گروه سلامت:در دهههای گذشته، مطالعات بیشماری در مورد شادی بهعنوان موضوع نسبتا جدیدی که در بدو پیدایش علم مورد توجه کافی قرار نگرفته بود، انجام شده است.برخی مطالعات بهطور خاص، تأثیر شخصیت افراد را بر سطح شادی آنها بررسی کردند و بسیاری از آنها بر پنج ویژگی مهمی که مشخص شده تأثیر قابلتوجهی بر شخصیت دارند تکیه داشتند. درحالحاضر با توجه به دادههای بهدستآمده محققان میدانند که چه نوع افرادی همیشه شادتر از دیگران خواهند بود.
در مطالعهای که سال ۹۹ در استرالیا انجام شد و در مطالعات بسیار دیگری که قبل از آن انجام شده بود، مشخص شد افرادی که ویژگیهای شخصیتی خاصی شامل برونگرایی، وظیفهشناسی، نگرش باز، بشاشبودن و ثباتعاطفی دارند در بیشتر موارد شادتر از دیگران هستند.
دکتر مانن ون اسپینگن، مدرس ارشد دانشگاه تیلبورگ هلند و از پژوهشگران مطالعه اخیر، بر اهمیت ویژگیهای خاص برای حفظ رضایت در زندگی اجتماعی و کاری در طول بزرگسالی تأکید میکند. برای بهدستآوردن درک بهتر از ارتباط بین ویژگیهای شخصیتی و تغییر سطح رضایت از زندگی با افزایش سن، گروهی از محققان برای مقایسه بین دادههای جمعآوریشده، مطالعاتی روی ۹۱۱۰ فرد هلندی انجام دادند. این افراد ۱۶ تا ۹۵ساله در یک دوره ۱۱ساله از نظر رضایت از جنبههای مختلف زندگی ازجمله روابط و شغل و همچنین پنج ویژگی شخصیتی ذکرشده مورد بررسی قرار گرفتند. این مطالعه نشان داد که بین شخصیت افراد و میزان رضایت آنها از زندگی، صرفنظر از سن، ارتباط قطعی وجود دارد و شخصیت مهمترین عامل در دستیابی به سطوح بالای شادکامی است.
مهمترین ویژگی شخصیتی برای شاد بودن چیست؟
دکتر فون اسپینگن میگوید ثبات عاطفی ویژگی مهمی است که میتواند به افراد کمک کند جهان را مثبتتر ببینند و همینطور از عوامل کلیدی است که بر شادی تأثیر میگذارد.دکتر جانل اس. پایپر، روانشناس بالینی و مدرس ارشد روانشناسی در دانشگاه ریچموند در ویرجینیای آمریکا توضیح میدهد که این ویژگی ارتباط نزدیکی با توانایی مدیریت استرس، کنترل احساسات و سازگاری با تغییرات و چالشها دارد. براساس تحقیقات، ویژگیهای مختلف شخصیت تأثیرات متفاوتی بر بخشهای مختلف زندگی دارند.
برای مثال، وظیفهشناسی ارتباط نزدیکتری با رضایتشغلی دارد، درحالیکه برونگرایی بیشتر با رضایت اجتماعی مرتبط است. افزونبراین، افرادی که با افزایش سن در هر پنج ویژگی اساسی امتیاز بیشتری کسب کردند، سطوح بالاتری از رضایت از زندگی را تجربه کردند و این یعنی که شخصیت ما میتواند در طول زمان تغییر کند.
به گفته دکتر دیوید اشپیگل، رئیس دانشکده روانپزشکی و علومرفتاری دانشگاه استنفورد، باز بودن ذهن بارزترین ویژگیای است که با افزایش سن افراد تغییر میکند و افرادی که ذهن بازتری دارند از تمایل بیشتری به خلاقیت و کنجکاوی برخوردارند. این افراد بیشتر از فرصتهای تازه استقبال میکنند. یکبار دیگر به ویژگی ثباتعاطفی برمیگردیم؛ مشخص شده است که این ویژگی با افزایش سن احساس رضایت شغلی را تقویت میکند و محققان حدس میزنند دلیلش این باشد که افراد بالغتر حاضرند از مشاغلی که رضایت آنها را برآورده نمیکند کنارهگیری کنند و بهدنبال موقعیتهای جدید و چالشبرانگیزتر باشند.
آیا میتوان شخصیت خود را تغییر داد و شادتر بود؟
به گفته دکتر پایپر، ویژگیهای شخصیتی ما با وجود آنکه بهطورکلی ثابت هستند اما میتوانند در طول زمان تغییر کنند. این امر بهویژه در پسران نوجوان مشهود است که با افزایش سن از نظر عاطفی ثبات بیشتری پیدا میکنند و در نتیجه رضایت از زندگی در آنها افزایش مییابد. رفتار، منش و احساسات ما بهشدت تحت تأثیر محیط و تجربیات زندگیمان قرار دارد که بر سطح رضایت کلی ما از زندگی تأثیر میگذارد.
دکتر فوناسپینگن ادعا میکند که تحقیقات قبلی از این ایده که افراد توانایی تغییر شخصیت خود را دارند حمایت میکنند. او معتقد است افراد میتوانند با پرورش و تقویت ویژگیهایی مانند کنجکاوی، گذراندن زمان بیشتر در فضای باز و مسئولیتپذیری، بهطورکلی شادی را در خود افزایش دهند. بعلاوه، شناسایی ویژگیهای شخصیتی خود و شرکت در فعالیتهایی که با این ویژگیها هماهنگ است و آنها را تقویت میکند، مهم است. با افزایش سن، شخصیت ما میتواند در جهت مثبت یا منفی تکامل یابد. نکته مهم شناسایی ویژگیهای شخصیتیای است که نیاز به تقویت دارند و درگیر شدن در فعالیتهایی که میتوانند این ویژگیها را توسعه دهند. همچنین میتوان بر تقویت ویژگیهای شخصیتی که قبلا به شادی آنها کمک میکرده است هم تمرکز کرد.