گروه بین الملل:رییس آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: ایران هیچ پیشنهاد جدیدی برای حل اختلاف با آژانس ارائه نکرده است. هیأت ایرانی هفته گذشته به وین رفت. گروسی گفته در هفتههای آینده هیأتی فنی به تهران خواهد رفت.
رافائل گروسی، که برای شرکت در اجلاس اقلیمی کاپ ۲۷ در شرمالشیخ مصر به سر گفت:ایران هیچ پیشنهاد جدیدی درباره برنامه اتمیاش در طی ملاقاتهای اخیر در وین ارائه نکرده است.
او در عین حال اضافه کرد که گفتوگوها در هفتههای آینده ادامه خواهد داشت.تهران دوم نوامبر (۱۱ آبان) اعلام کرد هیأتی را به منظور کاهش اختلافات با آژانس به وین فرستاده است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته است: «قرار است تا چند هفته دیگر در سطح فنی در ایران با هم دیدار کنیم.»
گروسی گفت:بر کسی پوشیده نیست که ما به نتایج ملموسی دست نیافتهایم.به گفته او فرصت برای پیگیری و ادامه تعامل با ایران وجود دارد اما این کار پس از ارائه گزارشهای او از سر گرفته خواهد شد.
ایران خواهان بسته شدن پرونده تحقیقات آژانس درباره فعالیتهای هستهای خود و نیز سایر تضمینها، به منظور احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ این کشور با قدرتهای جهانی است.
اختلاف آژانس با ایران بر سر سه سایت اعلامنشده هستهای است که در آن ذرات اورانیوم غنیشده یافت شده است. ایران میگوید توضیح در این باره را ارائه کرده اما آژانس توضیحات ایران را قانع کننده ندانسته است.
همچنین آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارشی به شورای حکام این نهاد خبر داد که ایران با بازدید مقامات آژانس از این کشور در ماه جاری و پاسخگویی به سئوالات موجود درباره منشا ذرات اورانیوم کشفشده در سه مکان آن موافقت کرده است.
موافقت ایران برای این بازدید یک هفته قبل از نشست سه ماه یک بار شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام شده است در حالی که انتظار میرود قدرتهای غربی در این نشست قطعنامهای را به تصویب برسانند که از ایران میخواهد با آژانس همکاری کند.
بسیاری از دیپلماتها این پیشنهاد ایران را تلاش اندکی برای ممانعت از تصویب یک قطعنامه دیگر میدانند. قطعنامه پیشین آژانس ماه ژوئن تصویب شد و اکنون نیز به دلیل عدم پیشرفت ملموس در مذاکرات به نظر میرسد که تهران شانس چندانی برای ممانعت از اقدام شورای حکام نداشته باشد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نامهای محرمانه به کشورهای عضو آن، نوشته است: «[رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی] پیشنهادی از ایران برای برگزاری نشستهای فنی دیگری در تهران با مقامات ارشد آژانس پیش از پایان ماه جاری دریافت کرده، اما تاکید دارد که هدف از این نشست باید شفافسازی و حل موثر مسائل موجود باشد.»این گزارش میافزاید که آژانس از ایران انتظار دارد تا توضیحات قابل قبولی درباره این مسائل ارائه کند و همچنین اجازه دسترسی به مکانها و نمونهبرداری از آنجا بدهد.
یک دیپلمات ارشد گفت که آژانس امیدوار است این نشست آغاز فرایندی باشد که به پاسخگویی ایران منجر شود، اما قبل از آن باید در این نشست پیشرفت ملموسی حاصل شود.
پرسشهای آژانس به مانعی در مذاکرات ایران و قدرتهای جهانی برای احیای توافق هستهای تبدیل شده است، چرا که تهران خواستار بسته شدن پرونده تحقیقات آژانس در اینباره شده. اما آژانس تاکید کرده که تسلیم فشارهای سیاسی نمیشود.
