفتگوی تلفنی، بار دیگر از گسترش ناتو و همچنین غیرقانونی بودن دولت اوکراین شکایت کرده بود.
درنهایت ویلیام برنز به این نتیجه رسید که پوتین هنوز تصمیم روشنی برای انجام این حمله نگرفته است. با این وجود اعلام کرد که این گفتگوی تلفنی «نه تنها از نگرانیهایش نکاسته، بلکه بر آن افزوده است.»
۴. اعتراض کییف به آمریکا: اطلاعات به دست آمده را در اختیار ما بگذارید تا برای این تهاجم آماده شویم.مقامات اوکراینی در آن زمان از ایالات متحده شکایت داشتند که اطلاعات روشن و دقیق خود را درباره این تهاجم قریبالوقوع در اختیار آنها نمیگذارند.
در ماه نوامبر نیز در جریان سفر وزیر خارجه اوکراین و رئیس دفتر زلنسکی به واشنگتن، یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا با خنده به آنها گفته بود: «بچه ها، سنگرها را حفر کنید.»
دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین میگوید: «وقتی ما در پاسخ به این حرف لبخند زدیم، این مقام آمریکایی گفت که "من جدی هستم. شروع به حفر سنگر کنید. به شما حمله خواهد شد. یک حمله در مقیاس بزرگ و شما باید برای آن آماده شوید". ما از او جزئیات این ماجرا را جویا شدیم اما این مقام ارشد آمریکایی پاسخی به ما نداد.»
۵. زلنسکی میگوید مقامات غربی به جای کمک به اوکراین، بیشتر به فکر فراری دادن او و خانوادهاش بودند.از نظر رئیس جمهور اوکراین، در آن زمان برخی از کشورهای غربی ترجیح میدادند که همه چیز زود به پایان برسد. آنها اعتقاد نداشتند که اوکراین میتواند در مقابل روسیه مقاومت کند و به همین دلیل، بیشتر به این موضوع فکر میکردند که در صورت سقوط دولت زلنسکی و روی کار آمدن دولتی دست نشاندۀ روسیه در کییف، از راه مذاکره با روسیه اختلافاتشان بر سر اوکراین را حل و فصل کنند.
به گفتۀ او در آن زمان برخی از کشورهای غربی واقعاً نگران او و خانوادهاش بودند ولی همزمان از زلنسکی میخواستند که کشور را برای جنگ آماده کند؛ چیزی که در واقع اوکراین را از نظر اقتصادی ضعیفتر و تصرف آن را برای روسیه آسانتر میکرد.
زلنسکی در مقابل این دیدگاه مقاومت کرد و گفت: «اجازه دهید این مردم باشند که درباره درستی یا نادرستی کاری که میکنیم تصمیم بگیرند.»