روایت گاردین از بازار «شیشه» در تهران

گاردین در این‌باره نوشته است: شیشه بسیار ارزان و قابل دسترس است و بین دانش‌آموزان و زنان خانه‌دار هم مصرف می‌شود. این ماده مخدر (کریستال مت) بخشی از پایتخت ایران را در بر گرفته است. یک تولیدکننده و فروشنده شیشه می‌گوید که وضعیت کارش خوب است و بحران اقتصادی تاثیری بر کار وی نگذاشته است. شیشه با پخش شدن در بازار مواد مخدر ایران برای اولین بار به محبوب‌ترین مواد مخدر در این کشور تبدیل شده و هروئین در مقام دوم قرار گرفته است اما در عین حال، تریاک هنوز در صدر جدول قرار دارد. تولید شیشه در ایران سرعت زیادی گرفته است. طبق تحقیقات سال ۲۰۱۳ دفتر مواد مخدر در سازمان ملل، تولید شیشه در ایران تنها از ۶ سال پیش آغاز شده است.

در سال ۲۰۱۲ ایران چهارمین واردکننده «پسودو افدرین» در جهان است که ماده اصلی ساخت شیشه به شمار می‌رود. تحقیقات مرکز جلوگیری و پیشگیری سازمان بهزیستی در ایران نشان می‌دهد که بیش از یک میلیون تهرانی بین ۱۵ تا ۴۵ سال حداقل یک بار این ماده را مصرف کرده‌اند. مشکل مواد مخدر در ایران امری تازه نیست. این کشور دارای بالاترین آمار معتادین در جهان است و وزیر کشور «رحمانی فضلی» اخیرا اعلام کرده است که شش میلیون ایرانی با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنند. در تهران مواد مخدر همه جا هست.

در یک نقطه معروف در شمال شهر، صفوف خودروها زیر گذرگاه منتظر دریافت مواد هستند و فروشندگان با احتیاط آنها را شناسایی می‌کنند. اوج زمان خرید و فروش ساعت 2 بامداد است. مصرف کوکائین در مهمانی‌های شهروندان ثروتمند تهرانی، باب است. جوانان، ماری‌جوانا می‌کشند و قرص‌های اکستازی می‌خورند و تریاک نیز ماده مخدر افراد مسن است و هنوز از نظر فرهنگی، قابل قبول. در نقاط جنوب شهر، معتادان برای تزریق هروئین جمع می‌شدند ولی وقتی شیشه وارد خیابان‌های شهر شد به همه طبقات اجتماعی وارد شد و امروز در همه‌جا یافت می‌شود.

در بخشی از مرکز شهر، یک نوجوان با مدل خاص مو و یک کت چرمی با جیب‌هایی پر از کیسه‌های کوچک شیشه دیده می‌شود. به گفته «پیوند» فروشنده شیشه در تهران، قیمت هر گرم شیشه حدود ۵ دلار است. این فروشنده بارها توسط پلیس دستگیر شده است. او می‌گوید شیشه را در باشگاه‌های ورزشی می‌فروشد و ورزشکاران برای انرژی گرفتن آن را مصرف می‌کنند و زنان جوان نیز برای کم کردن وزن. «پیوند» در شمال تهران در یک سالن زیبایی با صفی از مشتریان روبه‌رو است. مشتریان وی از دانشجویان و زنان خانه‌دار گرفته تا دختران بسیار جوان. در گوشه‌ای از سالن، قرص‌های مت‌آمفتامین رد و بدل می‌شود. شیشه در سال‌های گذشته به صورت گسترده‌ای در سالن‌های زیبایی پخش می‌شد ولی نمایندگان مجلس خواهان جلوگیری از این امر شدند. با این وجود تقاضا همچنان بالاست. به گفته یک دختر ۲۶ ساله، قیمت قرص‌های مت‌آمفتامین از عمل لیپوساکشن کمتر است.

در حالی که اقتصاد ایران با فشار تحریم‌ها روبه‌روست و صدمات سیاست‌های دولت احمدی‌نژاد، ارزش ریال را با کاهش روبه‌رو کرده است اما مصرف مواد مخدر در حال گسترش است. ایران مدت‌ها مسیر ترانزیت مواد مخدر همچون هروئین از افغانستان به غرب بوده است و در عین حال این کشور بالاترین آمار کشف و ضبط تریاک را دارد. از انقلاب اسلامی در ۱۹۷۹ نزدیک به چهار هزار نیروی پلیس ایران در جریان مبارزه با قاچاق مواد مخدر کشته شده‌اند. ایران در سال، یک میلیارد دلار برای عملیات مبارزه با قاچاق هزینه می‌کند. برنامه‌های پرهزینه توسط دولت برای آگاهی اجتماعی و تبلیغات تلویزیونی و رادیویی از خطرات مصرف شیشه می‌گویند که به نظر تا حدی تاثیرگذار است. دولت معتقد است که عملیات کشف و نابودی لابراتوارهای ساخت شیشه را افزایش داده و در سال ۲۰۱۲ ایران 3500 کیلوگرم شیشه را کشف و ۳۷۵ لابراتوار را بسته است. اما در جنوب تهران نشانه‌های کمی از کاهش مصرف شیشه دیده می‌شود. معتادان این منطقه دسترسی کمی به خدمات اجتماعی دارند و می‌گویند که تحریم‌ها باعث کم شدن هزینه برنامه‌های ترک اعتیاد شده است.