بهار نیوز - رقابت ایران و روسیه در افغانستان

گروه بین الملل:طالبان یک ماه پس از عقد قرارداد خرید نفت از ایران از حصول توافق تازه با روسیه برای خرید نفت و فرآورده‌های نفتی خبر داد.
نورالدین عزیزی، سرپرست وزارت صنعت و تجارت طالبان که هفته پیش برای انجام گفتگوهای تجاری به مسکو سفر کرده بود، اعلام کرد که ما برای خرید نفت و فرآورده‌های نفتی روسیه به توافق رسیده‌ایم و قصد داریم یک میلیون تُن گاز و گازوئیل از روسیه وارد کنیم.البته عزیزی توضیح داده که به دلیل تحریم بسیاری از بانک‌های افغانستان و روسیه، دو طرف در تلاش برای یافتن راهی برای اتنقال پول از طریق کشور ثالث هستند. به گفته او اگر مسیر انتقال پول میان دو کشور هموار نشود، مبادله نفت و گاز روسیه با محصولات استراتژیک افغانستان از جمله گیاهان دارویی ممکن خواهد بود. ارزش تجارت سالانه روسیه و افغانستان در حال حاضر حدود ۲۰۰ میلیون دلار است و افغانستان بخشی از مواد غذایی و نفت مورد نیاز خود را از روسیه وارد می‌کند.
این در شرایطی است که اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان اخیرا اعلام کرده که ارزش تجارت این کشور با ایران از نزدیک به ۲ میلیارد دلار به ۱.۲ میلیارد دلار کاهش یافته است. اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان دلیل افت ۴۰ درصدی تجارت دو جانبه با ایران را کاهش تقاضا در بازار عنوان کرده است. البته وزارت مالیه طالبان ابتدای مرداد ماه گذشته از عقد قرارداد خرید ۳۵۰ هزار تُن نفت از ایران خبر داده بود.
اما بر اساس آمارهای اتحادیه وارد کننده‌گان مواد نفتی و گاز مایع افغانستان، این کشور سالانه به حدود ۲.۷ میلیون تُن نفت خام نیاز دارد که پیش از سلطه طالبان بر این کشور نزدیک به ۲۰ درصد آن (۵۴۰ هزار تن) از ایران و مابقی از ترکمنستان، قزاقستان، ازبکستان و روسیه وارد می‌شد.
کاهش تجارت ایران و افغانستان در شرایطی است که اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی ایران بلافاصله پس از تصرف افغانستان از سوی طالبان و به درخواست این گروه به منظور جلوگیری از وقوع بحران سوخت در کشور، صادرات بنزین و گازوئیل به سرعت از سر گرفت. ولی حدود ۳ ماه پیش طالبان اعلام کرد که از وارد شدن ۵۰۰ هزار لیتر بنزین بی‌کیفیت ایرانی به کشور جلوگیری کرده است، خبری که برخی تحلیلگران انتشار آن را نشانه اولیه حضور بنزین ارزان روسیه و دامپینگ این کشور در بازار افغانستان دانستند.
افغانستان طی ۹ سال منتهی به سال ۲۰۲۰ سالانه به طور متوسط ۷.۵ میلیارد دلار واردات داشته که سهم گروه نفت خام، فرآورده‌های نفتی، گاز در آن بین ۲۰ تا ۲۵ درصد یعنی حدود ۱.۵ تا ۱.۸۷ میلیارد دلار متغیر بوده است.