چند روز پیش، وب سایت انگلیسی زبان "مارک نیوز" یادداشتی با عنوان "میراث شوم آمریکا در عراق" و به قلم "جان تیرمن" مدیر اجرایی مرکز مطالعات بین الملل در دانشگاه MIT منتشر کرد. نویسنده در این یادداشت به عواقب محیط زیستی و بیولوژیک جنگ افروزی آمریکا در کشور عراق پرداخته و چند و چون آن را بررسی کرده است (لینک:
+). پس از آن، پایگاه اینترنتی باشگاه خبرنگاران جوان اقدام به ترجمه و بازنشر این یادداشت کرده است. البته این سایت، یادداشت را به نقل از سایت خبری "قبرس میل" منتشر کرده است (لینک:
+).
بررسی ترجمه ارائه شده در سایت باشگاه خبرنگاران جوان و مقایسه آن با متن اصلی در سایت مارک نیوز، تفاوتهاي فاحش و حیرت انگیزی را نمایان ميکند. علاوه بر اشتباهات چشم گیر فنی در جریان ترجمه، مترجم (و یا سردبیر بخش مربوطه) این ارگان رسانهاي در مواردی علنا به جعل محتوا دست زده، هرجا که حوصله نکرده از سروته متن اصلی زده و هرجا که احساس وظیفه کرده، به طور دلبخواه جملاتی از خویش لابه لای متن اصلی گنجانده است. آنچنان که اگر متن ترجمه را به نویسنده اصلی نشان دهند، چه بسا قادر به تشخیص آن نباشد. ممکن است این خطا را در ابتدا بتوان ناشی از سطح پایین دانش زبانی تلقی کرد، اما افزودن خودسرانه محتوا را نميتوان چیزی جز یک تلاش غیر اخلاقی بر مبنای اهداف ایدئولوژیک دانست. اتفاقی که نه تنها در تباین با اصول حرفهاي روزنامه نگاری است، بلکه در تضاد صد درصد با اخلاقیات دینی و اسلامی قرار دارد.
البته هدف از این بررسی، بیاعتبار کردن کلیه اخبار منتشره در یک رسانه نیست. بلکه در وهله اول تذکر عمومی به رسانههایی است که از منابع عمومی بیت المال تامین ميشوند و وظیفهاي صدچندان در حفظ صداقت شغلی بر عهده شان است، و در وهله دوم، فراخوانی خطاب به مخاطبان رسانهها برای دقت و هوشیاری بیشتر. این ترجمه مشعشع در بسیاری از دیگر سایتهاي خبری فارسی زبان هم بازنشر شده است.
پایگاه خبری شفقنا دیگر از سایتهاي خبری فارسیزبان است که همان یادداشت را با ترجمهاي نسبتا دقیق و کامل منتشر کرده است (لینک:
+). در چند پاراگراف بعدی، به مقایسه ترجمه ارائه شده در شفقنا با ترجمه ارائه شده در باشگاه خبرنگاران جوان ميپردازیم و قضاوت را به عهده مخاطبان مي گذاریم:
----
(پاراگراف سبزرنگ مربوط به سایت شفقنا و پاراگراف قرمزرنگ مربوط به سایت باشگاه خبرنگاران است)
1: جنگ عراق اکنون یازده ساله است، و کماکان در حال دریدن این کشور است، البته دیگر بدون کمک نظامیان آمریکایی. در فاصله سالهاي 2003 و 2011، بین 500هزار تا 700هزار نفر جان خود را از دست داده اند. آمار ماهانه ی تلفات انسانی همچنان مثل سال 2008 بالا است. عراق کشوری از هم گسسته است که با خود مشغول جنگ است. جنگجویان از سوریه به آن سرازیر ميشوند، و بر اثر بیست سال جنگ (که از عملیات طوفان صحرا در 1991 آغاز شد) و تحریمهاي فلج کننده، دیگر از نظر اخلاقی و مادی نیرویی برایش باقی نمانده است.1: 11 سال از آغاز تجاوزی که ایالات متحده به عراق انجام داد ميگذرد اما هنوز هم تبعات این اقدام غیرقانونی و نامشروع دولت آمریکا بر شهرها ،خیابانها و زندگی روزانه مردم عراق دیده ميشود. حدفاصل سالهاي 2003 تا 2011 حدود 500 هزار تا 700 هزار شهروند بی گناه عراقی کشته شدند. تلفات غیرنظامیان از سال 2008 تاکنون از سالهای پیش نیز بیشتر شده است. 2: و این همه ماجرا نیست. اکنون به لطف تلاشهاي شجاعانه پژوهشگران، ميدانیم که از قرار معلوم مواد سمی محیط زیستی کشور را آلوده کرده اند، مواد سمی ای که نتیجه جنگی هستند که آمریکا به راه انداخت. مهماتی که ایالات متحده در عملیاتهاي "طوفان صحرا" و "آزادی عراقی" استفاده کرد آشکارا آسیب زا بود، و مثل میراث شوم مواد شیمیایی "مامور نارنجی" که در ویتنام به جای ماند، جنجال و انکار بر بحثها حکم فرماست.2: همانند ویتنام که ایالات متحده از عامل نارنجی علیه مردم آن استفاده کرد در عراق نیز اشعههاي رادیواکتیو در مناطقی از ین کشور دیده شده است. آثار این استعمالها علاوه بر اجساد قربانیان اکنون در بدن هزاران مبتلا به سرطان عراق و نیز نوزادان معلول الخلقهاي که از مادران عراقی بدنیا ميآیند ،مشاهده ميشود.
