تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴ ساعت ۱۳:۰۵
کد مطلب : ۴۳۳۹۸۷
احتمال حضور دیگر بازیگران منطقه‌ای در جنگ
گروه بین الملل: در شرایطی که درگیری حماس و اسرائیل ادامه دارد، چین خواستار نشست جهانی برای متوقف کردن جنگ خاورمیانه شد. وانگ یی، وزیر امور خارجه چین در تماس تلفنی با آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «پکن خواستار نشست جهانی فوری برای متوقف کردن جنگ خاورمیانه است.»
به گزارش فرارو، وانگ با اشاره به اینکه حفظ امنیت خود نباید به قیمت جان مردم بی گناه غیرنظامیان تمام شود، تاکید کرد: «گزینه‌های نظامی نه تنها به جایی نمی‌رسد بلکه فقط چرخه معیوب تولید می‌کند.» ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نیز، ضمن انتقاد شدید از محاصره نوار غزه، آن را به محاصره لنینگراد به وسیله نازی‌ها در جنگ جهانی دوم تشبیه کرد.
این اظهارنظر‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز یکشنبه ۲۳ مهرماه با یکدیگر درباره تنش‌های نظامی جاری در نوار غزه گفتگو کرده‌اند. حسین امیرعبدالهیان وزیر امورخارجه ایران نیز دیدار‌هایی منطقه‌ای انجام داده است. با این وجود سطح تنش‌ها در نوار غزه رو به افزایش است و کاروان‌های پناهجویان فلسطینی در حال تخلیه نقاطی از غزه هستند. حضور ناو‌های امریکایی و جنگنده اف ۱۵ در منطقه نیز خبر از احتمال تشدید درگیری‌ها می‌دهد.
در چینین شرایطی، پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که رویکرد کشور‌های چین و روسیه در قبال حماس و اسرائیل چگونه خواهد بود و در صورت تشدید تنش ها، آیا ایران و ایالات متحده وارد درگیری خواهند شد؟ پرسش دیگر این که سناریو‌های احتمالی برای اسکان پناهجویان غزه چیست؟ محسن جلیلوند تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
محسن جلیلوند گفت: «معتقدم که این بحران به نفع روسیه است، چرا که توجه جهان غرب از اوکراین به فلسطین منتقل شده، بنابراین روس‌ها از این شرایط خوشحالند که فشار از روی آنان برداشته شده است. حتی اگر فشار نظامی برداشته نشود، فشار روانی و دیپلماتیک و حتی رسانه‌ای کاهش پیدا می‌کند. نگاهی به برنامه‌های خبری رسانه‌ها داشته باشید، از بین خبر‌هایی که در رسانه‌ها منتشر می‌شود، بخش زیادی از خبرها درباره جنگ حماس است و دیگر کمتر شاهد اخبار جنگ اوکراین هستیم. در خصوص سخنانی که پوتین مطرح می‌کند نیز نمی‌توان حساب ویژه باز کرد. گرچه پوتین صحبت از تشکیل دولت فلسطینی می‌کند، اما خود روسیه عضو دائم شورای امنیت است. پس چرا از طریق شورای امنیت در ماجرا، ورود نمی‌کند و به دنبال قطعنامه‌ای در این خصوص نیست؟»
وی افزود: «در مورد چین نیز، حقیقت این است که چین منافع خاصی در فلسطین ندارد. در ضمن اگرچه چین یک قدرت بزرگ است، اما قدرت جهانی نیست که بخواهد در این مسئله ورود مستقیم داشته باشد. درست است که چین با اسرائیل و فلسطین روابط مجزا و مناسبی دارد. اما شرایط این کشور، مثل زمان «مائو» نیست که بخواهد با غرب درگیری ایدئولوژیک داشته باشد. به همین دلیل، موضع گیری‌های جدید مقامات چین را برای خالی نبودن عریضه میبینم.»
