گروه بین الملل: یک استاد ژئوپلیتیک دانشگاه، وحدت داخلی و رسیدن به توافق هستهای را در حل حداقل ۵۰ درصد مشکلات گردنکشی امثال علیاف موثر دانست
عبدالرضا فرجیراد در گفتگو با ایسنا در تحلیلی درباره برگزاری رزمایش مشترک جمهوری آذربایجان و ترکیه اظهار کرد: از زمانی که جنگ آذربایجان و ارمنستان شروع شد، این جنگ نیمه تمام ماند یعنی اینکه آذربایجانیها با کمک اسرائیل و ترکیه تلاش کردند نه تنها قره باغ را بگیرند، بلکه خاکهایی را که در اختیار ارمنستان بود، به دست آورند. البته موفقیتهایی نیز داشتند.
وی تصریح کرد: با ورود روسیه به این مساله و ایجاد آتش بس، آنها به دنبال ایجاد تونل زنگزور بر آمدند که در این موضوع ایران مخالفت کرد؛ بنابراین علی اف احساس کرد که کارش نا تمام مانده و علت این ناتمامی مسکو و ایران بودند پس از آن بود که شروع به حمله به مسکو و تهران کرد، طبیعتا نمیتوانست در رابطه با مسکو تندروی کند، اما در رابطه با ایران این تندروی را شروع کرد و حرکات زیگزاگی و بازیهایی را طراحی کرد و یا اخبار دروغی را منتشر کرد که ما نمیخواهیم تونل ایجاد کنیم به دنبال این هستیم که از طریق نخجوان به ارمنستان متصل شویم.
از همان زمان مشخص بود بازی در میآورند تا در این بازی کار خودشان را انجام دهند، نهایتا مانوری که در شهریور ماه ایران انجام داد، علی اف را عصبانی کرد و او احساس کرد با مانوری که انجام شده در واقع امکان عملیاتی شدن تونل زنگزور در مقطع فعلی وجود ندارد.
سفیر پیشین ایران در نروژ افزود: بعد از این قضایا، شخص الهام علی اف احساس کرد شاید بتواند از حوادث اخیر ایران سوء استفاده کند و نظرات خودش را که قبلا به نحو دیگری بیان میکرد در شرایط فعلی با تندی و الفاظ تجزیه طلبانه و قومی مطرح کرد و این اظهارات به صورت ممتد ادامه داد. از طرفی ایران سعی کرد مدارا کند و اجازه ندهد روابط بین دو کشور از این تندتر شود،، اما علی اف علاوه بر بیان الفاظ تند با هماهنگی ترکیه مانوری را در مقابل مانور ایران انجام داد و همان پلی را که ایران بر روی رود ارس زد، آنها نیز همان پل موقتی که در زمان جنگی استفاده میشود را اجرایی و شبیه سازی کردند؛ بنابراین به نوعی شاخ و شانه کشیدن برای ایران را از خود نشان داد.
این استاد ژئوپلیتیک دانشگاه خاطرنشان کرد: ترکیه از نظر سیاسی به دنبال منافع خودش است و طبیعتا آذربایجان نیز کشور ثروتمندی است در زمان فعلی قیمت نفت بالاست و فروش نفت خوب است، میتواند یک گذرگاه نفتی مطلوب باشد. در نتیجه ترکیه هیچ وقت آذربایجان را به خاطر منافع مادی رها نمیکند ضمن اینکه همکاریهایی با یکدیگر دارند که منافع مادی داشته و هزینه هایش را دریافت میکند.
وی درباره این که آیا آذربایجان به دنبال این است که ایران وادار کند تا واکنشی غیر از گفتگوهای سیاسی داشته باشد، گفت: عواملی باعث شده تا علیاف چنین اظهاراتی را داشته باشد؛ بنابراین ما باید ابتدا تفاهم داخلی داشته و از طرف دیگر توافق هستهای را به انجام برسانیم تا از طریق حداقل ۵۰ درصد مشکلات کم شود و گردن کشی امثال علی اف کاهش یابد.
این دیپلمات پیشین همچنین اظهار کرد: از سوی دیگر در مساله اوکراین که غرب مدعی است ایران به روسیه کمک میکند باید این موضوع شفاف حل و فصل شود، در واقع همه این موضوعات باعث شده تا غربیها نسبت به ما موضع بگیرند و کشورهای همسایه نیز سوء استفاده کنند حتی طالبان هم به امارات سفر داشته اند و سوء استفاده میکنند؛ لذا باید این مشکلات را حل کنیم بعد ببینیم حرف علی اف چیست، اگر زبان درازی زیادی میکند طبیعتا باید سر جایش بنشیند و درک کند که جغرافیای محدود دارد.