3: دو عامل شیمیایی هم اکنون موضوع بحث است. یکی "اورانیوم ضعیف شده" است که برای یکپارچه سازی گلوله و خمپاره و آسان سازی نفوذ آن در هدف استفاده مي شود. اورانیوم ضعیف شده نسبتا رادیواکتیو است و چنانچه تنفس شود آسیب زاست، اگرچه مقدار این خطر مشخص نیست و بسیاری از پژوهش ها، تاثیرات گسترده آن را نادیده گرفته اند. طبق مطالعات انجام شده، محتمل ترین تاثیر آن شیمیایی (و نه رادیولوژیک) است، و بر کلیهها اثر ميگذارد. دیگر فلزهای استفاده شده در مهمات ميتواند اثرات مشابه به جای بگذارد.3: چنین شواهدی از استفاده نیروهای آمریکایی از تسلیحات حاوی اورانیوم رقیق شده نیز حکایت دارد. این فلزات استفاده شده در تسلیحات مخصوص ایالات متحده اثراتی مشابه اورانیوم رقیق شده و گازهای شیمیایی دارد.
4: دومین مورد، "فسفر سفید" است که نیروهای آمریکایی به طور گسترده در فلوجه و احتمالا دیگر مناطق و به عنوان گلوله آتش زا استفاده ميکردند تا منطقه جنگی را روشن کنند. فسفر سفید ماده ی سرطان زای شناخته شدهاي است و موشکی که حاوی آن باشد قادر است به مدت 15 دقیقه دود سمی تولید کند. اسراییل هم در جنگ علیه غزه در سالهاي 2008 و 2009 به طول گسترده از فسفر سفید استفاده کرد.4: فسفرسفید نیز به مقدار فراوان در فلوجه عراق بکار برده شد. این ماده مهلک در عرض 15 دقیقه انسان را با دودهای سمی خود خفه کرده و جوارح را بطور کلی ميسوزاند . رائیل در سال 2008 و 2006 بطور متناوب از این گاز علیه مردم فلسطینی ساکن نوار غزه استفاده کرده است. 5: وضعیت این موارد در کنار دیگر مواد سمی، تا حد زیادی پس از جنگ نادیده گرفته شده است، جنگی که آمریکاییها تقریبا به طور کامل به فراموشی سپرده اند. اما پژوهشهاي مربوط به امراض مسری این احتمال را برجسته ساخته است که این عوامل شیمیایی، خصوصا در فلوجه و دیگر نقاطی که شاهد درگیری شدید بود، تلفات انسانی قابل توجهی بر جای گذشته است.5: این در حالی است که اگرچه فسفر سفید تنها در فلوجه استفاده شده اما بسیاری از شهرهای دیگر عراق را نیز آلوده کرده است. علت اصلی تعداد زیادی از بیماریهاي صعب العلاج یا لاعلاجی که اکنون مردم عراق به آن مبتلا ميشوند همین ماده شیمیایی و خطرناکی است که دستاورد تجاوز دولت آمریکا به خاک این کشور به بهانه اجرای آزادی و دموکراسی در آن است. 6: یکی از پژوهشهاي معتبری که توسط زیست شناسان مولکولی در سال 2010 انجام شد، حکایت از نرخ بالای بیماریهاي مادرزادی در بین ساکنان عراقی فلوجه دارد، و طبق این پژوهش، این نرخ در واقع "بالاترین نرخ آسیب ژنتیک است که در مطالعات جمعیتی تاکنون به دست آمده است." این نتیجهاي تکان دهنده است. پژوهش علمی دیگری نشان داد که "از سال 2003، نقص عضو مادرزادی به میزان 15درصد در زاد و ولد اهالی فلوجه افزایش یافته است. نارسایی قلبی مادرزادی بالاترین مورد مشاهده شده است، و پس از آن نارسایی لوله عصبی در جایگاه دوم قرار دارد."6
