گروه سلامت: رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشتی دانشگاه با اشاره به نقش و تاثیر تغذیه در پیشگیری و کنترل بیماریهای غیر واگیر از جمله دیابت به تبیین توصیه های کاربردی درخصوص تغذیه در بیماران دیابتی پرداخت.
فرشته فزونی رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت گفت: تغییر الگوی غذایی مردم و مصرف بیرویه فست فودها، نوشابههای گازدار، غذاهای چرب و سرخ شده، مواد قندی و شیرین، کاهش مصرف میوه و سبزیها و عدم تحرک بدنی کافی از عوامل موثر در بروز اضافه وزن، چاقی و دیابت در کشور است. وی خاطرنشان کرد: تنظیم رژیم غذایی در مبتلایان دیابت علاوه بر کنترل وزن و قند وچربی و فشارخون به منظور تنظیم زمان صرف وعدههای اصلی و میان وعدهها صورت میگیرد تا از تغییرات قند خون در افرادی که دارو استفاده میکنند، پیشگیری شود.
به گفته فرشته فزونی با رعایت یک رژیم غذایی مناسب و تنظیم قند خون میتوان عوارض مزمن ناشی از دیابت نظیر بیماریهای کلیوی، فشارخون بالا و بیماریهای قلبی عروقی را کاهش داد.وی افزود: رژیم غذایی بیماران دیابتی در عین حال که باید حاوی انرژی کافی برای انجام فعالیت های روزمره باشد باید به کنترل وزن بدن کمک کند. همچنین تامین کننده پروتئین کافی و ریزمغذیهای مورد نیاز از جمله ویتامینهای گروه ب باشد که نقش مهمی در کنترل اختلالات عصبی دارد.
دیابتیها از کدام مواد غذایی باید پرهیز کنند
رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت به بیماران دیابتی توصیه کرد: از مصرف مواد غذایی با سدیم بالا و مواد غذایی پرچرب حاوی کلسترول بالا و یا اسیدهای چرب ترانس پرهیز کنند.
وی مواد غذایی حاوی سدیم بالا را شامل غذاهای شور ، کالباس ، سوسیس ، پنیر پیتزا ، چیپس ، پفک و غذاهای کنسروی ، سس کچاپ ، سس های سالاد ، ترشی و انواع شورها عنوان کرد.به گفته وی از مواد غذایی پرچرب حاوی کلسترول بالا و یا اسیدهای چرب ترانس نیز می توان به لبنیات پرچرب، کره، خامه، غذاهای سرخ شده، گوشتهای قرمز پرچرب، روغن جامد و نیمه جامد، کله پاچه و مغز، سیب زمینی سرخ شده اشاره کرد.
فرشته فزونی از بیماران دیابتی خواست از مصرف مواد غذایی حاوی قندهای ساده مانند قند وشکر ، عسل، مربا، انواع شیرینیها، کیک، کلوچه، بیسکویت، نوشابههای گازدار، شربتها و نوشیدنیهای شیرین، انواع بستنی و آبمیوههای تجاری که دارای قند افزوده هستند، خودداری کنند.
نکاتی طلایی در تغذیه بیماران دیابتی
فرشته فزونی رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشتی دانشگاه در ادامه به تبیین نکات مهم تغذیه ای برای متبلایان به دیابت پرداخت که این توصیه ها به شرح زیر است.
مصرف غذاهای چرب و سرخ کرده را کاهش دهید. از مصرف غذاهای غنی از چربی های اشباع و ترانس نظیر فست فودها، روغنهای نباتی جامد و نیمه جامد، روغنهای حیوانی، غذاهای سرخ شده، لبنیات پرچرب اجتناب کنید.بیشتر از منابع غذایی حاوی امگا 3 ( مانندانواع ماهیها) و اسید چرب غیر اشباع (مثل روغن زیتون) یا سایر انواع روغنهای مایع (آفتابگردان، کنجد) به مقدار مناسب و طبق رژیم غذایی تنظیم شده استفاده کنید.استفاده متعادل از امگا 3 و اسیدهای چرب غیر اشباع موجب پاسخ دهی بهتر گیرندههای سلول به انسولین میشود .دریافت پروتئینهای حاوی چربیهای اشباع مانند لبنیات پرچرب و گوشت قرمز باید دررژیم غذایی افراد دیابتی باید محدود شود.
بهتر است از کربوهیدرات هایی که شاخص گلایسمیک پایین تری دارند استفاده شود.حتما غذا را در حجم کم و به دفعات بیشتر (5 وعده در روز ) میل کنید و در هیچ وعده ای بیش از حد غذا نخورید.مصرف نمک روزانه را کاهش دهید و حتما از نمک یددار تصفیه شده به مقدار کم استفاده کنید.
بعد از وعده های غذایی کمی پیاده روی کنید.به طور مرتب قند خون را کنترل کنید.برای داشتن وزن مناسب و سالم بودن به اندازه غذا بخورید و فعالیت بدنی روزانه (45-30 دقیقه پیاده روی ) طبق نظر پزشک معالج داشته باشید.سعی کنید ساعات صرف غذا حتی المقدور منظم باشد تا از نوسان قند خون جلوگیری شود.سعی کنید غذا را به آرامی و در محیطی با آرامش میل کنید.
هرروز4-2 واحد میوه بخورید.روزانه 5-3 واحد از گروه سبزی ها استفاده کنید.مصرف منابع غذایی حاوی روی، ویتامین C(مرکبات و سبزی های تازه) و ویتامین A(زردآلو، هلو، گوجه فرنگی، و هویج) در رژیم غذایی خود بگنجانید .به نشانگرهای رنگی تغذیه ای محصولات غذایی توجهکنیدو محصولاتی که قند ، نمک و روغن کمتری دارد انتخاب کنید.
مصرف نانهای سفید و برنج را کاهش داده و نانهای سبوس دار، برنج قهوهای، ماکارونی سبوس دار، جو و گندم کامل (پوست نگرفته) مصرف کنید.روزانه از انواع حبوبات در وعده های غذایی استفاده کنید .روزانه 2 تا 3 واحد لبنیات کم چرب خصوصا از نوع پرو بیوتیک مصرف کنید. چای یا دمنوش خود را با یک عدد توت یا کشمش یا یک عدد خرمای کوچک میل کنید.
به اندازه کافی آب بنوشید.در صورتی که دچار اضافه وزن یا چاقی هستید برای کاهش وزن تحت نظر کارشناس تغذیه اقدام کنید. ارایه خدمات مشاوره تغذیه از جمله تنظیم برنامه غذایی در مراکز خدمات جامع سلامت رایگان است و افراد میتوانند برای انجام مراقبتهای تغذیه ای به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند.