گروه سلامت:تهوع و استفراغ بیماری محسوب نمیشوند، بلکه نشانه وجود بسیاری از شرایط مختلف در بدن هستند. مانند عفونت، مسمومیت غذایی، بیماری حرکتی، پرخوری، انسداد روده، ضربه یا آسیب مغزی، آپاندیسیت و میگرن.به گزارش رویداد۲۴ ،حالت تهوع نشانه وقوع شرایط مختلفی در بدن است. از جمله این نشانهها میتوان به بارداری اولیه در بانوان، ضربه مغزی و آنفولانزای معده اشاره کرد. برخی از این علائم هم در بزرگسالان و هم در کودکان اتفاق میافتد.در عین حال راههای زیادی برای از بین بردن این مشکل وجود دارد که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت. خوردن نوشیدنیهای سرد و غذاهای سبک و ملایم میتواند به بهبود این شرایط کمک کند.
تهوع و استفراغ بیماری محسوب نمیشوند، بلکه نشانه وجود بسیاری از شرایط مختلف در بدن هستند. مانند عفونت، مسمومیت غذایی، بیماری حرکتی، پرخوری، انسداد روده، ضربه یا آسیب مغزی، آپاندیسیت و میگرن.
تهوع گاهی اوقات میتواند علائم بیماریهای جدیتری مانند حملات قلبی، اختلالات کلیوی یا کبدی، اختلالات سیستم عصبی مرکزی، تومورهای مغزی و برخی از انواع سرطان باشد.
تفاوت بین این دو حالت
حالت تهوع ناراحتی معده را نشان میدهد که اغلب میل به استفراغ را در بدن فرد ایجاد میکند، اما همیشه منجر به استفراغ نمیشود. استفراغ به تخلیه اجباری یا غیر ارادی محتویات معده از طریق دهان اطلاق میشود.
برخی از محرکهایی که احتمال دارد منجر به این عارضه شوند، میتواند ناشی از وضعیت معده و روده (عفونت، آسیب، و تحریک غذا)، گوش داخلی (سرگیجه و بیماری حرکتی) و مغز (آسیب به سر، عفونتهای مغزی، تومورها و سردردهای میگرنی) باشد.
چه کسانی بیشتر در معرض تهوع هستند؟
هم کودکان و هم بزرگسالان احتمال دارد حالت تهوع و استفراغ را تجربه کنند. خطر آن در افرادی که تحت درمانهای سرطان مانند پرتودرمانی یا شیمی درمانی هستند، بیشتر خواهد بود. زنان باردار در سه ماهه اول بارداری خود نیز احتمالا این عارضه را تجربه خواهند کرد.تخمین زده میشود که 50 تا 90 درصد زنان باردار این حالت را دارند، در حالی که در 25 تا 55 درصد استفراغ رخ میدهد.
علل احتمالی
علل تهوع و استفراغ کاملا مشابه هستند. بسیاری از عوامل میتوانند در ایجاد حالت تهوع موثر باشند. برخی از علل رایج عبارتند از:
دریازدگی و سایر بیماریهای حرکتی
اوایل بارداری
درد شدید
قرار گرفتن در معرض سموم شیمیایی
استرس عاطفی (ترس)
بیماری کیسه صفرا
مسمومیت غذایی
سوء هاضمه
ویروسهای مختلف
بوها یا بوهای خاص
برای کنترل یا تسکین تهوع چه باید کرد؟
برای کنترل یا تسکین حالت تهوع روشهای مختلفی وجود دارد. با این حال، اگر این تکنیکها باعث کاهش بیحالی نمیشود، ضرورت دارد با دکتر داخلی خود صحبت کنید.از طریق لینک های زیر می توانید از بهترین دکترهای متخصص و فوق تخصص داخلی در شهر های ایران اینترنتی نوبت مطب دریافت کنید:هنگام تلاش برای کنترل این حالت موارد زیر را مدنظر داشته باشید:
نوشیدنیهای سرد بنوشید.
غذاهای ملایم و سبک میل کنید.
غذاهای سرخ شده، چرب یا شیرین را مصرف نکنید.
آهسته غذا بخورید و وعدههای غذایی کوچکتر بخورید.
هرگز غذای سرد و گرم را همراه با هم میل نکنید.
نوشیدنیها را به آرامی بنوشید.
بلافاصله بعد از غذا فعالیت شدید نداشته باشید.
بلافاصله بعد از غذا مسواک نزنید.
غذاها را از همه گروههای غذایی انتخاب کنید تا تغذیه کافی داشته باشید.
