درماندگی نیروهای روسیه در جنگ با اوکراین

گروه بین الملل: عقب‌نشینی نیروهای روسیه از یکی از شهرهای کلیدی اوکراین باعث برانگیختن اعتراضات بسیاری در داخل خاک روسیه شد. از جملۀ این معترضان، رسانه‌های دولتی روسیه بودند که تاکنون معمولا این جنگ را با عباراتی درخشان توصیف می‌کردند.
 مجموعه‌ای از تلفات نظامی در هفته‌های اخیر، باعث ایجاد چالشی برای مجریان برجسته اخبار و برنامه‌های گفتگوی سیاسی در رسانه‌های روسیه شده است؛ بویژه آنکه آن‌ها همواره در تلاش بودند وقایع مرتبط با جنگ را به گونه‌ای بازگو کنند که به سود کرملین باشد.
کارشناسان ملی‌گرای روسیه و تحلیل‌گران سیاسی هوادار کرملین، مدت‌هاست که استیصال خود را از شکست‌های پیاپی ارتش در شبکه‌های اجتماعی بیان می‌کنند و ضدحمله ماه گذشته اوکراین در مناطق شمال شرقی این کشور و در اطراف شهر خارکیف، بر حجم این ناامیدی افزوده بود. اما اکنون این استیصالِ فراگیر به برنامه‌های تلویزیون دولتی روسیه و روزنامه‌های حامی دولت نیز نفوذ کرده‌ است. در حالی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به خاطر برنامه بسیج عمومی نیروهای ذخیره برای پیوستن به جبهه نبرد هدف انتقادات وسیعی قرار گرفته، لحن کمتر مسالمت‌آمیز رسانه‌های دولتی روسیه نسبت به سیاست‌های کرملین نیز فراگیر شده است.
انستیتوی مطالعات جنگ مستقر در واشنگتن در گزارشی می‌گوید: «شکست روسیه در منطقه خارکیف و شهر لیمان همراه با عدم موفقیت کرملین در تحقق بخشیدن به بسیج عمومی، باعث تغییرات بنیادین در فضای رسانه‌ای روسیه شده است.»
پس از آنکه اوکراین  شهر لیمان در شرق این کشور را بازپس‌ گرفت، متحدان رسانه‌ای پوتین احتیاط را کنار گذاشته و با انتقاد مستقیم از ارتش روسیه گفتند که برای کسب پیروزی به اقدامات شدیدتری نیاز است. پیش از این ارتش روسیه از شهر لیمان به عنوان یک منطقه لجستیک کلیدی و کانون حمل و نقل استفاده می‌کرد.
بر همین اساس ولادیمیر سولوویف، مجری یک برنامه گفتگوی پربیننده در شبکه ۱ تلویزیون دولتی روسیه و یکی از بزرگترین حامیان رسانه‌ای ولادیمیر پوتین در جریان یک برنامه زنده گفت: «آنچه در منطقه لیمان اتفاق افتاد برای ما یک چالش جدی است. ما باید به جمع‌بندی برسیم و تصمیماتی هرچند نامحبوب اما حیاتی بگیریم و اقدام کنیم.»
یک روز پس از آنکه مسکو پیروزی خود در همه‌پرسی غیرقانونی الحاق چهار منطقه از اوکراین از جمله دونتسک به خاک روسیه را جشن گرفت، نیروهای اوکراینی لیمان را بازپس‌گرفتند. اکنون تقریبا ۴۰ درصد از آن چهار منطقه تحت کنترل اوکراین است.
بازپس‌گیری این مناطق راه را برای اوکراین برای ورود به دیگر مناطق اشغالی هموار می‌کند. در روز دوشنبه، ارتش اوکراین با ضدحمله‌های خود در حداقل دو جبهه به پیروزی‌های بیشتری دست‌ یافت و در مناطق اشغالی پیشروی کرد.