یک دیپلمات ارشد به نشریه پولیتیکو گفت که احتمالا در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین، قطعنامهای انتقادی علیه ایران به دلیل عدم همکاری مناسب با آژانس تصویب خواهد شد.پولیتیکو میگوید این دیپلمات ارشد که اطلاعات دقیقی از پرونده هستهای دارد، گفت، «احتمال دارد» مقامات شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته آینده در وین به عدم همکاری ایران با تصویب قطعنامهای انتقادی از رفتار تهران پاسخ دهند.این دیپلمات اضافه کرد: «زمان زیادی بدون هیچ پیشرفتی سپری شده است. چه کار دیگری میتواند انجام شود؟»
این دیپلمات ارشد با این حال تاکید کرده است تاکنون به طور رسمی تصمیمی درباره صدور این قطعنامه اتخاذ نشده است و متن پیش نویسی هنوز تهیه نشده است.یک دیپلمات اروپایی نیز در گفتوگو با پولیتیکو تایید کرد که تصویب قطعنامه در شورای احکام محتملترین سناریو است.
شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ۱۸ خرداد با اکثریت آراء قطعنامهای علیه ایران به تصویب رساند که در آن از عدم همکاری تهران با این نهاد انتقاد شده بود.ایران متهم است که به سوالات آژانس در مورد ذرات اورانیوم یافت شده در سه مکان هستهای اعلامنشده خود پاسخ نداده است.
بازرسان آژانس تاکنون سه محل «مشکوک» را در ایران شناسایی کردهاند که یک مورد آن در مریوان، یک مورد در تورقوزآباد در حومه تهران، و یک مورد نیز در ورامین است که این دو سایت اخیر «در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا با هدف از بین بردن رد اورانیوم تخریب شدهاند».
ایران اسفند پارسال توافق کرده بود که در یک بازه زمانی سهماهه به سوالات آژانس درباره منشاء اورانیوم در سایتهای اعلام نشده خود پاسخ شفاف بدهد، ولی گزارش جدید آژانس نشان میدهد که ایران به تعهد خود عمل نکرده است.
افزایش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی تهران
آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید نهتنها هیچ پیشرفتی در مذاکرات با تهران بر سر منشاء ذرات اورانیوم یافتشده در سه سایت اعلام نشده صورت نگرفته، بلکه شواهد حاکی است ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی ایران در هفتههای گذشته افزایش هم یافته است.
این سازمان در گزارش خود همچنین از تهران به دلیل ادامه سیاست ممانعت از دسترسی بازرسان آژانس یا نظارت بر سایتهای هستهای ایران انتقاد کرد و افزود که مقامهای بلندپایه آژانس تا پیش از پایان نوامبر (ظرف سه هفته آینده) یک بازدید فنی دیگر از ایران انجام خواهند داد.در تازهترین گزارش سهماهه آژانس آمده است که کل ذخایر اورانیوم غنیشده ایران اگرچه با کاهشی ۲۶۷ کیلوگرمی تا ۳۰ مهر امسال به حدود سه تُن و ۶۷۴ کیلوگرم رسیده، اما حجم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصد ایران نزدیکبه ۶۲.۳ کیلوگرم برآورده شده است که این رقم نسبت به آخرین گزارش آژانس در ماه سپتامبر از رشدی ۶.۷ کیلوگرمی حکایت دارد.غنیسازی اورانیوم با غلظت ۶۰ درصد، گام کوتاه و فنی در مسیر غنیسازی ۹۰ درصدی برای دستیابی به بمب هستهای است. کارشناسان منع گسترش تسلیحات هستهای در ماههای اخیر هشدار دادهاند که ایران اکنون اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی کافی برای افزایش غلظت و تبدیل به سوخت حداقل یک بمب هستهای را دارد.
آژانس در عین حال گفته است به دلیل محدودیتهایی که تهران در دو سال گذشته بر بازرسان سازمان ملل اعمال کرد و همچنین حذف تجهیزات و دوربینهای نظارتی آژانس در سایتهای ایران، قادر به راستیآزمایی اندازه دقیق ذخایر اورانیوم غنیشده ایران نیست.دیدبان هستهای سازمان ملل، ایران را تحت فشار قرار داده است تا پاسخهایی درباره رد ذرات اورانیوم در سه سایت اعلامنشده بدهد؛ موضوعی که ماه ژوئن منجر به تصویب قطعنامه انتقادی علیه ایران در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی شد.