۴۳ سال پیش خانهنشین شدم چون نمیخواستم به هر قیمتی روی صحنه باقی بمانم
استاد اکبر گلپایگانی « گلپا» حنجره طلایی موسیقی ایران درگذشت
13 آبان 1402 ساعت 20:42
گروه هنری: استاد اکبر گلپایگانی مشهور به گلپا، خواننده شهیر موسیقی ایران در ۸۹ سالگی درگذشت.
استاد گلپا از مشهورترین خوانندگان موسیقی ایرانی در سالهای پیش از انقلاب بود.
که پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ او مانند بسیاری دیگر از موزیسینهای ایرانی با محدودیت اجرا روبهرو شد.
استاد گلپا از مدتها پیش دچار عارضه قلبی شده بود و مورد عمل جراحی قلب هم قرار گرفته بود. زندهیاد گلپا در آخرین گفتگوی رسانهای خود گفته بود: من در این دنیا به صفا و صمیمیت رسیدم و همه چیز را به دست آوردم. الان به هیچ چیزی احتیاج ندارم و منتظر مرگ هستم. استاد گلپا سال گذشته در دیدار با جمعی از اهالی موسیقی گفته بود: « ۴۳ سال پیش خانهنشین شدم چون نمیخواستم به هر قیمتی روی صحنه باقی بمانم.»
زندگینامه
اکبر گلپایگانی ۱۰ بهمن سال ۱۳۱۲ در تهران متولد شد. گلپایگانی در پنج سالگی مادر خود را از دست میدهد و این حادثه در آن زمان تأثیر بدی بر روحیه وی گذاشته بود. در سال ۱۳۱۸, گلپا وارد دبستان فرهنگ شد و به عنوان قاری قرآن در کلاسش برگزیده شد. پس از این فعالیتها، وی با آشنایی با تعزیه خوان محله شان و کار کردن زیر نظر او اصول اولیه آوازخوانی را آموخت. در سال ۱۳۲۰ وی بهطور جدی و منظم تعلیم موسیقی و دستگاهها را نزد پدر آغاز کرد. در سال ۱۳۲۶ نخستین تجربهٔ حضور در یک ارکستر و گروه کر را کسب کرد و در سال ۱۳۲۷ در انجمن موسیقی مدرسه نظام عضو شد. او از سال ۱۳۲۸ به بعد با هنرمندان سرشناسِ موسیقی آشنا شد و آموزش را زیر نظر آنان آغاز کرد.
از جمله استادان اکبر گلپایگانی میتوان به هنرمندانی همچون حسن یکرنگی (از شاگردان اقبال آذر)، نور علی برومند، اسماعیل قهرمانی، ابوالحسن صبا، یوسف فروتن، محمد ایرانی مجرد، عبدالله دوامی، ادیب خوانساری، حسین طاهرزاده و سلیمان امیر قاسمی اشاره کرد.
در سال ۱۳۳۵ سازمان یونسکو از اکبر گلپایگانی، نورعلی برومند و علیاصغر بهاری برای اجرای آواز و موسیقی ایرانی دعوت به عمل آورد. در سال ۱۳۳۷ وی از سوی داود پیرنیا (مبتکر برنامه گلها) به رادیو دعوت شد.
فعالیتها
اجرای آواز در سازمان یونسکو در سال ۱۳۳۵، به دعوت این سازمان
اجرای ترانه امشب دلم میخواد با حمیدرضا خاکباز و امیر محمد خاکباز
اجرای آواز در برنامه گلها. (۲۹۸ آواز به صورت رسمی و بیش از ۷۰۰ آواز خصوصی و بزم)
تدریس موسیقی ایرانی و آواز بنا به دعوت «دانشکده میوزیک بیلدینگ دانشگاه یو.سی.ال. آ کالیفرنیا» در سال ۱۳۴۰.
اجرای برنامه در رویال دایان لندن در سال ۱۳۵۲.
پیر پائولو پازولینی کارگردان ایتالیایی در فیلم مدهآ قسمتی از آواز اکبر گلپایگانی (با تار جلیل شهناز) را بدون اجازه از صاحبان اثر استفاده کرده بود و گلپایگانی پس از ثبت شکایت و بعد از گذشت یک سال – به گفتهٔ خودش – یک میلیون دلار غرامت از پازولینی دریافت کرد.
اجرای بیشترین آواز در برنامه گلها. همچنین ایشان تنها خواننده ای است که در تمام سلسله برنامه گلها شرکت داشتهاست. (۲۹۸ آواز به صورت رسمی)
دریافت دکترای افتخاری اقتصاد و هنر از سازمان یونسکو در سال ۱۳۸۱]
دریافت دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه شیراز در خرداد سال ۱۳۸۴(اعطای دکترا توسط پرفسور سیسختی و پرفسور ذوالقدر).
گنجاندن آوای آواز گلپایگانی در یک فیلم جهانی به نام " مده آ "، ساخته کارگردان ایتالیایی پازولینی.
کد مطلب: 437579