گروه علم وفناوری: یک پژوهش زیست محیطی جدید که نتایج آن در روزهای اخير منتشر شد نشان میدهد که سرعت گرمایش منطقه خاورمیانه تقریبا دو برابر میانگین جهانی است و به طور بالقوه میتواند روی شرایط زندگی مردم و اقتصاد کشورهای این منطقه تاثیرات ویرانگری برجای بگذارد.
این گزارش در آستانه بیستوهفتمین اجلاس اقلیمی سازمان ملل که ماه نوامبر در مصر برگزار میشود منتشر شده است و هشدار میدهد که اگر اقدامات گسترده و فوری انجام نشود زندگی بیش از ۴۰۰ میلیون جمعیت این منطقه تحت تاثیر پدیدههای جوی شدید از جمله امواج گرمای شدید، خشکسالیهای طولانی و بالا آمدن سطح آب دریاها قرار خواهد گرفت.
این پژوهش با استناد به آمارهای جمعآوری شده در سالهای ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۹ به این نتیجه رسیده که میزان گرمایش هوا در شرق مدیترانه و خاورمیانه ۰.۴۵ درجه سانتیگراد در هر دهه بوده است در حالیکه رقم متوسط گرمایش کره زمین در هر دهه در همین بازه زمانی ۰.۲۷ درجه سانتیگراد است.
در بخشی از این پژوهش هشدار داده میشود که «بدون انجام اقدامات ضروری در پایان قرن جاری هوای این مناطق پنج درجه سانتیگراد گرمتر خواهد شد که به احتمال فراوان در برخی از کشورها فراتر از ظرفيت طبيعی مردم برای انطباق با گرما خواهد بود».
جوس للیود، کارشناس محیط زیست در موسسه پژوهشی مکس پلانک و یکی از تنظیمکنندگان این پژوهش، گفت: «سلامتی مردم این مناطق به خصوص اقشار فقیر و آسیب پذیر، کودکان، افراد سالخورده و زنان باردار به شدت به خطر خواهد افتاد».
این پژوهش که اولین بار در ماه ژوئن در مجله «ژئو فیزیک رویو» منتشر شد و نسخه روزآمد شده آن در روزهای اخیر انتشار یافته است هشدار میدهد که این مناطق به شدت از گرمایش زمین آسیب خواهند دید ولی در عین حال به یکی از عواملی اصلی در تشدید گرما بدل خواهد شد.
آمارهایی که در این پژوهش جمعآوری شده است نشان میدهد که خاورمیانه بهزودی به یکی از بزرگترین کانونهای تولید گازهای گلخانهای بدل خواهد شد و طی چندین سال آینده از این نظر از اتحادیه اروپا سبقت خواهد گرفت.
جوس للیود از موسسه پژوهشی مکس پلانک گفت: «با توجه به اینکه پیامدهای مخرب گرمایش زمین در سطح این منطقه از مرزهای ملی فراتر میرود همکاری و هماهنگی بیشتر بین این کشورها برای مقابله با این روند و انطباق با پیامدهای آن حیاتی است».
جورج زیتیس، مسئول این پژوهش، نیز گفت: «اگر سیاستهای کلان و روند تغییرات اقليمی به همین شکل فعلی ادامه یابد مساحت مناطق خشک و بدون پوشش گیاهی توسعه خواهد یافت و بالا آمدن سطح آب دریاها برای کشاورزی، شهرنشینی و زیرساختهای موجود در مناطق ساحلی مثل منطقه پرجمعیت دلتای رود نیل در مصر به مرحله خطرناکی خواهد رسید».
این پژوهش تاکید میکند که تقریبا تمامی عرصههای زندگی مردم تحت تاثیر گرمتر و خشکتر شدن هوای منطقه قرار خواهد گرفت که میتواند بیعدالتی بین اقشار فقیر و ثروتمندان و همینطور نرخ مرگ و میر را افزایش دهد.در بیستوهفتمین اجلاس اقلیمی سازمان ملل که در ماه نوامبر در شرمالشیخ مصر برگزار میشود نمایندگان حدود ۲۰۰ کشور جهان روند اجرای معاهده اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ را بررسی خواهند کرد. هدف اصلی معاهده اقلیمی پاریس مهار گرمایش زمین زیر دو درجه سانتیگراد در مقایسه با دوران ماقبل صنعتی است.
مبنای علمی معاهده پاريس اين بود که هوای کره زمین در مقایسه با نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی حدود ۱.۲ درجه سانتیگراد گرمتر شده است. ولی سرعت این گرمایش در نقاط مختلف جهان متفاوت است و سازمان بینالمللی هواشناسی در جدیدترین گزارش خود هشدار داد که اگر مصرف سوختهای فسیلی ادامه یابد بعید نیست که گرمایش زمین ظرف پنج سال آینده به مرز خطرناک ۱.۵ درجه سانتیگراد برسد.