برنده مبارزه بروس لی با جکی چان چه کسی بود؟

گروه فرهنگی: اگر دو ستاره‌ی بزرگ کونگ فو که تاکنون روی پرده‌ی سینما ظاهر شده‌اند در زندگی واقعی با هم مبارزه می‌کردند چه اتفاقی می‌افتاد؟ آیا بروس لی برنده از میدان بیرون می‌آمد یا جکی چان؟اینکه در مبارزه‌ی بین بروس لی و جکی چان چه کسی برنده می‌شد، بحثی است که دهه‌ها ادامه داشته است. از میان تمام ستاره‌های هنرهای رزمی که در طول سال‌ها روی پرده‌ی سینما به نقش‌آفرینی پرداخته‌اند، هیچ ‌کدام نتوانستند به پای بروس لی و جکی چان برسند. بنابراین این دو بازیگر به عنوان اساتید هنرهای رزمی تا به امروز همچنان شهرت خود را حفظ کرده‌اند.

بروس لی از آن جهت برای تاریخ سینما اهمیت دارد که توانست فیلم‌های ساخته شده در رابطه با هنرهای رزمی را اوایل دهه‌ی ۱۹۷۰ به سطح جدیدی از محبوبیت برساند.البته او بانی و موسس ژانر هنرهای رزمی نیست، اما نقش زیادی در پر و بال دادن به هنر کونگ فو داشت. بنابراین کاری که لی به عنوان یک بازیگر و رزمی کار انجام داد، او را به یکی از برجسته‌ترین نمادهای هنگ کنگ تبدیل کرد. «اژدها وارد می‌شود» که پس از مرگش در سال ۱۹۷۳ منتشر شد، توانست بروس لی را به یک قهرمان بزرگ تبدیل نماید. او این ژانر را چنان متحول کرد که دوره‌ای به نام «عصر پس از بروس لی» پس از مرگ او آغاز شد، دوره‌ای که در آن استودیوهای هنگ کنگ به کپی برداری از بروس لی روی آورده بودند.

در میان بسیاری از استودیوهای بازیگری که بعد از بروس لی برای ایفای چنین نقش‌هایی انتخاب شدند، نام جکی چان به چشم می‌خورد. در دهه‌ی ۱۹۷۰، چان در تعدادی از فیلم‌های ساخته شده در رابطه با کونگ فو بازی کرد که داستانشان از فیلم‌های لی الگوبرداری شده بود. اما با گذشت زمان مشخص شد که اگر به چان فضای بیشتری داده شود و داستان فیلم‌هایش از فیلم‌های لی متمایز باشند، او بهترین عملکرد خود را نشان خواهد داد.

بنابراین زمانی که این فرصت به چان داده شد تا از سبک بروس لی فاصله بگیرد و بر روی پرده‌ی بزرگ سینما خودی نشان دهد، توانست در صنعت فیلم‌سازی تاثیر بسیار بزرگی بگذارد و برای چندین دهه ستاره‌ی پیشروی کونگ فو باشد. در نتیجه حال که این دو بازیگر توانسته‌اند به شهرت جهانی دست پیدا کنند، برای بسیاری این سوال یش آمده که کدام یک از این رزمی کاران مبارز بهتری بوده است. در اینجا ویژگی‌های سبک مبارزه‌ی بروس لی و جکی چان ارائه شده و به این موضوع پرداخته شده که اگر این دو نفر با هم مبارزه می‌کردند کدام‌یک پیروز می‌شد.

اگر بروس لی در یک فیلم با جکی چان مبارزه می‌کرد چه اتفاقی می‌افتاد؟
بروس لی و جکی چان هرگز در زندگی واقعی با هم مبارزه نکردند، اما یکدیگر را می‌شناختند و حتی زمانی که هر دو در استودیوی گلدن هاروست مشغول به کار بودند، با هم کار می‌کردند. چان بدلکار فیلم‌های «خشم اژدها» و «اژدها وارد می‌شود» بود. به‌علاوه او در هر دو فیلم نقش سیاهی لشکر را بازی می‌کرد. در «اژدها وارد می‌شود» او با لی مبارزه‌ی کوتاهی داشت. در طول صحنه‌ای که لی مجبور شده بود به طور همزمان با چند نفر از دشمنانش مقابله کند، یکی از این اوباش با بازی چان به سمت او پرید و او را از پشت گرفت. لی به راحتی از چنگال چان فرار کرد، بازوی حریفش را از پشت سرش گرفت و در حالی که به یکی دیگر از این اوباش لگد می‌زد، موهای چان را در دست‌هایش نگاه داشته بود. در حالی که دوربین بر روی ظاهر خشمگین لی فوکس کرده بود گویا، قهرمان داستان گردن چان را شکست و او را از صفحه‌ی نمایش بیرون انداخت.

کمی بعد در یکی از صحنه‌های «اژدها وارد می‌شود»، لی عصایی را در دستانش گرفت و از آن برای ضرب و شتم هر کسی که به او نزدیک می‌شد استفاده کرد. چان که در این صحنه نقش سیاهی لشکر دیگری را بازی می‌کرد، در میان گروهی از مردانی بود که به لی هجوم آورده بودند. او این بار خیلی سریع‌تر وارد عمل شد. اما یک ضربه با چوب عصا، چان را از میدان خارج کرد. سال‌ها بعد، چان داستانی از پشت صحنه «اژدها وارد می‌شود» را به اشتراک گذاشت و توضیح داد که او واقعا با این ضربه‌ی لی صدمه دیده بود. پس از آن، لی صحنه را ادامه داد اما وقتی که این سکانس تمام شد از چان عذرخواهی کرد.