رمضان قدیروف، رهبر چچن نیز در یک پست اینترنتی، یک ژنرال روس را مسئول عقب نشینی ارتش روسیه از لیمان دانست. قدیروف که یکی از حامیان سیاست‌های کرملین است، می‌گوید که بی‌کفایتی این ژنرال توسط رهبران ارشد ستاد کل نیروهای مسلح روسیه کتمان می‌شود و خواستار اقدامات شدیدتر توسط ارتش روسیه شد. روزنامه کومسومولسکایا پراودا که یکی از جراید پرطرفدار حامی کرملین است، روز یکشنبه طی مقاله‌ای به شرح داستان عقب‌نشینی ارتش روسیه از لیمان پرداخت.
تصویری که این روزنامه در مقاله خود از ارتش روسیه ارائه می‌کند بسیار تاریک است. در مقاله ذکر شده آمده است که نیروهای روسیه در لیمان با کمبود منابع و نیروی انسانی، هماهنگی ضعیف و اشتباهات تاکتیکی مقامات نظامی مواجه شده‌اند. در این مقاله از قول یکی از سربازانی که در عقب نشینی از لیمان به کرمینا شرکت داشته، آمده است: «ماجرا مثل همیشه است. درواقع هیچ ارتباطی میان واحد‌های مختلف وجود ندارد.» کرمینا یکی دیگر از شهرهای مهم استراتژیک منطقه است.
خبرنگاران جنگی رسانه‌های دولتی روسیه نیز با ارسال انبوهی از پست‌ها در کانال‌های مختلف تلگرامی، گزارش‌هایی از عقب‌نشینی ارتش روسیه منتشر کرده و از اقدام به پیشروی ارتش اوکراین به سمت کرمینا در آینده ابراز نگرانی کردند.الکساندر اسلادکف، خبرنگار جنگی شبکه ۱ تلویزیون دولتی روسیه طی پستی در کانال تلگرامی خود با حدود ۹۴۰ دنبال کننده نوشت: «نیروهای مسلح اوکراینی طی دو روز ۳۰ کیلومتر به سمت لوهانسک پیشروی کرده و دفاع ارتش ما را درهم شکستند. آن‌ها حتی به نیروهای ما اجازه استقرار در اطراف کرمینا را هم ندادند.»
به گفته رسانه‌های روسی، سربازان ارتش روسیه در روز شنبه تحلیلی از وضعیت کنونی ارائه دادند که تا حدودی به گفته‌های ولادیمیر پوتین نزدیک است. آن‌ها مشکلات ارتش روسیه را به گردن ناتو انداخته و گفتند که اعضای این ائتلاف سلاح و حتی جنگنده در اختیار ارتش اوکراین قرار می‌دهند.
یکی از سربازان ارتش روسیه به خبرنگار شبکه ۱ تلویزیون دولتی روسیه گفت: «این جنگ یک بازی نیست و نبوده است. بلکه حمله‌ای مشخصا از سمت ناتو است.» این سرباز برای اثبات ادعایش گفت که در برخی از مکالمات نیروهای اوکراینی که توسط ارتش روسیه شنود شده است، بعضی از سربازان به زبان رومانیایی و لهستانی صحبت می‌کنند. البته این سرباز توضیح نداد که چگونه این زبان‌ها را تشخیص داده‌اند.
شخصیت‌های رسانه‌ای روسیه همچنین ادعاهای ولادیمیر پوتین در مورد دخالت ناتو در جنگ را بازنشر می‌کنند. سولوویف که مجری یکی از برنامه‌های پرمخاطب تلویزیون روسیه است روز یکشنبه در برنامه خود تاکید کرد: «ما تنها با اوکراین سر و کار نداریم و از آن مرحله گذر کرده‌ایم بلکه با کل بلوک ناتو و مجتمع‌های تولید سلاح آن‌ها روبرو هستیم.»
وی هشدار داد: «در کوتاه مدت منتظر خبرهای خوش از میدان نبرد نباشید. ما باید اراده بلند مدت و صبر استراتژیک داشته باشیم.»