گروه بین الملل: دوشنبه ۲۲ اوت ۲۰۲۲ شصتمین سالگرد ترور نافرجام علیه شارل دو گل، رئیس جمهوری وقت فرانسه است که شوک عمومی ناشی از آن، مسیر اصلاح قانون اساسی فرانسه را هموار کرد.
۲۲ اوت ۱۹۶۲، کمی پس از ساعت ۸ شب، زمانی که شارل دو گل و همسرش سوار بر خودروی سیتروئن دیاسِ (DS) ریاست جمهوری در حومه جنوبی پاریس به نام «پتی-کلامارت» عازم فرودگاهی نظامی برای سفر به اقامتگاه شخصیشان در در دهکده «کلمبی-لِ-دو-اگلیسز» بودند، مردی که کنار جاده ایستاده بود، روزنامهای را روی هوا تکان داد. حرکتی که یک علامت ویژه برای آغاز عملیات ترور بود.
بلافاصله گروهی از افراط گرایان دست راستی وارد عمل شدند و خودروی حامل دو گل و همسرش را به گلوله بستند.
آنها ابتدا با استفاده از مسلسلی که در یک ون زرد رنگ قرار داده بودند، شلیکهای خود را آغاز کردند. با ادامه مسیر خودروی ریاست جمهوری، شلیکها از خودروی دومی که کمی پایینتر در جاده پارک شده بود، ادامه یافت. این حمله ۴۵ ثانیه طول کشید و در طول آن ۱۵۰ گلوله شلیک شد که ۸ تا از آنها به بدنه خودرو اصابت کرد، یکی از آنها به صندلی سرنشینان عقب نفوذ کرد و سه گلوله هم از چند سانتیمتری سر دو گل عبور کرد.
در نهایت، رئیس جمهوری فرانسه و همسرش از این سوء قصد جان سالم به در بردند. اما نقش دو نفر در بیفرجام شدن این ترور غیرقابل انکار بود.
نخست، فرانسیس مارو، راننده رئیس جمهوری که موفق شد، کنترل خودرو را با دو لاستیک پنچر شده و تخت، زیر بار آتش گلوله حفظ کند و برای عبور از مهلکه سرعت آن را بیشتر هم بکند و دوم، آلن دو بواسیو، داماد دو گل که بلافاصله پس از نخستین شلیک، در حالی که در صندلی کنار راننده نشسته بود، فریاد زد: «پدر برو پایین!»
خبرگزاری فرانسه ساعت ۲۰:۵۵ دقیقه خبر ترور نافرجام دو گل را مخابره کرد.
تعقیب مجرمان به سرعت آغاز شد. مغز متفکر حمله، «ژان ماری باستین-تیری»، سرهنگ دوم نیروی هوایی فرانسه و مهندس جنگ افزارهای هوایی بود. او یکی از اعضای سازمانی مخفی بود که با نام اختصاری «OAS» شناخته میشد؛ یک گروه شبه نظامی راست افراطی که از تصمیم دوگل برای اعطای استقلال به الجزایر خشمگین بود.در مجموع، نه عامل این ترور که همگی مرد بودند، بازداشت و محاکمه شدند که در نهایت، سه نفر از آنها به اعدام محکوم شدند.
دو گل دو نفر از آنها را عفو کرد اما ژان ماری باستین-تیری در ۱۱ مارس ۱۹۶۳ در سن ۳۵ سالگی به جوخه آتش سپرده شد و اعدام گردید.
شارل دو گل که در آن زمان ۷۱ سال داشت، همچنان به عنوان قهرمان فرانسه در جنگ جهانی دوم محبوب مردم بود. او که یک استراتژیست موفق به شمار میرفت، خشم عمومی نسبت به این ترور را با جلب رای عمومی برای تصویب اصلاحیه قانون اساسی مهار کرد. بدین ترتیب، انتخاب رئیس جمهوری فرانسه منوط به برگزاری انتخابات سراسری و کسب رای مستقیم مردم شد. انتخابی که پیش از آن، برعهده پارلمان بود.
بعدها یکی از وزرای دو گل، در جریان بازگو کردن خاطرات خود از آن دوران، نقل کرد که رئیس جمهوری پس از موفقیت در برگزاری همهپرسی اصلاح قانون اساسی فرانسه گفته بود :«حمله در زمان مناسبی انجام شد.»