آیا ممکن است داروها عامل خشکی چشم باشند؟

گروه سلامت: خشکی چشم عارضه‌ دردناکی است در بالای ۵۰ سال، در کسانی که لنز تماسی دارند و در افرادی که به مدت طولانی به صفحه نمایش الکترونیکی خیره می‌شوند، شایع‌تر است.اما یک عامل دیگر احتمالی خشکی چشم مصرف انواع داروها چه داروهای تجویزشده بوسیله پزشک و چه داروهای بدون‌نسخه است.
داروهای بسیاری وجود دارند که ممکن است خشکی چشم ایجاد کنند و اگر علائم خشکی چشم را دارید و هم‌زمان داروهایی را مصرف می‌کنید، بهترین کار مراجعه به چشم‌پزشکتان است.

انواع داروهای مرتبط با خشکی چشم
- آنتی هیستامین‌ها: آنتی‌هیستامین‌ها داروهای ضد حساسیت هستند که علائمی مانند آبریزش بینی، عطسه و خارش چشم  ناشی از آلرژی به به گرده‌های گیاهی، گرد و غبار یا حیوانات خانگی را برطرف می‌کنند.

اما مصرف این داروها می‌تواند باعث  خشک شدن لایه اشک محافظ روی چشم شود که در لغزندگی و سلامت آن نقش مهمی دارد. اما این داروها همچنین می‌توانند لایه اشکی را که چشم را روان و سالم نگه می‌دارد، خشک کنند. این داروها هم باعث کاهش تولید اشک می‌شوند و هم اشک‌های تولیدشده سریع‌تر تبخیر می‌شوند.

- داروهای ضد آکنه: داروهای مشتق از اسید رتینوئیک که برای درمان آکنه‌های پوستی تجویز می‌شوند، تولید اشک را کاهش می‌دهند. این داروهای ضد آکنه با کاهش دادن میزان تولید چربی در پوست این عارضه را درمان می‌کنند و در نتیجه پوست مصرف‌کنندگان دارو بسیار خشک می‌شود.از طرف دیگر باید بدانید که اشک در واقع آمیزه‌ای از آب، چربی، ترشحات مخاطی و اجزای بسیار دیگر است. به این ترتیب مهار ترشح چربی پوستی بوسیله داروهای ضد آکنه بر تولید اشک هم تاثیر خواهد گذاشت.

- داروهای مسدودکننده گیرنده بتا یا بتا بلاکر: بتا بلاکرها از رایج‌ترین داروهای قلبی هستند و اثرات گوناگونی هم بر چشم‌ها می‌گذارند. این داروها که برای درمان فشار خون بالا، نارسایی قلبی و اختلال ریتم قلب تجویز می‌شوند، تولید برخی از از ریزجزءهای اشک و  نیز تولید مایع در چشم را کاهش می‌دهند. 

- داروهای مدر یا ادرارآور یا دیورتیک: داروهای مدر یا دیورتیک برای کاهش فشار خون بالا تجویز می‌شوند. این داروها با تاثیر بر روی کلیه‌ها میزان دفع آب و املاح از طریق ادرار را افزایش می‌دهند  با کاهش کلی حجم مایع درون رگ‌های خونی فشار خون را پایین می‌آورند. این کاهش مایعات در بدن با تاثیر بر چشم‌ها توانایی تولید اشک بوسیله آنها را هم کاهش می‌دهد. 

- داروهای گوارشی: برخی از داروهای گوارشی مانند داروهای مهارکننده پمپ پروتون (مانند امپرازول) و آنتاگونیست گیرنده H2 (مانند فاموتیدین) که تولید اسید در معده را کاهش می‌دهند، ظاهرا تولید اشک را هم مختل می‌کنند، هر چند که دقیقا معلوم نیست چگونه این تاثیر را می‌گذارند.

اگر احتمال می‌دهید داروهایی که مصرف می‌کنید، عامل خشکی چشم هستند، مصرف آنها را قطع نکنید، بلکه برای مشورت به پزشکتان مراجعه کنید.خشکی چشم شما بر هر علت که باشد، باید برای درمان آن به نزد چشم‌پزشکتان بروید. گرچه خشکی چشم ممکن است عارضه‌ای چندان وخیم به نظر نرسد، اما ممکن است با افزایش سن بدتر شود و به چشم‌تان آسیب بزند.

امروزه درمان‌های موثری مانند اشک مصنوعی و «پلاگ‌های پونکتوم» (panctal plugs)  برای درمان خشکی چشم وجود دارند.پلاگ‌های پونکتوم معمولا برای بیمارانی توصیه می‌شوند که روش‌های درمانی دیگر مانند اشک مصنوعی در آنها تاثیربخش نبوده است. این وسائل کوچک  در مجرای اشکی در گوشه داخلی پلک چشم (که به طور معمول اشک را از چشم‌ها تخلیه می‌کند) قرار می‌گیرند و به این ترتیب به چشم‌ها کمک می‌کند مقدار بیشتری از اشک طبیعی که تولید می‌کند، حفظ کند.