پایگاه خبری بلومبرگ ویو در گزارشی به بررسی شرایط تاتارهای کریمه پرداخته و مینویسد: «پس از اینکه امپراطوری تزاری روسیه در دوران فرمانروایی "کاترین کبیر"، شبه جزیره کریمه را که متعلق به تاتارهای مسلمان بود از عثمانی گرفت، آنها با زجرهای بسیاری همچون قتل عام در دوران استالین، دومین رهبر شوروی سابق، روبرو شدند. اکنون اتاقهای گاز و یا هیچ اردوگاه کار اجباری برای رنجاندن آنها وجود ندارد اما بهترین راه برای درک ترس تاتارها، تصور کردن هراس یهودیان اروپای شرقی در زمانی است که تهدید حمله قریبالوقوع آلمان به ممالک آنها وجود داشت. شاید این اغراق باشد اما وقتی میبینیم که بر اساس گزارشات در اقدامی همچون سال 1944، خانههای برخی از تاتارهای کریمه با یک "ضربدر سیاه رنگ" علامتگذاری شده است، میتوان به هراس آنها پی برد.
احمد بربر، یکی از کودکانی بود که به ازبکستان و سیبری فرستاده شد. امروز او یک مکانیک بازنشسته 79 ساله است اما آن روزها را به خوبی به یاد میآورد. او هنوز صدای مکالمه کسانی را که پس از حمله آلمان به شوروی در سال 1941 به محل اختفای او و خانوادهاش در سیمفروپل نزدیک میشدند، به یاد دارد. بربر که همچنان از اتهامات استالین مبنی بر اینکه تاتارها با آلمانیها همکاری کردند متعجب است، در این خصوص میگوید: تنها افراد پیر و کودکها در اینجا مانده بودند. هر چند برخی از تاتارها برای آلمان جنگیدند اما بسیاری نیز در کنار ارتش سرخ به مبارزه پرداختند.
در 18 مه 1944 وقتی که بربر هشت ساله بود، دو سرباز روس اسلحه به دست در تاریکی شب به خانه او آمده و خواستند که همه ساکنین ظرف 15 دقیقه از خانه خارج شوند. او به یاد میآورد که هر پنج خانواده را در هر کامیون جا داده و سپس آنها را در یک ماشین باری به ازبکستان بردند. بربر میگوید که غذا نایاب بود و آنها با آردی که از خانه با خود آورده بودند نان تهیه کرده و میخوردند. به گفته بربر، برخی از گرسنگی مردند و سربازها جسدهای آنها را به درون رودخانهها پرتاب میکردند. آنها در نهایت به سربازخانهای در ازبکستان برده شدند که پر از یهودیان لهستانی بود. بربر به یاد دارد که پدربزرگ و مادربزرگش و همچنین خواهر بزرگترش ظرف چند ماه مردند و آنها آنقدر ضعیف بودند که نمیتوانستند برای مردگان خود گور عمیق حفر کنند. سرانجام آنها توانستند در یک روستا در آن ناحیه سکنی گزینند. آنها تا 1956 حق خروج از آن روستا را نداشتند و در نهایت در سال 1990 توانستند به خانه خود یعنی کریمه باز گردند.
ارزش پولی که آنها داشتند بسیار کم بود و چون در کریمه نیز خانهای نداشتند، مجبور بودند خود خانه بسازند. سپس اوکراین تاتارها را به رسمیت شناخت و آنها پس از سالها احساس آزادی کردند. بربر اکنون در حومه سیمفروپل در کنار پسرهای خود زندگی میکند. بربر در پاسخ به اینکه نشست ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه با خبرنگاران را مشاهده کرده است یا خیر، گفت: من تاکنون کسی را ندیدهام که اینقدر دروغ بگوید. تک تک حرفهایش دروغ بود.
این در حالی است که کریمه در تاریخ 16 مارس یک همهپرسی برای پیوستن دوباره به روسیه برگزار خواهد کرد. زن پیر بربر با شنیدن این خبر شوکه شده و همچنان در بیمارستان بستری است. برخی از تاتارهای جوان با تشکیل نیروهای دفاعی در اطراف نواحی تاتارنشین نگهبانی میدهند اما کاری از دست آنها برنمیآید.»