چگونه میتوان از حالت تهوع جلوگیری کرد؟
میتوانید به روشهای زیر از بروز این مشکل جلوگیری کنید:
خوردن وعدههای غذایی کم حجم در طول روز به جای سه وعده غذایی بزرگ
آهسته غذا خوردن
پرهیز از غذاهای سخت هضم
مصرف غذای سرد به منظور پیشگیری از تهوع به دلیل بوی غذاهای گرم
تاثیر استراحت در درمان این عارضه
استراحت بعد از غذا خوردن و بالا نگه داشتن سر بالاتر از پاها به میزان قابل توجهی به کاهش این حالت کمک میکند.اگر صبح که از خواب بیدار میشوید حالت تهوع دارید، قبل از بلند شدن از رختخواب مقداری کراکر بخورید یا قبل از رفتن به رختخواب یک میان وعده با پروتئین بالا (گوشت بدون چربی یا پنیر) بخورید.بین وعدههای غذایی مایعات بنوشید و حداقل شش تا هشت لیوان 8 آب در روز میل کنید تا از کمآبی بدن شما جلوگیری کند. سعی کنید در شرایطی که احساس تهوع کمتری دارید، غذا میل کنید.
هنگام احساس تهوع چگونه از استفراغ جلوگیری کنید؟
با مصرف مقدار کمی مایعات شفاف و شیرین مانند آب میوه (به استثنای پرتقال و گریپ فروت به دلیل بالا بودن مقدار حالت اسیدی آنها) و بستنی میتوان از استفراغ جلوگیری کرد.نوشیدنیهایی که در آنها قند وجود دارد، تاثیر بهتری در آرام کردن معده نسبت به سایر مایعات دارند. استراحت در حالت نشسته یا دراز کشیده برای شما بهتر خواهد بود. فعالیت ممکن است این عارضه را بدتر کند و منجر به استفراغ شود.
برای کودکان، سرفههای مداوم و تب را با داروهای بدون نسخه کنترل کنید. برای درمان بیماری حرکت در ماشین، کودک خود را طوری بنشانید که رو به شیشه جلو باشد (مشاهده حرکت سریع از شیشههای کناری میتواند این حالت را تشدید کند.اجازه مصرف بیش از حد تنقلات را به کودکان ندهید و همچنین اجازه ندهید تنقلات شیرین را با نوشابه معمولی بخورند. از سوی دیگر کودکان نباید همزمان با غذا خوردن بازی کنند. از آنها بخواهید در زمان میان وعده کمی استراحت کنند.
چه زمانی باید از دکتر داخلی کمک بگیریم ؟
هنگامی که این عارضه مدت کوتاهی پس از غذا ظاهر میشود، احتمالا نشاندهنده یک اختلال روانی یا زخم معده خواهد بود. تهوع یا استفراغ یک تا هشت ساعت بعد از غذا امکان دارد نشان دهنده مسمومیت غذایی باشد. بیماریهای ناشی از غذا، احتمالا علائم طولانیتری در بدن ایجاد کنند.فردی که این حالت را دارد، در صورتی حالت وی بیش از یک هفته طول بکشد و احتمال بارداری وجود داشته باشد، باید با متخصص داخلی مشورت کند. استفراغ معمولا در عرض 6 تا 24 ساعت کاهش مییابد و ممکن است در خانه درمان شود.اگر درمان خانگی موثر نیست، کم آبی بدن وجود دارد یا آسیب شناخته شدهای مانند آسیب سر یا عفونت باعث استفراغ شده، باید به دکتر متخصص داخلی مراجعه کنید.
در موارد زیر نوزاد یا کودک زیر شش سال یا بالای شش سال خود را نزد متخصص داخلی ببرید:
استفراغ بیش از چند ساعت طول میکشد
اسهال نیز در بدن کودک وجود دارد
علائم کم آبی ظاهر میشود
تب بالا داشته باشد
کودک به مدت بیش از شش ساعت ادرار نکرده باشد
در بزرگسالان نیز اگر استفراغ بیش از یک روز ادامه پیدا کرد یا اگر اسهال بیش از 24 ساعت طول کشید و علائم کم آبی متوسط وجود داشت، باید با دکتر داخلی مشورت شود.در صورت بروز علائم و نشانههای زیر نیز فورا به متخصص داخلی مراجعه کنید:
خون در استفراغ
سردرد شدید یا سفتی گردن
بی حالی
گیجی
کاهش هوشیاری
درد شدید شکم
استفراغ همراه با تب بالا
استفراغ و اسهال توامان
تنفس سریع یا نبض
کلام آخر
حالت تهوع و استفراغ مداوم همراه با اسهال میتواند منجر به کم آبی بدن شود. ممکن است برای کودکان یا هر کسی که کم آبی شدید دارد، استفاده از یک شیوه درمانی تهاجمیتر لازم باشد.