گروه جامعه:سرپرست اداره کل بیمه سلامت استان تهران ضمن تشریح فرایند و چالشهای موجود در نسخهنویسی الکترونیک در پایتخت در عین حال درباره نقش امضای دیجیتال پزشکان در حفاظت اطلاعات بیماران توضیح داد.دکتر علیرضا نمازی با اشاره به اینکه بیمه سلامت ایران معمولا خدمات سلامت را با فرانشیزهای مصوب پرداخت میکرد، گفت: تا این که مشخص شد لازم است بیمه سلامت جدیتر به حوزه سلامت ورود کند. بیمه سلامت تا پیش از آن بیزینس پلن خاصی نداشت و دریافتیهای حق بیمه و کمک دولت در کنار هم وجود داشت تا اینکه رویکرد دولت به گونهای شد که بیمه سلامت را مورد حمایت قرار دهد. بر این اساس، موضوع پزشک خانواده و پوشش بیمه خدمات روستایی در سال ۱۳۸۳ مطرح شده و بعد از گذراندن دوره پایلوت به کل کشور تسری یافت که به دنبال آن تمام جمعیت روستایی تحت پوشش بیمه سلامت آمد و نظام ارجاع هم پایهگذاری شد. این یک کار بزرگ و خوب بود که بیمه انجام داد و در همین راستا هم در حرکت است.
کاهش هزینهها با اجرای نسخهنویسی الکترونیک
وی درباره آغاز جدی موضوع نسخهنویسی الکترونیک، بیان کرد: از سال ۱۳۹۸ بحث نسخه الکترونیک در برخی نقاط آغاز شد و بیمه سلامت هم به این امر ورود کرد. نسخهنویسی الکترونیک هزینههای زیادی مانند چاپ دفترچه، هدر رفت زمان و... را کاهش داد و در عین حال سبب دسترسی بهتر به پزشکان شد. همه این اقدامات سبب میشد که نسخه الکترونیک بتواند وارد عرصه خدمات حوزه سلامت شود.
لزوم تعیین یک سامانه واحد برای نسخهنویسی الکترونیک
او با اشاره به تاکیدات صورت گرفته برای به سرانجام رسیدن نسخهنویسی الکترونیک، اظهار کرد: بر این اساس تا اردیبهشت ماه امسال فرصت داشتیم که فقط درصدی از نسخ را به شکل غیرالکترونیک داشته باشیم. این مهلت داده شد که هم پزشکان آماده شوند و هم تمامی زیرساختها فراهم شود. در این زمینه بزرگترین قدم برداشته شد و سازمانهای بیمهگر پایه، پلتفرم نسخه نویسی خاص خود را طراحی کردند اما، انتظار میرود بتوانند به یک پلتفرم واحد نسخهنویسی برسند.وی افزود: از آنجایی که فعالیت بخش خصوصی بسیار خوب بود، سبب شد تا نرمافزارهای مختلف تحت وب از بیمهها مجوز گرفته و پزشکان با ورود به این سامانهها میتوانند نسخه بنویسند و اطلاعات افراد با درج کد ملی برای پزشک مشخص میشود.
چالشهای نسخهنویسی الکترونیک در پایتخت
وی بزرگترین چالش بیمه سلامت بویژه در پایتخت را اینگونه توضیح داد: تهران به عنوان یک استان ارجاعی شناخته میشود که پزشکان و مراکز ارائه خدمات متعددی را در کنار سه دانشگاه علوم پزشکی دارد و همین سبب میشود اندکی پیچیدگیها وجود داشته باشد که با تلاشهای صورت گرفته خوشبختانه تهران که در نسخهنویسی الکترونیک، پایینترین آمار را داشت به پوشش ۹۸ درصدی رسید. البته هنوز هم درحال رصد هستیم تا این درصد بهبود یابد.
نمازی ادامه داد: در مورد مراکز درمانی که با سیستم HIS فعال هستند لینک شدن پلتفرمهای بیمهای با این سیستم مشکلاتی داشت که سبب میشد پزشکان مجبور باشند فرصت بیشتری برای نسخهنویسی بگذارند و از طرف مقابل باید برای فرهنگسازی بیماران هم فعالیت میشد تا متوجه باشند اگر نسخه فیزیکی و کاغذی دریافت نمیکنند مشکلی وجود ندارد و پزشک همه موارد را در نسخه الکترونیک تجویز کرده است.او با اشاره به اینکه اجرای فرایند نسخهنویسی الکترونیک در بیمارستانها سخت بود، اظهار کرد: سیستم HIS نیازمند آمار و ارقام است. یکی از مشکلات، عدم کدگذاری درست در سامانههای بیمه و سیستم HIS بود که چالشهای بزرگی برای بیمار و پزشک ایجاد میکرد. مثلا بیمار معطل میشد یا پس از کلی نسخه نوشتن به یکباره با خطای سیستم به علل مختلفی مثل قطعی اینترنت و... مواجه میشدیم.
لزوم حذف کاغذ از فرایند ارائه اسناد بیمههای تکمیلی
وی افزود: درحال حاضر یکی دیگر از مشکلاتی که لازم است برطرف شود موضوع بیمههای تکمیلی هستند که هنوز هم برای مستندات خود به نسخه کاغذی تاکید دارند که باید این معضل هم برطرف شود و بیمههای تکمیلی اطلاعات مورد نیاز خود را به شکل دیجیتال بردارند.