چگونه می‌توان سبک هنرهای رزمی جکی چان را با بروس لی مقایسه کرد؟
بروس لی و جکی چان هر دو جزو متخصصان عرصه‌ی کونگ فو به حساب می‌آیند، اما نه در همه سبک‌ها، زیرا کونگ فو هزاران سبک مختلف دارد. لی در سبک وینگ چون تخصص دارد که سبکی ملایم و نرم است و در آن فرد مبارز باید از رفلکس‌ها، زمان بندی و هدایت حملات حریف استفاده کند. لی در جوانی وینگ چون را یاد گرفت، اما در نهایت توانست سبک خود را خلق کند که جیت کان دو نام داشت و چندین سبک مبارزه را با هم ترکیب می‌کرد. در واقع بروس لی به جای تکیه بر قوانین و حرکات سنتی، عناصر بوکس غربی، تکواندو، کاراته و موارد دیگر را در اصول جیت کان دو به کار گرفت.

جکی چان از نظر مهارت در هنرهای رزمی در سطحی مشابه لی قرار دارد. زیرا او هم درست همانند لی، هرگز به یک سبک مبارزه‌ی خاص بسنده نکرده است. در درجه‌ی اول، باید گفت که چان در هاپکیدو که یک نوع هنر رزمی کره‌ای است، کونگ فو شائولین جنوبی، کونگ فو شائولین شمالی و وینگ چون تخصص دارد، هر چند او به همین‌ها بسنده نکرده و چندین سبک دیگر را با این هنر تلفیق کرده است.

لی و چان در برخی از سبک‌های مبارزه مانند وینگ چون تجربه داشتند، اما نحوه‌ی مبارزه آن‌ها بر روی پرده‌ی سینما بسیار متفاوت است. لی در مبارزه بسیار خشن است و سرعت زیادی دارد، در حالی که جکی چان به آکروبات و طنز موجود در حرکاتش شهرت دارد. چان می‌تواند هر چیزی را که در اطرافش می‌بیند به یک سلاح تبدیل کند و همچنین توانایی فوق‌العاده‌ای در انجام حرکات مختلف دارد.بنابراین چان به این دلیل می‌تواند هر چیزی را که در اطرافش باشد به سلاح تبدیل کند و همچنین توانایی فوق‌العاده‌اش در هنرهای رزمی، پرش و فرار کردن به چهرهای شناخته شده تبدیل شده است. در حقیقت نوع و سبک مبارزه‌ی او لحن کمدی‌ای به فیلم‌هایش بخشیده‌اند که قابل تحسین است. از سوی دیگر، لی بیشتر بر روی مبارزات رو در رو و تکنیک‌های عملی تمرکز می‌کرد.

چرا بروس لی در مبارزه‌ی رو در رو می‌تواند جکی چان را شکست دهد؟
یکی از رایج‌ترین نتیجه گیری‌هایی که معمولا در رابطه با مبارزه‌ی بین بروس لی و جکی چان ارائه می‌شود این است که لی برنده خواهد شد زیرا چان بیشتر در کمدی و انعطاف پذیری استعداد دارد تا در مبارزه‌ی رزمی. با این حال، قطعا می‌توان گفت که این ادعا غیرمنصفانه است و بسیاری از سبک‌های رزمی‌ای را که چان در دوران حرفه‌ای طولانی خود به عنوان یک بازیگر به نمایش گذاشته زیر سوال می‌برد. برای مثال، مبارزات نهایی او با بنی اورکویدز در فیلم‌های «همیشه اژدها» و «رستوران سیار» نشان می‌دهند که چان در کونگ فو بسیار حرفه ایست. به عبارت دیگر، چان را باید به عنوان یک رزمی کار واقعی در همان سطح لی در نظر گرفت نه کسی که از هنرهای رزمی برای خنداندن مخاطبانش استفاده می‌کند. بنابراین او به عنوان کسی که از هنرهایی بسیار بیشتر از یک سبک نمایشی و آکروباتیک برخوردار است، اگر در زندگی واقعی با لی می‌جنگید، قطعا چالش‌های زیادی را برای او به وجود می‌آورد.

با وجود تمام مهارت‌های جکی چان، این احتمال وجود دارد که بروس لی همچنان در مبارزه‌ی تن به تن پیروز شود. زیرا لی در تجربه مبارزه‌ی واقعی ویژگی‌های بی‌نظیر زیادی دارد. قطعا بسیاری از طرفداران لی می‌دانند که او در سال‌های نوجوانی خود در هنگ کنگ در گروه‌های مبارزه‌ی زیادی حضور داشته و به طور مرتب در مسابقات وحشیانه‌ای که بر روی پشت بام‌ها برگزار می‌شده و سایر دانش آموزان کونگ فو هم در آن‌ها حضور داشتند شرکت می‌کرد. او در بزرگ‌سالی هم در مبارزات زیادی حضور داشت که معروف‌ترینشان مبارزه با وونگ جک من بود. به‌علاوه، لی به خاطر سرعت بالایی که داشت توانسته بود به شهرت برسد.

کسانی که با او تمرین کرده‌اند، مانند چاک نوریس و کریم عبدالجبار، همواره به این نکته اشاره کرده‌اند و گفته‌اند که او در اجرای حرکاتش سرعت بالایی داشت. در واقع، داستان‌های زیادی در رابطه با سرعت بالای لی در اجرای حرکاتش گفته شده است. چان هم در انجام حرکاتش سریع است، اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد او می‌توانست با سرعت لی رقابت کند. بنابراین، در حالی که جکی چان قطعا آنچه را که برای ارائه‌ی یک مسابقه هیجان‌انگیز لازم است، داراست، اما بروس لی برای بردن این رقابت شانس بیشتری دارد.