گروه بین الملل: الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس، گفت که کشورش تحویل تسلیحات هستهای تاکتیکی روسیه را آغاز کرده است. گفته میشود برخی از این تسلیحات سه برابر قویتر از بمبهای اتمی هستند که ایالات متحده در سال ۱۹۴۵ بر روی هیروشیما و ناکازاکی انداخت.
این اولین بار پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی است که مسکو تسلیحات خود را در خارج از خاک این کشور مستقر میکند.
لوکاشنکو گفت: «ما موشکها و بمبهایی از روسیه دریافت کردهایم. برخی از این بمبها سه برابر قویتر از بمبهای هیروشیما و ناکازاکی هستند.»
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه جمعه گذشته اعلام کرده بود کشورش پس از آماده کردن انبارهای ویژه، تسلیحات هستهای تاکتیکی خود را در بلاروس مستقر خواهد کرد.
مسکو در ماه مارس با این استدلال که آمریکا اقدام مشابهی در بسیاری از کشورهای اروپایی انجام داده است، برای انتقال این تسلیحات به بلاروس موافقت کرد.
آمریکا با انتقاد از تصمیم پوتین، گفته است که قصد تغییر موضع در قبال سلاحهای هستهای استراتژیک را ندارد و هیچ نشانهای مبنی بر آماده شدن روسیه برای استفاده از سلاح هستهای نمیبیند.با این وجود تحرکات روسیه توسط آمریکا و متحدانش و چین که مکرراً نسبت به استفاده از سلاحهای هستهای در جنگ اوکراین هشدار داده است، زیر نظر گرفته شده است.
لوکاشنکو گفت:کشورش انبارهای هستهای متعددی دارد که از دوران شوروی باقی مانده است. او، پیشتر گفته بود در صورت نیاز مینسک میتواند موشکهای دوربرد روسیه را نیز در خاک بلاروس بپذیرد.
رئیس جمهور بلاروس که اجازه داده است نیروهای روس از خاک کشورش برای حمله به اوکراین استفاده کنند، میگوید استقرار تسلیحات هستهای به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر متجاوزان احتمالی عمل خواهد کرد.
او پیش از این بارها غرب را به تلاش برای سرنگونی دولتش پس از اعتراضات گسترده علیه او در سال ۲۰۲۰ متهم کرده است.
مخالفان دولت پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری اعلام کردند او با تقلب پیروز شده است. اما لوکاشنکو این ادعا را رد کرد و مخالفانش را سرکوب کرد.
الکساندر لوکاشنکو از ۲۰ ژوئیه ۱۹۹۴ (حدود ۲۹ سال پیش) تا کنون یعنی از زمان تشکیل نهاد ریاست جمهوری در این کشور، اولین و تنها رئیس جمهور بلاروس بوده است.
بلاروس با سه کشور لیتوانی، لتونی و لهستان که عضو ناتو هستند، هم مرز است.
چه نوع تسلیحات هستهای و در کجا مستقر خواهند شد؟
بر اساس تحلیل «بولتن دانشمندان اتمی» روسیه حدود ۱۸۱۶ کلاهک هستهای غیر استراتژیک دارد.به گفته بولتن دانشمندان اتمی، موشکهای بالستیک کوتاه برد اسکندر که میتوانند کلاهکهای هستهای حمل کنند، قبلاً به بلاروس تحویل داده شدهاند. منابع روس میگویند اسکندر بردی معادل ۵۰۰ کیلومتر دارد.
پوتین همچنین گفته است که تغییراتی در۱۰ فروند هواپیمای بلاروس داده شده است تا قادر به حمل این کلاهکها باشند. مینسک هم میگوید هواپیماهای سوخو-۲۵ برای حمل کلاهکها در نظر گرفته شدهاند. به گفته منابع روسی، برد پرواز این جت جنگی تا یک هزار کیلومتر است.فدراسیون دانشمندان آمریکایی گفته که این تسلیحات میتوانند در پایگاه هوایی «لیدا» واقع در ۴۰ کیلومتری مرز لیتوانی مستقر شوند.
اگر چنین باشد، هواپیماهایی که بمبها را حمل میکنند به طور بالقوه میتوانند به اکثر نقاط اوکراین، تقریباً تمام اروپای شرقی، از جمله کشورهای بالتیک، لهستان، اسلواکی، مجارستان، جمهوری چک، رومانی، بخشی از آلمان، همچنین برخی از دانمارک، سوئد و فنلاند برسند و شهرهایی مانند برلین و استکهلم نیز در برد پرواز این جنگندهها خواهند بود.
پوتین دراینباره گفته است همانطور که آمریکا تسلیحات هستهای تاکتیکی خود را در اروپا کنترل میکند مسکو هم تسلیحاتش را در خارج از خاک کشورش کنترل خواهد کرد.
آمریکا از دهه ۱۹۵۰ میلادی سلاحهای هستهای خود را در پایگاههای ناتو در اروپا مستقر کرده است.پوتین بارها درباره ۲۰۰ کلاهک هستهای تاکتیکی ب.۶۱ آمریکا که در پایگاههایی در بلژیک، هلند، آلمان، ایتالیا و ترکیه مستقر شدهاند، ابراز نگرانی کرده است.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ میلادی آمریکا تلاش زیادی کرد تا تسلیحات هستهای شوروی سابق مستقر در بلاروس، اوکراین و قزاقستان به روسیه بازگردانده شوند.
پوتین با بازگرداندن و استقرار سلاحهای هستهای در بلاروس نشان میدهد که ساختار کنترل تسلیحات هستهای پس از جنگ سرد در حال فروپاشی است.
آمریکا با انتقاد از تصمیم پوتین، گفته است که قصد تغییر موضع در قبال سلاحهای هستهای استراتژیک را ندارد و هیچ نشانهای مبنی بر آماده شدن روسیه برای استفاده از سلاح هستهای را نمیبیند.وزارت امور خارجه ایالات متحده در ۲۷ مارس تصمیم برای استقرار این تسلیحات در بلاروس را محکوم کرد.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیز در ۱۸ آوریل گفت این تصمیم پوتین غیرمسئولانه است.