نسخهنویسی کاغذی در چه شرایط مجاز است؟
او تاکید کرد: ما الان در بیمارستانها هم نسخهنویسی کاغذی نداریم مگر اینکه شرایط خیلی خاصی مانند قطعی اینترنت و ... رخ دهد که البته این شرایط هم نسخهنویسی نیمه الکترونیک محسوب میشود، زیرا داروخانه ملزم به ورود کدها به سامانه دارویی است. تا اول اردیبهشت ۱۴۰۱ با مجوز ستاد کرونا به دلیل شرایط خاص، فرصت وجود داشت تا درصدی نسخه نویسی غیرالکترونیک انجام شود. البته الان هم به شکل موردی ممکن است نسخه کاغذی در شرایط خاص نوشته شود اما بیمار ضرر میکند؛ چون اگر نسخه الکترونیک نوشته نشود آن وقت ممکن است مجبور باشد اقلام دارویی را آزاد تهیه کند.
اصلاح کدگذاریهای دارویی میان بیمهها
سرپرست اداره کل بیمه سلامت استان تهران درباره کدینگهای دارویی مشترک میان سازمانهای بیمهگر، تصریح کرد: برای خوانش از سیستم دارویی، تمام کدگذاریها باید یکسان باشد که اصلاح کدها انجام شد و میتوان گفت تا ۹۹.۹ درصد اصلاح کدهای دارویی صورت گرفته است؛ چون اگر اصلاح نمیشد مشکل به وجود میآمد. یکی از مشکلات این بود که دارو با برندهای مختلفی وجود داشت و بیمهها هم تا قبل از طرح دارویاری، پایینترین رقم موجود در بازار را پوشش میدادند؛ یعنی اگر یک دارو با ۴ برند مختلف وجود داشت، بیمه سلامت پرداخت فرانشیز برای ارزانترین دارو را میپذیرفت. تمام این موضوعات درنظر گرفته شد و ایرادات نرمافزار هم رصد و بررسی شد. طی شش ماه گذشته به نظر بنده نتیجه این تلاشها خوب بوده است و این نگاه بنده به عنوان کسی است که در کنار مسئولیت فعلی، طبابت هم میکند.وی تاکید کرد: مدون شدن نسخه نویسی الکترونیک یعنی آغازی صحیح برای تکمیل پرونده الکترونیک سلامت.
امضای دیجیتال پزشکان عامل تحکیم حفاظت اطلاعات بیمار
او درباره امنیت سامانههای نسخهنویسی الکترونیک، گفت: اکنون یکی از دغدغههای سازمان نظام پزشکی هم این است که میگویند شاید کسی مُهر نظام پزشکی آنها را از سامانه هک کند و نسخه بنویسد، اما یا باید هیچ کاری را انجام ندهیم یا اینکه بدانیم در پروسه انجام یک کار، ایرادات پروژه کاملا مشخص میشود و میتوان در صدد رفع آنها برآمد. نفس کار نسخهنویسی الکترونیک بسیار خوب بود و باید انجام میشد. باید اصل کار و نکته مثبت آن را درنظر گرفت و از حواشی دوری کرد. ممکن است حتی بزرگترین شرکتها هم دچار حمله سایبری و هک شوند اما این نمیتواند بهانهای باشد که به سراغ نسخه نویسی الکترونیک نرویم.وی افزود: این نکته مهم است که بدانیم حتی در زمان نسخه نویسی کاغذی هم اطلاعات بیمار به سامانه داروخانهها میرفت اما این اطلاعات حفظ میشد. اکنون هم با دریافت کد رهگیری و رمز دو مرحلهای تا حد زیادی حفاظت اطلاعات انجام میشود و انشاءالله با امضای دیجیتال این حفاظت اطلاعات تحکیم بیشتری هم خواهد یافت.
پرداختها بهروز است؛ پزشکان برای عقد قرارداد نگران نباشند
نمازی درباره پزشکانی که در استان تهران طرف قرارداد بیمه سلامت نیستند، اظهار کرد: در ضوابط اجرایی بودجه ۱۴۰۱ قید شده است که تمام مراکز درمانی باید با بیمهها قرارداد داشته باشند. یک زمانی هدف بیمهها این بود که تعداد قراردادهای کمی داشته باشند زیرا هزینههایشان زیاد میشد؛ در واقع توجیه این بود که اگر دسترسی افزایش یابد هزینه بیمه هم زیاد میشود در حالی که کیفیت خدمت افزایش مییافت و درصد خطای پزشک نیز کاهش مییافت. اما الان این توجیه وجود ندارد. درحال حاضر برخی پزشکان و بیمارستانهای خصوصی مقاومتهایی دارند اما ما هم در تلاش هستیم که نشان دهیم پرداختهای الکترونیک به روزی داریم تا این گروه از تعویق پرداختیها نگرانی نداشته باشند.
او ادامه داد: یکی از معضلات بیمهها همواره تاخیر در پرداختیها بود اما خوشبختانه در بیمه سلامت دیگر تعویقی در پرداختها نداریم. مثلا مطالبات مرداد ماه داروخانههای تهران پرداخت شده است.وی در پایان با بیان اینکه در تهران حدود ۱۴۰۰ پزشک طرف قرارداد با بیمه سلامت هستند، تصریح کرد: آمار دقیق و رسمی از پزشکان مطبدار در استان تهران وجود ندارد ولی بر اساس آمار غیر رسمی بیش از ۱۳۰۰۰ مطب تخمین زده میشود.