بهار نیوز - ۵راه برای کاهش زباله‌های خانگی

گروه جامعه: زندگی با پسماند کمتر مسئله‌ای است که می‌توان با یافتن راه‌هایی زباله‌های خانگی را سر و سامان دهیم و مصرف پلاستیک را به حداقل برسانیم اما از همه بدتر شیرابه زباله‌ها هستند. هم‌اکنون زمین تنها سیاره‌ای است که زندگی در آن امکان دارد. اگرچه دانشمندان و محققان در پی یافتن مکانی جدید برای زندگی و انتقال انسان‌ها و حیوانات و نباتات به کره‌ای دیگر هستند، اگر این سبک زندگی سرشار از مصرف زباله‌های تجزیه‌ناپذیر ادامه پیدا کند، دیری نمی‌پاید که امکان زندگی در زمین از بین می‌رود و نوادگان ما مجبور به ترک این سیاره می‌شوند.

سبک زندگی با پسماند کمتر مسئله‌ای است که نمی‌توان انتظار داشت تنها با حکم دولت‌ها و حکومت‌ها و در مدتی کوتاه فراگیر شود. اما می‌توان با یافتن راه‌هایی زباله‌های خانگی را سر و سامان دهیم و مصرف پلاستیک را به حداقل برسانیم و پسماند غیرقابل تجزیه کمتری تولید کنیم.

ظروف شوینده
ظروف شوینده‌ها تعداد زیادی از زباله‌های پلاستیکی ما را تشکیل می‌دهند. می‌توانیم به جای تهیه بطری‌های کوچک از بطری‌های بزرگ و چندلیتری استفاده کنیم. ضمن اینکه اخیرا بعضی از ایستگاه‌های تفکیک زباله و حامی محیط‌زیست، مخزن‌های بزرگ شوینده دارند که می‌توانیم ظرف ببرید و آنها را پر کنیم. به این صورت از هر ظرف شوینده بارها می‌توانیم استفاده کنیم.در مورد خرید دیگر مواد هم می‌توانیم به جای محصولات بسته‌بندی از محصولات فله استفاده کنیم. مثلا به جای اینکه شکر، قند، برنج، حبوبات و... را به‌صورت بسته‌بندی تهیه کنیم، می‌توانیم ظروف پلاستیکی، شیشه‌ای یا فلزی در دار با خودمان داشته باشیم و این مواد را به‌صورت فله تهیه کنیم. حتی می‌توان ظرف‌هایی برای خرید شیرینی کنار گذاشت تا از مصرف جعبه‌های کاغذی و مقوایی شیرینی کاسته شود.

سلولوزی‌های پرمصرف
محصولات سلولوزی (پوشک، دستمال کاغذی و...) از دیگر موادی هستند که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند و در بسیاری موارد قابلیت بازیافت و تجزیه در طبیعت را ندارند. بسیاری از مادران دوستدار محیط‌زیست تصمیم گرفتند از پارچه‌های مناسب به‌جای پوشک استفاده کنند تا هم فرزندانشان پوست سالم‌تری داشته باشند، هم به اقتصاد خانواده کمک کنند و هم زباله کمتری تولید کنند. استفاده از دستمال‌های پارچه‌ای مناسب به جای دستمال کاغذی و حوله‌های یکبار مصرف و دستمال مرطوب یکی از راه‌های خوب برای کاهش تولید زباله‌های سلولوزی است.

یکبار مصرف‌های تمام نشدنی
سال‌هاست ظروف یکبار مصرف پلاستیکی یکی از عناصر اصلی مغازه‌های اغذیه و خوراکی‌فروشی و بسیاری از مهمانی‌ها و پیک‌نیک‌های ما تبدیل شده‌اند. بد نیست در مصرف این محصولات پلاستیکی که سال‌های سال در زمین باقی می‌مانند و به آن آسیب می‌زنند تجدید نظر کنیم. دوستی داشتیم که هر وقت می‌خواست بستنی یا آبمیوه و یا غذاهایی که در ظروف یکبار مصرف سرو می‌شوند بخرد، با خود ظرف (کاسه، لیوان، بشقاب و قاشق) می‌برد تا مواد غذایی را در ظروف خودشان بخورند. مدتی قبل هم وقتی تولد فرزندش را در پارک گرفته بودند از مهمانان تقاضا کرد تا هر شخص برای خود و اعضای خانواده‌اش پیش‌دستی، چنگال و لیوان بیاورد تا از ظروف یکبار مصرف استفاده نکنند.