: بر اساس تازه ترین بررسیهاي زیست شناسان مولکولی و پزشکان متخصص بیش از نیمی از نوزادان ناقص الخلقه متولد شده در عراق آلوده به گازهای شیمیایی هستند. مچنین نوازادان متولد شده با نقایص عصبی و نارساییهاي قلبی در مناطقی که درگیریها و جنگ در آن بیشتر بوده بطور چشمگیری بیش از سایر مناطق است. 7: عاملی که بیشترین احتمال درباره اثرگذاری آن در این آسیبها ميرود، اورانیوم ضعیف شده است، اگرچه بسیاری از مجموعههاي مسئول در این زمینه، از جمله سازمان بهداشت جهانی، تاکید ميکنند که بر مبنای مطالعات انجام شده، اورانیوم ضعیف شده به تنهایی نميتواند زمینه ساز خطر بیماری مادرزادی باشد. تحقیق جامعی که توسط ائتلافی از فعالان مبارزه با استفاده از اورانیوم ضعیف شده انجام شد، این پاسخ را طرح کرد که پژوهشهاي مزبور به قدر کافی در مناطق جنگی انجام نشده است تا بتواند میزان تاثیرات قوی سلاح ها و محیط زیست را آشکار کند. این موضوع نیاز به پژوهش –مستقل- بسیار بیشتری دارد تا جواب قانع کنندهاي به دست دهد، چرا که هیچ نشانهاي مبنی بر عدم استفاده آمریکا از اورانیوم ضعیف شده و فسفر سفید در آینده به چشم نمیخورد. (هیچ کدام از این دو عامل به عنوان سلاح شیمیایی طبقه بندی نشده اند.) واکنش تکراری ارتش در بیشتر موارد مجرمانه، انکار است. قابل توجه است که مردم آمریکا و رهبران سیاسی شان هم تاثیرات جنگ عراق را منکر ميشوند. بسیار از نخبگان رسانههاي خبری تاکید دارند که تلفات جنگی بیش از 100هزار نفر نبوده است، و هیچ توجهی معطوف به میلیونها عراقی نیست که بر اثر جنگ مجبور به ترک خانه هایشان شده اند. اینکه این جامعه ی پرپر شده توجه اندکی بر ميانگیزد مایه تعجب نیست؛ جنگ عراق بلایی بود که همه ميخواهند فراموشش کنند.7: همه این موضوعات دارای اسناد و مدارک مستدل ميباشد با این حال مقامات نظامی ارتش آمریکا تمامی بخشهاي آن را انکار ميکنند. یچکسی نميتواند مرگ و میر بیش از 100 هزار شهروند غیرنظامی عراقی را در این سالها انکار کرده یا آوارگی میلیونها تن از آنان را نبیند اما سردمداران کاخ سفید از آن به عنوان تبعات طبیعی یک جنگ نام ميبرند.
(پاراگراف زیر در متن اصلی وجود ندارد و کاملا ساخته ذهن مترجم یا سردبیر باشگاه خبرنگاران جوان است:)هیلاری کلینتون ٰ،وزیر خارجه وقت آمریکا در پاسخ به این همه کشتار غیرنظامیان توسط ارتش آمریکا در عراق اینگونه اظهار ميکند که " این رنجها درد تولد نوزادی به نام آزادی در عراق است. " (!) نوزادی که هرگز توسط ایالات متحده در عراق متولد نشد بلکه تنها تبعات شوم و نکبت بار خود را بر جای گذاشت. 8: اما مادرانی که بچههاي ناقص الخلقه در بر دارند و نرخ بالای آسیبهاي نوزدای، بقایای شومی از میراثی است که ما به جای گذاشتیم. میراث قلدرمآبی همراه با بی تفاوتی، چیزی است که در همه جنگهاي "ما" اتفاق ميافتد. 8: این تنها مادران عراقی هستند که تا همیشه میراث شومی را که دولت آمریکا برای آنان در کشور بر جای گذاشت ،فراموش نخواهند کرد. کودکان معلول و ناقص الخلقه عراقی و زندگی پررنج آنان مهر تائیدی بر جنایات تاریخی آمریکا در کشورهای دنیا خواهد بود.