بهار نیوز - زمستان ایران سخت‌تر از قاره سبز

گروه اقتصادی: بررسی نوسانات قیمت گاز قیمت در اروپا نشان می‌دهد ارزش این محصول در روز دوشنبه برای یک ساعت تا منفی ۱۶ یورو هم کاهش یافت. آن‌طور که یورونیوز گزارش داد هر شخص که می‌توانست یک مگاوات‌ساعت گاز با خود ببرد، معادل آن ۱۶ یورو از فروشندگان دریافت می‌کرد. این حجم معادل مصرف ماهانه یک خانوار بریتانیایی به حساب می‌آید. علت آن نیز به سرریز مخازن گاز اروپا بازمی‌گردد.

چنین کاهش قیمتی برای اروپا دور از انتظار نبود؛ چراکه در گذشته وزارت اقتصاد آلمان اعلام کرده بود که به‌رغم قطع واردات از طریق نورد استریم، ذخایر این کشور تا ظرفیت ۹۵.۱۴ درصد پر شده است.با این حساب آیا ادعای مستمر دولت ایران مبنی بر فرا رسیدن «زمستان سخت» به عنوان اهرم فشار در برجام واهی تلقی می‌شود؟

زمستان سخت ایران محمتمل‌تر است
در بحبوبه مذاکرات برجام بارها گزاره «زمستان سخت» از سوی دولتمردان ایران تکرار شد. قاعدتا این ادعا با تکیه بر منابع کشور و با هدف اهرم فشار در مذاکرات مطرح می‌شد. اما گویا این نکته در نظر گرفته نشده بود که منابع گازی کشور در حال حاضر با کاهش ۲۰۰ میلیون مترمکعبی مواجه هستند، تا جایی که زمستان سخت برای ایران محتمل‌تر است تا اروپا.

همچنین به‌ نظر می‌رسد مساله تامین گاز اروپا نمی‌تواند به‌عنوان اهرم فشار کارساز باشد. چراکه نه‌تنها زیرساخت‌های لازم برای انتقال این محصول وجود ندارد، بلکه ورود گاز ایران به اروپا تنها یک درصد از بازارهای قاره سبز را تامین می‌کند که آنچنان چشم‌گیر نیست.بنابر آنچه ذکر شد باید دید کاهش قیمت فعلی اروپا بادوام است؟ ایران همچنان می‌تواند روی بازار انرژی این قاره حساب باز کند یا خیر؟

اروپا از پس بحران گاز برآمد؟
عبدالله باباخانی، کارشناس انرژی، گفت: برای اینکه بتوانیم این پرسش را پاسخ دهیم که اروپا از پس بحران گاز برمی‌آید یا خیر؟ باید میزان مصرف، میزان ظرفیت ذخیره‌سازی، درصد تکمیل شدن مخازن و میزان صرفه‌جویی گاز در بحران اروپا را مورد ارزیابی قرار دهیم.

او ادامه داد: مصرف گاز اروپا قبل از حمله نظامی روسیه به اوکراین حدود ۵۰۰ میلیارد مترمکعب بود که حدود ۲۰۰ میلیارد مترمکعب به صورت گاز طبیعی و LNG از روسیه وارد می‌شد. بعد از آغاز جنگ این سهم در سال جاری به حدود ۶۰ میلیارد مترمکعب رسیده است.وی تشریح کرد: امکان ذخیره‌سازی گاز اروپا به حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب می‌رسد که در ۲۱ کشور اروپا جریان دارد. تا کنون ۹۲٫۷ درصد این ذخایر تامین شده‌اند. در این بین مخازن کشورهایی نظیر انگلیس، دانمارک و بلژیک ۱۰۰ درصد پر است. این میزان در کشورهایی همچون آلمان به ۹۶/۵ درصد می‌رسد.

ایران جایی در تامین انرژی اروپا ندارد
باباخانی درباره وابستگی اروپا به گاز ایران توضیح داد: میزان گاز ذخیره‌شده اروپا معادل ۲۷ درصد نیاز مصرفی اروپا در سال است. دولت‌های حاضر در این قاره برای اینکه بتوانند انرژی را در زمستان مدیریت کنند، مصرف گاز خود را ۱۰۰ میلیارد مترمکعب کاهش دادند. در این راستا فرانسه بخشی از نیروگاه‌های اتمی خود را بعد از تعمیرات به مدار برگرداند تا بتواند بخش بزرگی از برق اروپا را تامین کند.

او تصریح کرد: همچنین از مردم خواسته شد دمای منازل را دو درجه پایین بیاورند. آن‌ها باید سیستم گرمایش خانه‌ها را از ۱۲ شب تا پنچ صبح و مراکز عمومی، پارک‌ها و توریستی بعد اتمام ساعت کار خاموش شوند. همچنین اروپا به جای روسیه، کمبود گاز مورد نیازش را از اضافه تولید نروژ، آذربایجان (از طریق ترکیه) و LNG از آمریکا، قطر و مصر تامین می‌کند. این یعنی ایران جایی در کشورهای تأمین‌کننده گاز اروپا ندارد.

بر اساس این گزارش اروپایی‌ها تا کنون از پس شرایط برآمده و با مدیریت مصرف فعلا از بحران عبور کرده‌اند. حتی به عقیده بسیاری از کارشناسان با فرض ثابت نماندن کاهش قیمت باز هم نمی‌توان برای ورود ایران به بازار انرژی اروپا حساب باز کرد. چراکه معامله با کشورهایی همچون نروژ، آمریکا و … قطعا در اولویت اروپایی‌ها قرار دارد.
بنابراین در حال حاضر بهتر است دولتمردان با تمرکز بر زمستان سخت پیش‌ رو کشور برنامه‌ریزی کنند تا به گفته مالک شریعتی‌نیاسر، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس، شاید مردم مجبور به استفاده از زغال‌سنگ برای تامین گرما نشوند.