نوع جدید مرگ ستارگان رصد شد

بیشتر انفجارهای اشعه گاما(GBR) از ستاره های در حال انفجار یا ادغام ستاره های نوترونی به وجود می آیند، اما نمونه تازه مشاهده شده یک GRB به نام 191019A هنگام برخورد ستارگان یا بقایای ستاره ای در محیط اطراف یک سیاهچاله عظیم در نزدیکی هسته یک کهکشان باستانی شکل گرفته است.

انفجار اشعه گاما قدرتمندترین و درخشان ترین انفجاری است که محققان رصد کرده اند. بیشتر اوقات این انفجار زمان ادغام ستاره های نوترونی و ابرنواخترها اتفاق می افتد و به طور معمول آنها نشان دهنده تشکیل یک سیاهچاله هستند. همچنین چنین انفجاری فقط چند ثانیه طول می کشد و به همین دلیل رصد آن کار مشکلی است. درخشان ترین نمونه رصد شده تا به امروز GBR 221009A نام دارد که در اکتبر سال گذشته مشاهده شد.

اکنون پژوهشگران اکتشاف نوع جدیدی از GBR را توصیف کرده اند. ون فای فونگ فیزیک اخترشناس دانشگاه نورث وسترن و یکی از مولفان این پژوهش می گوید: به ازای هر صدانفجار اشعه گامایی که در دسته بندی معمول جای می گیرد، حداقل یک نمونه متفاوت وجود دارد. اما این موارد متفاوت اطلاعات زیادی درباره تنوع اکتشافات جهان فراهم می کنند.

ستارگان به طور معمول پس از مرگ با توجه به حجم شان به یکی از ۳ روش قابل پیش بینی متحول می شوند. ستارگان با حجم کمتر مانند خورشید لایه های بیرونی خود را از دست می دهند و به تدریج به ستاره های کوتوله سفید مبدل می شوند. ستارگان بزرگتر به شکل ابرنواختر منفجر می شوند و یک ستاره نوترونی بسیار متراکم یا سیاهچاله می سازند. در آخر نیز ستارگان مرده می توانند به شکل منظومه های دوتایی درآیند که در نهایت با یکدیگر برخورد می کنند.

تحقیق جدید حاکی از وجود روش تبدیل چهارم است. اندرو لوان مولف ارشد پژوهش می گوید: نتایج تحقیق ما نشان می دهد، ممکن است ستارگان در برخی از متراکم ترین نواحی جهان، جایی که بتوانند با هم برخورد کنند نیز بمیرند. این برای درک چگونگی مرگ ستارگان و پاسخ به سؤالات دیگر هیجان‌انگیز است، مانند اینکه چه منابع غیرمنتظره‌ای ممکن است امواج گرانشی ایجاد کنند که بتوانیم روی زمین تشخیص دهیم.

انفجار اشعه گامای جدید که حدود یک دقیقه طول کشید، نخستین بار با کمک رصد خانه نیل گهرلز سوییفت ناسا در اکتبر ۲۰۱۹ میلادی رصد شد. محققان پس از آن با کمک تلسکوپی در شیلی مطالعات دیگری انجام دادند. آنها با کمک این مشاهدات توانستند موقعیت مکانی انفجار اشعه گاما را در یک منطقه کوچک نزدیک هسته کهکشان میزبان آن ( و در فاصله بسیار نزدیک به سیاهچاله) رصد کنند. آنها هیچ شواهدی از ابرنواختر مرتبط با این رویداد رصد نکردند.عدم وجود ابرنواختر همراه این انفجار نشان می دهد رویداد یک فروپاشی معمول ستاره ای بزرگ نیست. موقعیت 191019A در هسته کهکشان میزبان است.