حمله زمینی اسرائیل و تبعات آن
این استاد دانشگاه گفت: «درخصوص حمله زمینی احتمالی اسرائیل به غزه، این اطمینان را دارم که اسرائیل حمله زمینی را آغاز خواهد کرد. اسرائیل به دنبال این بود که مردم غزه از بمباران هوایی به ستوه بیایند و به یکباره وارد جنگ نشود. بلکه به شکل تدریجی وارد شود. درست همین کاری که اکنون می‌کند. غزه مساحت خیره کننده‌ای ندارد. این منطقه ۱۰ کیلومتر عرض و ۴۱ کیلومتر طول دارد و مساحت آن ۴۰۰ کیلومتر مربع است؛ بنابراین ابعاد این منطقه به حدی نیست که ورود اسرائیل، دشوار باشد، اما اسرائیل با توجه به تبعات این حرکت، در حال زمینه سازی شرایط ورود است. معتقدم پیامد‌های این کار برای اسرائیل مثبت نخواهد بود. اما اسرائیلیان وارد راهی بی بازگشت شده اند. به محض ورود اسرائیل به منطقه، اساسا شکل ماجرا به طور کامل تغییر خواهد کرد.»
وی افزود: «غزه ۲.۵ میلیون نفر، جمعیت دارد و اسرائیل نیز قصد ورود به این منطقه را دارد، فرض کنید نیرو‌های نظامی اسرائیل، ۲۰ یا حتی ۳۰ هزار نفر را نیز قربانی کنند، جمعیت بازمانده از این جنایات، که خواهر، پدر، مادر و یا سایر اعضای خانواده خود را از دست داده اند، قطعا با هدف انتقام از اسرائیل عضو گروه‌های مبارزه از جمله حماس خواهند شد؛ بنابراین حمله اسرائیل به منطقه و کشتار غیرنظامیان، برای اسرائیل عاقبت مثبتی را رقم نمی‌زند. حتی انتقال این جمعیت نیز کار دشواری است. قرار است این جمعیت به کجا بروند؟ شاید اسرائیل با خشونتی که به خرج می‌دهد، در کوتاه مدت پیروزی کسب کند، اما در بلند مدت همه چیز به ضرر این کشور خواهد بود. مقامات اسرائیلی نیز می‌دانند که با این واکنش ها، بحران روی بحران خلق می‌کنند. این شرایط مثداق شعر مولانا است که می‌گوید: «خون بخون شستن محالست و محال».
احتمال حضور دیگر بازیگران منطقه‌ای در جنگ
این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: «خط قرمز دنیای غرب صیهونیسم است. این اعتقاد در دنیای غرب وجود دارد که حماس و حامیانش خط قرمز‌ها را رد کرده اند؛ بنابراین به خود اجازه می‌دهند به هر شکلی با حماس مقابله کنند. حضور ناو‌های آمریکایی در منطقه نمایشی نیست. هواپیما‌های آمریکایی و ناو‌های آمریکایی اماده جنگ هستند. اگر مشکل از سطح حماس فراتر باشد، همانطور که مقامات مختلف آمریکایی اعلام کردند، آمریکا به طور قطع در حمایت از اسرائیل وارد جنگ می‌شود.»
وی افزود: «بعید می‌دانم ایران به طور مستقیم وارد جنگ شود، اما اگر فشار روی حماس زیاد شود، به قول آقای امیرعبداللهیان، دست‌ها روی ماشه خواهد بود. حزب الله، حشدالشعبی، سوریه و یمن، گروه‌هایی هستند که ممکن است به کمک حماس بروند. اما این که پس از چنین حمله‌ای چه اتفاقی رخ دهد را نمی‌دانیم. آمریکایی‌ها از هم اکنون تهدید کرده اند که دیگر کشورها، وارد جنگ نشوند، اما همه چیز به حمله زمینی اسرائیلی‌ها مرتبط است. سناریو‌های پیش رو، پس از حمله زمینی اسرائیل شامل چند محور است: یکی از محور‌ها این است که در برخی محافل تندروی اسرائیل گفته می‌شود، ساکنان غزه به صحرای سینا در ۴۰۰ کیلومتری مرز اسرائیل فرستاده شوند و در آنجا کشور‌های عرب و سازمان ملل و دیگر کشورها مخارج زندگی آنان را پرداخت کنند. سناریوی دیگر این است که حماس به شکل کامل سرکوب شود و منطقه به محمود عباس تحویل داده شود. البته مشروط بر نظارت اسرائیل و نهاد‌های بین المللی. سناریوی دیگر، سه تکه کردن غزه است. یعنی یک تکه قیمومت کشور‌های عربی را داشته باشد، یک قسمت در اختیار اسرائیل باشد که نوار مرزی اسرائیل و فلسطین حفظ شود و یک قسمت دیگر نیز در اختیار محمود عباس باشد.»