امان از شیرابه
شیرابه مایعی است که از داخل زباله عبور و به بیرون زائدات جامد نشت می‌کند و شامل مواد قابل حل، معلق یا ذرات مخلوطی از اجزای همان زباله است. براساس آمار منتشر شده از سوی سازمان مدیریت پسماند، بیشترین نوع پسماندی که منجر به تولید شیرابه‌ها می‌شود، پسماند به‌جامانده از زباله‌های خانگی است.

در هر یک میلی‌گرم شیرابه، ۱۰۰میلیون باکتری است که می‌توانند عامل ۱۱۸نوع بیماری حاد شوند. یک لیوان شیرابه زباله می‌تواند حداقل ۲۰۰لیتر آب زیرزمینی را آلوده کند. کاهش شیرابه‌های تولیدی توسط شهروندان و خشک‌سازی زباله‌ها و سپس دفع‌آنها، به‌تدریج باعث کاهش روند تولید شیرابه‌ها می‌شود. کاهش تولید شیرابه جز با یاری مردم و شهروندان عملی نمی‌شود. پس هر کدام از ما می‌توانیم این امر مهم را از خانه خودمان شروع کنیم. نخستین و مهم‌ترین گام، جدا کردن پسماندتر و خشک است.

گام مهم‌ دیگر خشک کردن زباله‌های‌تر تا جای ممکن است. به این ترتیب هم شیرابه کمتری ایجاد می‌شود و هم حجم زباله‌ها کمتر می‌شود. خوب است موقع خرید مواد غذایی فقط به اندازه مصرف چند روز خرید کنیم و آن مواد را درست نگهداری کنیم تا فاسد نشوند. می‌توانیم پسماند میوه‌ها را قبل از انتقال به سطل زباله در ظرفی خشک کنیم و پسماند دیگر زباله‌ها را در سینک ظرفشویی به‌صورت کامل آبگیری کنیم.

پاکت‌ها و بطری‌های حاوی مایعات را قبل از اینکه به سطل زباله بیندازیم کامل خالی کنیم تا خشک باشند. حتی اگر دسترسی به حیاط، بالکن یا پشت‌بام (جایی که در معرض هوای آزاد باشد) داشته باشیم می‌توانیم زباله‌های‌تر مثل تفاله قهوه و چای، پوست میوه‌ها، پسماند غذاها و... را در ظرفی پس از آبگیری نگهداریم و کمپوست (خاک مناسب گیاهان) تولید کنیم.

کیسه‌های نامهربان
کیسه‌های پلاستیکی از آسیب‌زاترین و پرمصرف‌ترین مواد مصرفی این‌روزهای ماست. تصور کنید برای هر خرید کیسه‌ای دریافت می‌کنیم و با هر خرید چقدر از عمر سالم زمین می‌کاهیم. بعضی ایده‌ها برای پایین آوردن مصرف کیسه‌های پلاستیکی بسیار جالب هستند.

مثلا چند وقت پیش خانمی را دیدم که برای خرید گوشت و مرغ ظرف دربسته با خود آورده بود تا خریدهایش را در کیسه نگذارد. همان خانم مقدار زیادی کیسه پلاستیکی تمیز و تا شده همراه داشت و به مغازه‌داران می‌داد تا به جای استفاده از کیسه‌های نو از آنها استفاده کنند. خودش هم یک زنبیل پارچه‌ای همراه داشت که خریدهایش را در آن می‌گذاشت تا دیگر کیسه جدید نگیرد. می‌گفت همیشه چند کیسه پارچه‌ای در کیفم دارم تا اگر لازم شد خرید کنم دیگر کیسه پلاستیکی از مغازه‌داران نگیرم.