گروه سلامت: ویتامینها، ریزمغذیهایی ضروری برای عملکرد مطلوب بدن هستند. معمولا با تغذیه صحیح میتوان از دریافت کافی ویتامینها اطمینان داشت اما در بعضی موارد مانند بیماریهای مزمن یا بارداری و... ممکن است پزشک مصرف مکملهای ویتامینی را لازم بداند. اما بعضی افراد بدون مشورت با پزشک این مکملها را مصرف میکنند که بهتر است عوارض این اقدام خودسرانه را در نظر گرفت.
به گزارش سلامت، در ادامه این مطلب، به مواردی اشاره خواهیم کرد که نشان دهنده عوارض افراط در مصرف مکمل ها بوده و توصیه می شود زیر نظر متخصص مصرف شوند. این موارد عبارتند از:
روند جذب متفاوت ویتامینها
بهطور کلی، ویتامینها به دو دسته ویتامینهای محلول در آب و محلول در چربی تقسیم میشوند. ویتامینهای A،D،E وK ویتامینهای محلول در چربی هستند. بدن این ویتامینها را در بافتهای چربی و کبد ذخیره میکند تا برای عملکردهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد. زمانی که مقدار مصرف این ویتامینها خیلی زیاد باشد، مقدار این ذخیرهسازی افزایش پیدا می کند و علائم مسمومیت بروز میکند. دسته دیگر ویتامینها مانند ویتامینC، محلول در آب هستند. این ویتامینها برخلاف ویتامینهای محلول در چربی در بدن ذخیره نمیشوند بلکه مقدار اضافی ویتامینهای محلول در آب بهتدریج از طریق ادرار دفع میشود.
علائم دریافت زیاد ویتامینها
مصرف زیاد ویتامینA میتواند زمینهساز مشکلات متعددی نظیر سردرد، احساس خستگی، حالت تهوع، سرگیجه و مشکلات پوستی، استخوانی و چشم شود. در رابطه با ویتامینD باید گفت که گرچه جزء ویتامینهای بسیار مهم است و غالبا نیاز به مصرف مکمل آن خواهد بود اما دریافت زیاد آن منجر به کمبود اشتها، حالت تهوع و اختلالات ریتم قلب میشود. افراط در مصرف ویتامینE زمینهساز اختلال در انعقاد خون افرادی میشود که دچار کمبود ویتامینK هستند یا تحتدرمان داروهای ضدانعقاد قرار دارند.
دریافت بیش از نیاز ویتامینB6 میتواند عملکرد سیستم عصبی را دچار اختلال کند و با سرگیجه، احساس مورمور و دردهای عصبی در دستها و پاها همراه باشد. مصرف خیلی زیاد ویتامینB3 نیز با بروز عوارضی بر سلامت چشمها و کبد همچنین اتساع عروق خونی همراه است و گاه میتواند منجر به افزایش فشار خون، درد شکم و اسپاسم رودهها شود.
پیشگیری از مسمومیت
اولین و مهمترین نکته در مورد دریافت کافی ویتامینها، توجه به تغذیه صحیح و مصرف مواد غذایی مختلف است. در مورد ویتامینD نیز دریافت نور خورشید در ساخت این ویتامین در بدن نقش دارد. اما اگر به هر دلیلی پزشک مصرف مکملها را لازم بداند حتما باید مطابق با مقدار تجویز، مصرف شود و از تغییر در دوز یا شروع دورهای دیگر بهطور خودسرانه پرهیز شود. افرادی که رژیم گیاهخواری دارند معمولا نیاز به مصرف مکمل ویتامینB12 دارند. مکمل ویتامینD برای خانمهای باردار، خانمهای یائسه، سالمندان بالاتر از 70 سال و کودکان تا سن 4 سالگی نیز ضروری است. البته خانمهایی که قصد بارداری دارند هم لازم است از حدود یک ماه قبل از اقدام به بارداری، مکمل اسید فولیک مصرف کنند.