به گزارش فرارو، وانگ با اشاره به اینکه حفظ امنیت خود نباید به قیمت جان مردم بی گناه غیرنظامیان تمام شود، تاکید کرد: «گزینه‌های نظامی نه تنها به جایی نمی‌رسد بلکه فقط چرخه معیوب تولید می‌کند.» ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نیز، ضمن انتقاد شدید از محاصره نوار غزه، آن را به محاصره لنینگراد به وسیله نازی‌ها در جنگ جهانی دوم تشبیه کرد.
این اظهارنظر‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز یکشنبه ۲۳ مهرماه با یکدیگر درباره تنش‌های نظامی جاری در نوار غزه گفتگو کرده‌اند. حسین امیرعبدالهیان وزیر امورخارجه ایران نیز دیدار‌هایی منطقه‌ای انجام داده است. با این وجود سطح تنش‌ها در نوار غزه رو به افزایش است و کاروان‌های پناهجویان فلسطینی در حال تخلیه نقاطی از غزه هستند. حضور ناو‌های امریکایی و جنگنده اف ۱۵ در منطقه نیز خبر از احتمال تشدید درگیری‌ها می‌دهد.
در چینین شرایطی، پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که رویکرد کشور‌های چین و روسیه در قبال حماس و اسرائیل چگونه خواهد بود و در صورت تشدید تنش ها، آیا ایران و ایالات متحده وارد درگیری خواهند شد؟ پرسش دیگر این که سناریو‌های احتمالی برای اسکان پناهجویان غزه چیست؟ محسن جلیلوند تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
محسن جلیلوند گفت: «معتقدم که این بحران به نفع روسیه است، چرا که توجه جهان غرب از اوکراین به فلسطین منتقل شده، بنابراین روس‌ها از این شرایط خوشحالند که فشار از روی آنان برداشته شده است. حتی اگر فشار نظامی برداشته نشود، فشار روانی و دیپلماتیک و حتی رسانه‌ای کاهش پیدا می‌کند. نگاهی به برنامه‌های خبری رسانه‌ها داشته باشید، از بین خبر‌هایی که در رسانه‌ها منتشر می‌شود، بخش زیادی از خبرها درباره جنگ حماس است و دیگر کمتر شاهد اخبار جنگ اوکراین هستیم. در خصوص سخنانی که پوتین مطرح می‌کند نیز نمی‌توان حساب ویژه باز کرد. گرچه پوتین صحبت از تشکیل دولت فلسطینی می‌کند، اما خود روسیه عضو دائم شورای امنیت است. پس چرا از طریق شورای امنیت در ماجرا، ورود نمی‌کند و به دنبال قطعنامه‌ای در این خصوص نیست؟»
وی افزود: «در مورد چین نیز، حقیقت این است که چین منافع خاصی در فلسطین ندارد. در ضمن اگرچه چین یک قدرت بزرگ است، اما قدرت جهانی نیست که بخواهد در این مسئله ورود مستقیم داشته باشد. درست است که چین با اسرائیل و فلسطین روابط مجزا و مناسبی دارد. اما شرایط این کشور، مثل زمان «مائو» نیست که بخواهد با غرب درگیری ایدئولوژیک داشته باشد. به همین دلیل، موضع گیری‌های جدید مقامات چین را برای خالی نبودن عریضه میبینم.»
حمله زمینی اسرائیل و تبعات آن
این استاد دانشگاه گفت: «درخصوص حمله زمینی احتمالی اسرائیل به غزه، این اطمینان را دارم که اسرائیل حمله زمینی را آغاز خواهد کرد. اسرائیل به دنبال این بود که مردم غزه از بمباران هوایی به ستوه بیایند و به یکباره وارد جنگ نشود. بلکه به شکل تدریجی وارد شود. درست همین کاری که اکنون می‌کند. غزه مساحت خیره کننده‌ای ندارد. این منطقه ۱۰ کیلومتر عرض و ۴۱ کیلومتر طول دارد و مساحت آن ۴۰۰ کیلومتر مربع است؛ بنابراین ابعاد این منطقه به حدی نیست که ورود اسرائیل، دشوار باشد، اما اسرائیل با توجه به تبعات این حرکت، در حال زمینه سازی شرایط ورود است. معتقدم پیامد‌های این کار برای اسرائیل مثبت نخواهد بود. اما اسرائیلیان وارد راهی بی بازگشت شده اند. به محض ورود اسرائیل به منطقه، اساسا شکل ماجرا به طور کامل تغییر خواهد کرد.»
