راه های پیشگیری از زوال عقل در پیری

گروه علمی:زوال عقل یا دمانس در پزشکی و روان‌پزشکی، اختلال مزمن و گاهی حاد فرایندهای روانی و زوال عصبی پیش‌رونده است که همراه با تغییر شخصیت و موقعیت‌ناشناسی و اختلال در حافظه و داوری و اندیشه همراه است. شایع‌ترین نوع آن، زوال عقل سالخوردگی یا بیماری آلزایمر است.بدن انسان به مرور توانایی‌های خود را از دست می‌دهد و این یکی از نشانه‌های گذر زمان و عمر است و چیزی هم نیست که بتوان مانع آن شد. هر اندازه سن بالا می‌رود بخشی از توانایی‌های جسمی و ذهنی فرد کم می‌شود.

درواقع با زیادشدن سن برخی از اندام‌ها کار و وظایف خود را به‌درستی انجام نمی‌دهند و همین موضوع سبب به‌وجودآمدن انواع بیماری‌ها در دوران سالمندی می‌شود و برای افراد مشکلاتی را به‌وجود می‌آورد.
یکی از این بیماری‌ها زوال عقل است که در ادامه به آن می‌پردازیم.

زوال عقل چیست؟
 هنگامی‌که سلول‌های عصبی در مغز آسیب می‌بینند و از بین می‌روند فرد دچار زوال عقل می‌شود. این آسیب به سلول‌های عصبی اندشیدن و استدلال و حافظه را دچار اختلال می‌کند. در اثر ابتلا به این بیماری بخش‌هایی از مغز چون حافظه و قوه یادگیری فرد دچار مشکل می‌شود.معمولا با افزایش سن فرد، درصد ابتلا به این بیماری هم افزایش چشم‌گیری پیدا خواهد کرد. باید بدانید اگر به هنگام برای آن اقدامی صورت نگیرد و مانع پیشرفت آن نشوید می‌توان به عارضه‌ای خطرناک بدل شود.نواحی هدف این بیماری زبان، حافظه و تصمیم‌گیریست و این موارد را مورد حمله و تاثیر قرار می‌دهد.

نشانه‌های زوال عقل در سالمندان
همان‌گونه‌که می‌دانید تمامی بیماری‌ها علائم و نشانه‌های خود را دارند و این درباره زوال عقل هم وجود دارد. در این‌جا به برخی از نشانه‌های آن اشاره می‌کنیم:
- از دست دادن حافظه کوتاه مدت (این مشکل ممکن است گاهی موقت و گاه برای درازمدت رخ دهد.)
- نداشتن توانایی لازم برای ارتباط درست میان ایده‌ها و افکار
- تحریک سریع و تغییر در خلق‌و‌خو
- فراموش‌کردن جای اشیا
- ضعف در تصمیم‌گیری و انتخاب
- نداشتن تمرکز کافی و گیجی
- نداشتن تعادل و افتادن
- رعایت‌ نکردن بهداشت شخصی
- گوشه نشینی و شرکت‌نکردن در فعالیت‌های گروهی و اجتماعی
- مشکل در درک تصاویر
- از دست دادن هیجان و میل به زندگی
- از دست دادن مهارت‌های حرکتی، لامسه و...

دلایل زوال عقل
در بالا هم اشاره کردیم که زوال عقل به دلیل آسیب و نابودشدن سلول‌های عصبی مغز رخ می‌دهد. آسیب به این سلول‌های مغزی ممکن است به دلیل ضربه مغزی، سکته مغزی و… باشد. البته برخی عوامل هم روی به‌وجودآمدن زوال عقل در افراد تاثیر دارند که در این‌جا به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- اعتیاد به الکل
- عوارض جانبی دارو
- عفونت‌های مغزی
- بیماری نورودژنراتیو
- بیماری پیک
- فلج فوق هسته‌ای
- انحطاط کورتیکوبازال
انواع زوال عقل در مغز
باید بدانید که زوال مغز انواع و اقسام دارد که یکی از مشهورترین و رایج‌ترین آن‌ها آلزایمر است. در ادامه شما را با انواع زوال عقل بیش‌تر آشنا می‌کنیم.

آلزایمر
همان‌گونه‌که اشاره کردیم یکی از متداول‌ترین انواع زوال عقل آلزایمر یا همان فراموشیست. در این بیماری در مغز تغییرات فراوانی به‌وجود می‌آید که سبب فراموشی، افسردگی و… در فرد می‌شود.آلزایمر بیماری‌ایست که هیچ درمان تایید شده‌ای برای آن وجود ندارد، اما نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که مدیریت سبک زندگی و کاهش فاکتور‌های ریسک می‌تواند مانع ابتلا به این بیماری شود. نوع حاد این بیماری می‌تواند سبب مرگ فرد سالمند شود.

وسکولار
به گزارش جامعه ۲۴، نوعی دیگر از زوال عقل پس از سکته مغزی روی می‌دهد و با نام وسکولار شناخته می‌شود. در این بیماری فرد دچار بی‌انگیزگی و از دست‌دادن امید به زندگی می‌شود.

زوال عقل با اجسام لویی
در این بیماران که بیشتر به دشواری در تمرکز و تصمیم‌گیری مبتلا می‌شوند، نشانه‌های آلزایمر هم دیده می‌شود. از دیگر نشانه‌های این دمانس عقلی می‌توان به تعادل‌ نداشتن در راه‌ رفتن و توهم اشاره کرد.

پارکینسون
در بیماری پارکینسون سلول‌های عصبی مغز به مرور زمان از بین می‌روند و تخریب می‌شوند. این تخریب در بخش میانی مغز انجام می‌شود که کنترل کننده حرکات بدن است. افرادی که به بیماری پارکینسون مبتلا می‌شوند احساس ضعف، سفتی عضلات، لرزش دست و… دارند.

راه‌های پیشگیری از زوال عقل
باید بدانید راه‌کار خاصی برای جلوگیری از زوال عقل وجود ندارد، اما می‌توان با راه‌کار‌هایی احتمال ابتلا به آن را کم کرد.برای این‌که بتوانیم تا اندازه‌ای زوال عقل را عقب بیندازیم باید مغز را تقویت کنیم و این کار هم با مطالعه کتاب و حل جدول و مانند آن شدنیست.

یاد گرفتن زبانی جز زبان مادری می‌تواند مانع از بروز نشانه‌های آلزایمر و زوال عقل در فرد شود. استفاده از یک رژیم غذایی استاندارد و مناسب که سرشار از ویتامین‌ها، غلات، سبزیجات و… باشد نیز از راهکارهای پیشگیری از ابتلا به زوال عقل است. استفاده از این مواد غذایی می‌تواند در بهبود شرایط جسمی و روحی فرد بسیار تاثیرگذار باشد.نوشیدن قهوه و کنترل فشار خون بدن نیز می‌تواند احتمال بروز سکته قلبی و مغزی را به شدت کاهش دهد. ورزش کردن و ثابت نگه داشتن وزن نیز از جمله راه‌های پیشگیری از زوال عقل در انسان است.