افغانستان در تب و تاب انتخابات فردا

بر اساس گزارش کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، تاکنون ۳۸۰۱۰۸۴ تن برای رأی دادن در انتخابات ثبت نام کرده‌اند. مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان گفته‌اند که ۳۲۵ هزار تن بر روند رأی‌گیری و شمارش آرا در انتخابات روز شنبه در این کشور نظارت خواهند کرد. ناظران انتخابات افغانستان نیز شامل ۶۷ نهاد داخلی، ۱۶ نهاد بین‌المللی، ۷۱ رسانه داخلی، ۴۵ رسانه بین‌المللی، ۳۱ حزب سیاسی، نمایندگان ۷ نامزد ریاست جمهوری و نمایندگان ۲۰۲۸ نامزد شورای ولایتی است. دوره دوماهه کارزارهای انتخاباتی در این کشور ۴۸ ساعت پیش از آغاز رأی‌گیری به پایان رسیده است.

گزارش‌های منتشر شده در چند روز اخیر حاکی از حضور گسترده و انتظار طولانی مردم برای گرفتن کارت رأی‌دهی در مراکز ثبت نام رای‌دهندگان در چند ولایت افغانستان بود. به گزارش بی.بی.سی، قرار است رأی‌گیری در ۶۴۲۳ مرکز در سراسر افغانستان برگزار شود اما گفته شده که ۷۴۸ مرکز نیز به دلایل امنیتی در روز انتخابات بسته خواهند ماند. در روزهای اخیر نگرانی‌های نیز از سوی برخی از ناظران و تیم‌های انتخاباتی در مورد احتمال تقلب در انتخابات مطرح شده بود اما رئیس کمیسیون انتخابات افغانستان گفت که تمام توان و امکانات خود را برای جلوگیری از بروز تقلب در روند انتخابات و شمارش آرا به کار خواهد برد. 

این سومین انتخابات ریاست‌جمهوری است که از زمان سقوط طالبان تاکنون در این کشور برگزار می‌شود. قانون اساسی افغانستان حامد کرزای را از این که برای سومین بار شخص اول افغانستان شود، منع می‌کند اما کرزای به طور واضح اعلام کرده که نمی‌خواهد به طور کامل خط مقدم سیاست افغانستان را ترک کند و بازنشسته شود. یورو نیوز گزارش داد، در میان سه نامزد اصلی این انتخابات، زلمای رسول، وزیر خارجه پیشین، نزدیک‌ترین کاندید به حامد کرزای است وعبدالقیوم کرزای، برادر رییس‌جمهوری افغانستان که او هم نامزد بود، به نفع رسول کناره‌گیری کرده است. گرچه رسول در نظرسنجی‌ها عقب‌تر از دیگر نامزدها بوده است اما نفوذ حامد کرزای ممکن است باعث شود در نهایت او بتواند از دو نامزد اصلی دیگر یعنی اشرف غنی احمد‌زی، مبتکر آنچه «افغانی‌سازی امنیت» نام گرفته و عبدالله عبدالله، وزیر خارجه پیشین پیشی بگیرد.

به احتمال زیاد هیچ کدام از نامزدها نمی‌توانند بیش از 50 درصد آرا را کسب کنند زیرا تفاوت‌های قومی در افغانستان بسیار زیاد است و به همین دلیل انتظار می‌رود انتخابات به دور دوم کشیده شود. در این انتخابات که نتیجه آن به دلیل روند طولانی شمارش آرا در ماه مه منتشر خواهد شد، برقراری امنیت یکی از دغدغه های دولت است. از چند روز گذشته تدابیر ویژه امنیتی در پایتخت و دیگر ولایت‌های افغانستان اتخاذ شده و به گفته مقام‌های امنیتی همه نیروهای زمینی و هوایی در حالت آماده‌باش هستند تا انتخابات ریاست‌جمهوری و شورای های ولایتی در امنیت برگزار شود.

در این انتخابات هشت نامزد به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.

زلمای رسول

 زلمای رسول که از سال۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳ وزیر امور خارجه افغانستان بوده، پشتون و مربوط به قبیله محمدزایی است و در دوران ریاست‌جمهوری حامد کرزای از افراد نزدیک به او بوده و در بیشتر سفرهای مهم، وی را همراهی کرده است. احمد ضیا مسعود، برادر احمد شاه مسعود و حبیبه سرابی، معاونان اول و دوم رسول در این انتخابات هستند. وی گفته است: به دنبال افغانستانی آرام هستم که شبیه دیگر کشورهای جهان باشد. مردم رنج دیده افغانستان باید زندگی توام با عزت داشته باشند.

 زلمای رسول 71 سال دارد و در دولت حامد کرزای، وزیر امورخارجه بوده است. حامد کرزای به نوعی دوست مشترک عبدالله عبدالله و زلمای رسول است. با آن که حامد کرزای به صورت علنی از هیچ یک از این دو حمایت نکرده است، سی.ان.ان گزارش داده که بر اساس گفته‌ها کرزای طرفدار زلمای رسول است. زلمای رسول معتقد است می‌توان روابط تیره شده آمریکا و افغانستان را ترمیم کرد.