وی افزود: «غزه ۲.۵ میلیون نفر، جمعیت دارد و اسرائیل نیز قصد ورود به این منطقه را دارد، فرض کنید نیرو‌های نظامی اسرائیل، ۲۰ یا حتی ۳۰ هزار نفر را نیز قربانی کنند، جمعیت بازمانده از این جنایات، که خواهر، پدر، مادر و یا سایر اعضای خانواده خود را از دست داده اند، قطعا با هدف انتقام از اسرائیل عضو گروه‌های مبارزه از جمله حماس خواهند شد؛ بنابراین حمله اسرائیل به منطقه و کشتار غیرنظامیان، برای اسرائیل عاقبت مثبتی را رقم نمی‌زند. حتی انتقال این جمعیت نیز کار دشواری است. قرار است این جمعیت به کجا بروند؟ شاید اسرائیل با خشونتی که به خرج می‌دهد، در کوتاه مدت پیروزی کسب کند، اما در بلند مدت همه چیز به ضرر این کشور خواهد بود. مقامات اسرائیلی نیز می‌دانند که با این واکنش ها، بحران روی بحران خلق می‌کنند. این شرایط مثداق شعر مولانا است که می‌گوید: «خون بخون شستن محالست و محال».
احتمال حضور دیگر بازیگران منطقه‌ای در جنگ
این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: «خط قرمز دنیای غرب صیهونیسم است. این اعتقاد در دنیای غرب وجود دارد که حماس و حامیانش خط قرمز‌ها را رد کرده اند؛ بنابراین به خود اجازه می‌دهند به هر شکلی با حماس مقابله کنند. حضور ناو‌های آمریکایی در منطقه نمایشی نیست. هواپیما‌های آمریکایی و ناو‌های آمریکایی اماده جنگ هستند. اگر مشکل از سطح حماس فراتر باشد، همانطور که مقامات مختلف آمریکایی اعلام کردند، آمریکا به طور قطع در حمایت از اسرائیل وارد جنگ می‌شود.»
وی افزود: «بعید می‌دانم ایران به طور مستقیم وارد جنگ شود، اما اگر فشار روی حماس زیاد شود، به قول آقای امیرعبداللهیان، دست‌ها روی ماشه خواهد بود. حزب الله، حشدالشعبی، سوریه و یمن، گروه‌هایی هستند که ممکن است به کمک حماس بروند. اما این که پس از چنین حمله‌ای چه اتفاقی رخ دهد را نمی‌دانیم. آمریکایی‌ها از هم اکنون تهدید کرده اند که دیگر کشورها، وارد جنگ نشوند، اما همه چیز به حمله زمینی اسرائیلی‌ها مرتبط است. سناریو‌های پیش رو، پس از حمله زمینی اسرائیل شامل چند محور است: یکی از محور‌ها این است که در برخی محافل تندروی اسرائیل گفته می‌شود، ساکنان غزه به صحرای سینا در ۴۰۰ کیلومتری مرز اسرائیل فرستاده شوند و در آنجا کشور‌های عرب و سازمان ملل و دیگر کشورها مخارج زندگی آنان را پرداخت کنند. سناریوی دیگر این است که حماس به شکل کامل سرکوب شود و منطقه به محمود عباس تحویل داده شود. البته مشروط بر نظارت اسرائیل و نهاد‌های بین المللی. سناریوی دیگر، سه تکه کردن غزه است. یعنی یک تکه قیمومت کشور‌های عربی را داشته باشد، یک قسمت در اختیار اسرائیل باشد که نوار مرزی اسرائیل و فلسطین حفظ شود و یک قسمت دیگر نیز در اختیار محمود عباس باشد.»
پربينندهترين مطالب و خبرها