 اشرف غنی احمدزی

 اشرف غنی احمدزی، پشتون و متولد ولایت لوگر در جنوب کابل است. او برای دو سال وزیر مالیه در دولت کرزای بود و در دومین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان با حامد کرزای به رقابت پرداخت که رأی چندانی به دست نیاورد. احمدزی که از منتقدان دولت کرزای محسوب می شود، او را به ضعف مدیریت متهم کرده است. عبدالرشید دوستم و سرور دانش، معاونان اول و دوم احمدزی در این انتخابات هستند. احمدزی پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۳ به کابینه حکومت منتخب راه نیافت و به ریاست دانشگاه کابل منصوب شد. او پس از دو سال کار از این مقام کناره گرفت و به یکی از منتقدان حکومت کرزای بدل شد.

 عبدالله عبدالله

عبدالله عبدالله از پدری پشتون و مادری تاجیک، وزیر خارجه سابق در دولت انتقالی در دومین انتخابات ریاست جمهوری به صف مخالفان سیاسی حامد کرزای پیوست و با تشکیل ائتلافی موسوم به «تغییر و امید» رقیب اصلی کرزای شد. محمد خان و محمد محقق، معاونان اول و دوم عبدالله در این انتخابات هستند. وی از مهره‌های مطرح مجاهدین افغان در مقابل اقدامات اتحاد جماهیر شوروی سابق در افغانستان در دهه 1980 است. عبدالله عبدالله محرم اسرار و پزشک شخصی احمد شاه مسعود بود که مردم افغانستان او را قهرمان اسطوره‌ای کشورشان می‌دانند. احمد شاه مسعود دو روز پیش از وقوع حوادث یازده سپتامبر به دست طالبان ترور شد.

عبدالله معتقد است حامد کرزای فرصتی طلایی را برای پیش بردن افغانستان از دست داد و چالش‌های پیش روی کشور بسیار بزرگ است. اصلاحات و همگرایی شعار اصلی تیم عبدالله است. در این انتخابات حزب اسلامی به رهبری عبدالهادی ارغنده‎وال، حزب وحدت اسلامی مردم، یک بخش عمده حزب جمعیت اسلامی و چند نهاد و برخی از شخصیت‌های پرنفوذ سیاسی از آقای عبدالله حمایت می‎کنند. عبدالله نامزد مورد حمایت جمعیت اسلامی افغانستان معرفی شده است. عبدالله عبدالله فرزند غلام محی‌الدین خان زمریانی و متولد ١٣٣٨ در کابل است. پدر وی سناتور انتصابی ولایت قندهار در دور اخیر شورای ملی در زمان حکومت قبلی در افغانستان بود.

 محمدداوود سلطان‌زوی

فرید احمد فضلی و کاظمیه محقق معاونان اول و دوم او هستند. او در دور قبلی مجلس نمایندگان افغانستان با عنوان نماینده ولایت غزنی به این مجلس راه یافت و در سمت رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نمایندگان کار کرد اما پس از آن که نتوانست وارد مجلس دوم شود، گردانندگی یک برنامه بحث به نام "داوود سلطان‌زوی" را در تلویزیون خصوصی طلوع بر عهده گرفت. سلطان‌زوی در سال‌های اخیر با عنوان صاحب‌نظر، حضور پررنگی در رسانه‌های داخلی و بین‌المللی داشته است. 

قطب‎الدین هلال 

عنایت الله عنایت و محمدعلی نبی‌زاده، معاونان اول و دوم هلال در انتخابات ریاست‌جمهوری هستند. او در بخش‌های نظامی و مهندسی ساختمانی درس خوانده و مدتی را در وزارت دفاع افغانستان کار کرده است.

گل آغا شیرزی

سیدحسین عالمی بلخی و محمدهاشم زارع، معاونان اول و دوم شیرزی در انتخابات ریاست جمهوری هستند. شیرزی در سال ۲۰۰۴ به عنوان والی ننگرهار در شرق افغانستان تعیین شد. او در این سمت فعالیت زیادی در عرصه بازسازی ولایت ننگرهار از خود نشان داد. این فعالیت‌ها در حدی بود که آقای شیرزی به "بولدوزر" معروف شد.  

عبدالرب رسول سیاف 

وی اسماعیل خان و عبدالوهاب عرفان، از شخصیت‌های سابق جهادی را با عنوان معاونان اول و دوم خود برگزیده است. به دنبال سقوط طالبان سیاف به کابل برگشت و در نقش‌های گوناگونی در ایجاد ساختارهای جدید قدرت در این کشور نقش بازی کرد. او در لویه جرگه اضطراری و قانون اساسی شرکت کرد و بعداً هم با عنوان نماینده مردم کابل به پارلمان افغانستان راه یافت. در حال حاضر سیاف یک دانشگاه خصوصی به نام " دعوت" در کابل ایجاد کرده است.  

هدایت امین ارسلا 

خداداد، وزیر پیشین مبارزه با مواد مخدر افغانستان و صفیه صدیقی، عضو سابق مجلس نمایندگان، معاونان اول و دوم آقای ارسلا هستند. او در دوران ریاست جمهوری حامد کرزای در دولت‌های موقت و انتقالی افغانستان عضویت داشت. در دور قبلی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در جایگاه نامزد انتخابات ریاست جمهوری این کشور با حامد کرزای رقابت کرد ولی با کسب کمتر از سه هزار رأی در ردیف سی‌ام قرار گرفت.